378
Отаршылдық топонимдер
пікірі мүлде естен шығарылып, қолданусыз қалды.
1916 жылы ұлт-азатты қ көтерілісіне шыққан
қырғыз,
қазақтарды
өз жерінен
қырып-жойып
қуып
шыққан соң, босаған жерге таза орыстар-
ды орналастыру мақсатымен сол жылы 16 казан
күні өткен арнайы мәжілісте (генерал-губернатор
Куропаткиннің қатысуымен) Прежевальскі уезін
ашуға шешім қабылданды. Уездіңатын Прежевальскі
деп қоймақ себебі, Қарақолды 1889 жылы-ақ патша
өкіметі Прежевальскі деп
атандырып жіберуіне бай-
ланысты еді. Патша заманында Өзбекстандағы
Жаңажол - Кауфманская, ал Шыназ - полковник
Вревский атымен аталып. Николаевка қыстағында
жергілікті ұлт әйелдерінен монастырь ашылуы да
көп нәрсенің сырын бүгіп жатыр. Немесе Ашха-
бад уезіндегі генерал
Скоблев атындағы жердің
қазіргі жастар біле бермейтін сұмдықтары да бар.
Түрікмен, кырғыз, өзбек, қазақ жерлерін қанға бояған
патшаның сүйікті генералы Скоблевтің «Дүние
славяндардікі, славяндар Ресейдікі», - деп ұран
салуы, әрине, мейлінше кертартпа панславянизм
идеясын керсетіп тұр. Ол Александр II патшаның
тікелей қолдауымен Иран, Ауғанстан, Үндістанды
отарлау мақсатын алға қойды. 1863
жылдың өзінде-
ақ Скоблев поляк халқының ақ патшаға қарсы халық
қозғалысын қанға бөктіріп жүргенде, орыс халқының
адал ұлы Герцен: ...Біз Польшамен біргеміз, өйткені
біз Ресей жағындамыз... бәрімізді құлдықтың бір
шынжыры байлаулы тұрғандықтан да, поляктармен
біргеміз», - деп жазуы
Ресейдің екі қайраткері екі
түрлі бағыт ұстағандығын көрсетеді. Міне, осы сөзді
айтқан Герценді патша өкіметі қуғынға алса, гене-