376
Отаршылдық топонимдер
әскери лауазымды офицерлердің, дін иелерінің,
кулактарды ң
аттарын
қою
отарш ы лды қ
дәс-
түрдің көрінісіне айналды. Тартып алынған жерге
орталықтан келіп қоныстанушылар метрополиялық
жер атауларын қоя бастады. Тіпті, болмай бара
жатса қазақтар
жайлаған жерлердегі елді мекен,
жер-су, өзен, көл аттарын орысшаға сөзбе-сөз ауда-
ру арқылы-ақ байырғы атауларды бұзып жатты. Осы
тұста Ашхабад уезінде жаңадан орысша қойылған:
Романовский, Обручев, Ванновский (1892 ж.), Скоб-
левский, М ихайловский немесе Қырғызстандағы:
Прежевальский, Романовка, Николаевка, Алексан-
дровка, Ново-Алексеевка т.б. сандаған осы іспеттес
отаршылдық топонимдер қатты өріс алып кетті.
Ал Қазақстанның төрт бұрышын түгел қамту,
ондағы отаршылдық
рухтағы жер атауларын тұтас
келтіру өте қиын. Өйткені кең байтақ қазақ даласы
Ресей империясы жер отарын үстемелеп жүргізуіне
байланысты, оның жұлмаланбаған жері қалмады.
Осы себепті Шымкент облысы мен Жамбыл облы-
сының көрші аудандары Жуалы мен Түлкібас ауда-
ны көлеміндегі отарш ылдық топонимдерді ғана
алып қарасты рғанны ң өзінде, бүкіл қазақ дала-
сында орын тепкен
отарш ы лдық рухтағы елді
мекен, жер атауларын көрсетіп, ортақ құбылысты
көз алдымызға елестете алады. Мысалы, Жуалы
ауданындағы революцияға дейін-ақ қойылған: Евге-
ньевка, Петровка, Андреевка, Алексеевка,
Казан-
ка, Благовещенск, Кременовка, Успеновка, Сам-
соновка, Столыпынка, Бурное я болмаса Түлкібас
ауданындағы: Ванновка, Корниловка, Антоновка,
Высокое, Вознесеновка,
Ново-Николаевка, Сергеев-