Студенттер мен жас ғалымдардың «фараби әлемі» атты халықаралық ғылыми конференциясы


СЕСКВИТЕРПЕНДІ ЛАКТОНДАР НЕГІЗІНДЕГІ



Pdf көрінісі
бет82/399
Дата06.11.2023
өлшемі2,6 Mb.
#190003
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   399
Байланысты:
Сборник конф Фараби Әлемі 2023 химфак-печать

СЕСКВИТЕРПЕНДІ ЛАКТОНДАР НЕГІЗІНДЕГІ
ЖАҢА ТУЫНДЫЛАР СИНТЕЗІ 
 
Реджепбаев Д. 
Ғылыми жетекшісі: х.ғ.к., профессор м.а. Бажыкова К.Б. 
әл
-
Фараби
 
атындағы
 
Қазақ
 
ұлттық
 
университеті
 
jasurbekrejepbayew@gmail.com

 
Өсімдік шикізатында кездесетін терпендік қосылыстар, әсіресе сесквитерпендік γ-
лактондардан медицинанаға бағытталған көптеген биологиялық белсенді заттарды алу және 
іздестіру басым бағыттардың бір түрі ғана.
Осындай сесквитерпендік қосылыс α-сантониннің құрылысы мен стереобақыланатын 
түрөзгерістеріне байланысты қызығушылық пайда болды.
α-Сантониннің биологиялық белсенді туындыларының іздестіру үшін бірқатар 
химиялық модификациялау, соның ішінде күн сәулесі қатысындағы спирттік ерітінділерін 
зерттеу үшін 7% және 2% спирт ерітінділерімен 40 тәулік уақытта изосантонин қышқылы (3) 
және сантонин қышқылы эфирінің (2) синтездері жүргізілді. 7% спирттік ерітіндіде
сантониннің диенофильдік сақинасының лактондық сақинаға өзгеретіндіп изосантонин 
қышқылының түзілетіндігі анықталды. 
O
O
O
7% C
2
H
5
OH
1
2
hv
, 40 т
2%
C
2
H
5
OH
hv
, 40
т
3
O
O
O
C
2
H
5
O
O
O
OH
O
Нәтижесінде 

-сантониннің 2 және 7%-дық спирттік ерітінділеріне күн сәулесінің 
әсерінен лактон сақинасының ашылып, 7%-дық спирттік ерітіндісінен диенофильдік 
сақинаның лактондық сақинаға өзгеріп изосантонин қышқылының, ал 2%-дық спирттік
ерітіндісінен сантонин қышқылы эфирінің түзілетіндігі анықталды.
Синтезделген қосылыстардың құрылысы мен физикалық тұрақты шамалары ИҚ-, УК-
спектроскопиясының 
негізінде 
анықталып, 

-сантониннің 
лактон 
сақинасының 
диенофильдік сақинамен салыстырғанда иомерленетіні және сақинаның ашылатындығы
белгілі болды.


«Фараби Әлемі» атты студенттер мен жас ғалымдардың халықаралық конференциясы
87 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   399




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет