Т. Н. Ер ме ко ва, Д. Ж. Рыс құл бек, Р. Н. Мұ на саева 10 ар ма н

186
алып, өз үс тем ді гін жүр гі зіп, ор тақ тіл ді, құн ды лық тар ды 
әлем ге та рат пақ шы бол ған. Де мек, жа һан да ну та рих та бұ рын 
да кө рі ніс тап қан.
Жа һан да ну біз дің ел де де бас та лып кет ті. Осы тұс та бір 
үл кен мә се ле туа ды, ол – «жа һан да ну за ма нын да біз ел ді-
гі міз ді, мә де ниеті міз ді, ті лі міз ді сақ тай ала мыз ба?» де ген 
сауал. Ба тыс тың мә де ние ті ық пал ды бо лып тұр ға ны рас. 
Бі рақ осы орай да біз Ба тыс тан не ні алуы мыз, не ні ал ма-
уы мыз ке рек? Жал пы, мә де ни ет тің өзі екі жол мен пай да 
бо ла ды. Бі рін ші сі – дү ни ета ным нан ке ліп шы ға тын; екін-
ші сі – ғы лы ми-тех ни ка лық да му дан ке ліп шы ға тын мә де-
ни ет. Біз ба тыс тан ғы лым мен тех ни ка ның да муы нан ке ліп 
шық қан мә де ни ет ті алу мыз ға бо ла ды. ХХІ ға сыр да қа зақ 
жас та ры озық тех но ло гия ның бар лық қыр-сы рын бі луі ти іс. 
Мұ ны мең ге ру мен біз бә се ке ге қа бі лет ті, ір ге сі мық ты ел 
бо ла мыз.
Ұл ты мыз дың бол мы сын да біт кен ас қар тау дай би ік, 
өмір дің бар асы лы на бер гі сіз, сан ға сыр лық ға жай ып, бі ре гей 
мә де ние ті бар. Тіл – мә де ни ет тің құ ры лым дық эле мен ті, 
мә де ни ет тің бо лу шар ты әрі ең жо ға ры құн ды лы ғы. Қа зір 
ға лам дық тіл са на ты на ро ман дық тіл дер то бы, нақ ты рақ 
айт сақ, ағыл шын ті лі са қа дай сай дай ын тұр. Ен де ше, жөр-
ге гін де тұншық қан дай күй де гі біз дің ті лі міз – біз дің мә де ни 
құн ды лық та ры мыз дың ажы ра мас бір бө лі гі. Сон дық тан 
ті лі міз ге қам қор бо лу – мә де ни мұ ра мыз ды тү ген деу дің та ғы 
бір жо лы. Тіл ұлт бо лып қа лу дың соң ғы қа ма лы еке ні бар-
ша ға аян. Сол қа мал ды сақ тап қа лу – әр бір қа зақ тың қа си ет ті 
бо ры шы. Жас тар дың не гіз гі мақ са ты – ана ті лі міз де сөй леу 
ар қы лы оның өмір шең ді гі не қол жет кі зу. Сол ар қы лы ке ле-
шек ке бір тұ тас ұлт, ру хы би ік ха лық ре тін де жол тар ту.
(Ә.Қа ра ба лаев)
3.
«Әлем дік өр ке ни ет тің өзе гі» аудио мәтінін (16. mp3) тың дап, маз-
мұ нын ком му ни ка тив тік жағ даят қа сай көп ші лік ал дын да ғы сөй-
леу әде бін сақ тай оты рып ба ян даң дар. Мәтіндегі ақпаратты ғалам-
дық мәселелермен байланыстырып, астарлы ойды анықтаңдар.
4.
Ғылыми-көп ші лік стильдің жанрлық және стильдік ерек ше лік-
те ріне сай тіл дік құ рал дарды орынды қолданып, оқы лым және 
тыңдалым ма те ри ал дары не гі зін де мә тін құ рас ты рың дар.

жүктеу/скачать 10,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: