Секция методика преподавания математики

1. 
   Гихман. И. И., Скороход. А. В. Введение в теории случайных процессов. – М.: Наука, 1977. – 568 с.
   

ӘӨЖ 372.851

Н.Ә. Назарбаевтың «Қазақстан - 2050 стратегиясы - қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауы еліміздің ұзақ мерзімді дамуындағы жаңа белестерді айқындайтын бағдарламалық тарихи маңызды құжат болып табылады.

Еліміздің жаңа даму бағытында білім беру жүйесінің алдында:

1. 
   Білім беру мекемелерін оңтайландыру.
   
2. 
   Оқу-тәрбие үдерісін түбегейлі жаңғырту.
   
3. 
   Білім беру қызметтерінің тиімділігін арттыру сияқты үш бағыт айқын қойылды. Соның ішінде жалпы білім беретін мектептердің алдында тұрған шұғыл міндет- оқуды өмірге, жаңа технологияға жақындату. Осыған байланысты мектептегі іргелі жаратылыстану-математика бағынындағы пәндерді оқытудағы әдістемелік мәселелердің мәні ерекше артады.
   

Үздіксіз білім беруде қолданбалы сипаттағы есептер жүйесі оқытуда ізгілендірудің негізгі бағыттарын басшылыққа алуы керек. Осы орайда математиканы оқытуда қолданбалы практикалық мазмұнды жаттығуларды пайдалану ерекше орын алады.

Қолданбалы есептердің бағдарлама бойынша жүйелі түрде берілуі оқушылардың қажетті математикалық ұғымдарды терең меңгеруіне оң ықпалын тигізумен бірге, үлкен тәрбиелік маңыз алады. Мектептегі қолданбалы және практикалық мазмұнды ұғымдар мен есептер мектеп математикасындағы берілетін білім мөлшерін нақты өмірлік мысалдарды шешуге қолдануға, болашақта дұрыс кәсіп пен мамандық таңдауға және өмірден өз орнын табуға бағытталуы керек. Мысалы, табиғат байлығын игерудің өткені мен болашағы туралы, пайдалы қазбалар, мұнай мен газ өндірісі және оларды тиімді пайдалану, олардың қоршаған ортаға әсерін қамтитын ұғымдарға негізделген қолданбалық есептер экономикалық білім мен тәрбиенің негізі болады. Ал бұл математикалық білім беруді ізгілендірудің бір жолы.

Қорыта айтқанда ҚР «Білім туралы заңының» 8 бабында «Білім беру жүйесінің басты міндеті-ұлттық және жалпы азаматтық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға бағытталған білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау» деп атап көрсетілген.

Баяндамада оқушыларға берілгенінің өзі қалыптасқан дәстүрлі жаттығулардан өзгеше, ал шешілуі күнделікті таныс тақырыптар мен шешу жолдарына негізделген, жаттығулар шешімімен, сызбасымен толық келтіріледі. Енді кейбір жаттығуларды ұсынамыз.

1-жаттығу: Токарь станогында шөгенді өңдеуде кесу тереңдігі , ал берілуі болғанда кесудің экономикалық жылдамдықты анықтау керек. Экрномикалық жылдамдықты анықтау формуласы:

Шешуі: Берілген экономикалық сәйкес берілген формуланы логарифмдеу арқылы біз мынаны табамыз:

бұдан .

Түбірдің алдында тұрған «-» таңбасы есептің берілуіне сәйкес келмейді, өткені ауытқу теріс болы мүмкін емес. Сондықтан

Біздің жағдайымызда

Ауытқу шамасы өте мәнді(үлкен) болып шықты. Егер ұзын жүгіміздің ені де үлкен болса, онда бұрылғанда оның ұшы темір жолдаң шығып кетуі мүмкін.