ТРИАЗОЛДАР ҚАТАРЫНДАҒЫ ЖАҢА ҚОСЫЛЫСТАР СИНТЕЗІ Оразова Г. Ғылыми жетекшісі: х.ғ.к., профессор м.а. Бажыкова К.Б. әл - Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті gulnabatorazowa40@gmail.com Бүгінгі күні фармацевтикалық химия үшін жаңа эффективті биологиялық белсенді
қосылыстарды іздестіру өзекті мәселелердің бірі.
Жалпы орынбасқан гетероциклдердің, әсіресе 1,2,3-триазиндер мен олардың жаңа
туындыларының химиялық және биологиялық белсенділігі жоғары екендігі белгілі.
Триазиндер – құрамында үш азот атомы бар алты мүшелі ароматты гетероциклді
қосылыстар және ең жақсы зерттелген түрі симметриялы триазиндер. Селекивті әсер ететін,
туынды триазиндер (д/в метрибузин) негізінде, бөлшектеп сату үшін қаптамаларда гербицид
құралы, үй іргесі шаруашылығындағы арамшөптермен күресу үшін арналған.
Осыған байланысты жаңа триазин туындыларын синтездеу, құрылысын мен
қасиеттерін зерттеудің теориялық және тәжірибелік маңызы зор.
Жоғарыда айтылған бағытты жалғастыру мақсатында Манних реакциясы арқылы 1:1:2
қатынастағы аминдермен (2,3,7) және формалиннің (4) мочевина (1) конденсациясынан 3,5-
диазо-1-аминоэтанолтриазон-4-ондарды
(5,6,8) синтездеу жолдары қарастырылды.
3,5-диазо-1-аминотриазон-4-ондар
(5,6,8) синтезделді.
Реакциялардың жүруі ЖҚХ әдісімен бақыланды. Синтезделген қосылыстардың
физикалық тұрақтылары анықталып, құрылысы ИК спектрімен идентификацияланды.
«Фараби Әлемі» атты студенттер мен жас ғалымдардың халықаралық конференциясы
84
ҚҰРАМЫНДА ДЕКАГИДРОХИНОЛИН БАР ҮЛДІР АЛУ ЖӘНЕ ОНЫҢ