Шығармалары деректі дүниелер
жүктеу/скачать 3,04 Mb. Pdf көрінісі
|
34dcdc1e8cf360a39cfc4a693507552d.pdf
| Степняк қаласында тұрған құдамыз Сексенбай Досымбеков
ақсақалдан жетпісінші жылдарда естідім ). Қарауыл Етекбай шешен заманында сөзге жүйрік, айтулы би болған екен. Әйелі адуын кісі болса керек. Ол кісі қайтыс болғанда, зиратқа жерлеп, кете бергенде Етекбай: «Маған көрсеткен мінезіңді Мүң- кір-Нәңкірге де көрсетер ме екенсің?!» – депті. Сонда жанындағы кісілер: – Адуын болса, әйеліңізді тастап, басқа момын кісі алмадыңыз ба? – депті. Сонда Етекбай шешен: – Бекмағамбеттей ұл тұрғанда қайтейін! – деген екен. (Анам Бәтимадан естіген әңгіме). 2015 жылы 27 қарашада Қарағанды Ұлттық техникалық универ- ситетіне, ректор Арыстан Мәуленұлы Ғазалиевтің шақыруымен бардым. Сонда Ибатолла Дайырұлы Арыстанов ағамызбен кездес- тім. Ибатолла ағамыз Етекбай шешеннің баласы Бекмағамбеттен тараған бесінші ұрпағы екен. Жауар Қарауылмыз деді. Менің Әбіш атамның зайыбы, әжеміз Мәрзия Жауар Қарауыл екенін айтқаным- да: «Мағжан Жұмабаевтың да нағашысы Жауар! Жігіт жақсы бол- мағы нағашыдан!» – деп, бір мәз боп қалды. Етекбай шешеннің екі баласы да – Бекмағамбет пен Берді өзінен бұрын қайтыс болыпты. Бір сапардан келе жатқанда, патшадан советник дәрежесін алып, аға сұлтандардың үстінен қараған Керей Тұрлыбектің үйіне түседі. Тұрлыбек жақсы қарсы алып, ертеңінде: «Мен сізді шығарып са- лайын!» – деп бірге аттаныпты. Сонда Етекбай: «Ешкімге иіле бер- мейтін мына Керей мені неғып бұлай сыйлап қалды?!» – деп, секем алып: «Апырмай, Бердім аман ба?» – депті, шыдай алмай. Сөйтсе, бұл кісі жолға шыққанда сырқаттанып жатқан жиырма төрт жасар кіші баласы Берді өмірден озған екен. Соны естіген Тұрлыбек Етек- бай шешеннің көңілін аулап, құрмет қылған екен. Ал Бекмағамбет те би болған, ел басқарған. Бекмағамбеттен тараған Ибатолла ағамыз профессор, Еңбекшілдер ауданы, Сәуле ауылында туған. 237 Сөзден сөз шығып, Ибатолла ағамыз: «Бұлақбасында тұрған ағайынды Абит пен Жағыпар – Тұрлыбектің тікелей ұрпақтары!» – деді. Бала күнімізде көріп өскен кісілеріміз! Абит ақсақал ұзын бойлы, арықша, қара торы кісі еді. Ал Жағыпар дөңгелек қызыл сары жүзді, толықша, аппақ қалың сақалды, нұрлы кісі болды. Абит атамыз Бұлақбасында ағаштан алты бөлмелі үй салған. Әке- шешеммен бірге, кішкентай күнімде қонаққа барғаным есімде. Бөлме-бөлме, кең, жарық үй жайнап тұратын. Енді қазір ойлай- мын: тегіне тартып салдырған-ау! Жағыпардың баласы Асқар аға- мыз да тегін емес, ескінің аңыздарын жақсы білетін әңгімешіл кісі. Ақсары Керей, Ақымбеттің байы Кеңесбай айдалада малын жайып жүргенде, секперайдың (сибкрайдың қазақша нұсқасы) ба- зарына, Омбыға төрт жүз жылқы айдап бара жатқан кісілер кез болыпты. Жаз ортасы болса керек. – Базарға салуға тым ертелеу емес пе, жылқының күйі әлі кө- теріле қойған жоқ, арзанға кетеді ғой, – депті Кеңесбай. – Амал жоқ, сатуымыз керек, – дейді аналар. – Олай болса, сол Омбының осы уақытта беретін бағасын мен бе- рейін, әуре боп қанша жол жүргенше, маған сатып кетіңдер, – дейді. Аналар қуана-қуана келіседі. – Ал, ақшаларыңды асықпай ауылға барып, қонағасыларыңды ішіп, аунап-қунап аласыңдар ма, жоқ әлде жолдарыңнан қалдыр- май, осы қазір беріп жіберейін бе? – дейді Кеңесбай. – Ойбай, жолымыздан қалмайық, бере алсаңыз, қазір бере қойыңыз! – дейді әлгілер. – Олай болса, біреуің бері келіп, көпшігімді көтере қойыңдар, – дейді Кеңесбай ат үстінде отырып. Біреуі келіп, көпшікті көтере- ді, сонда көпшігінің астына тыққан қапшықты суырып алып, Ке- ңесбай сол жерде, айдалада, төрт жүз жылқының ақшасын санап беріп, қалғанын қайта құйрығына басып алып, малды айдап жүре береді! ( жүктеу/скачать 3,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|