Табиғи газдарды, мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау тақырыбына қысқаша шолу
жүктеу/скачать 4,12 Mb.
|
каз ДӘРІСТЕР 1-15
15a2d939-3824-4627-93ed-5a678f50bf36 (2), ндірістік т жірибе есебі Маманды ы 6В06103 – «Есептеу техника, ндірістік т жірибе есебі Маманды ы 6В06103 – «Есептеу техника, Кунделик Апилова, 2 лекц, бух есеп, 4 Дәріс кешені, УЧЕБНО-МЕТОДИЧЕСКОЕ ПОСОБИЕ КАДАСТРОВАЯ ОЦЕНКА И ЗОНИРОВАНИЕ ЗЕМЕЛЬ (1), лекция 1, Силабус, ИС 342 силабус, Спутниктік байланыс және навигация жүйелері, Практикум по гидравлике, Шаршеналиев диплом, Дип.-Арысқұм-мұнай-кенінің-бұрғылау-қондырғысының-жаңартылған-қосалқы-элементтерін-электр-энерги
| Бақылау сұрақтары:
Газдың көлемдік шығыны, компрессор берілісі, газөткізгіштің өткізу қабілеті деп нені айтады? Компрессор стансасының мақсаты неде? Магистралды газ құбырының құрамына нелер кіреді? Магистралды газ құбырының желілік бөлігі нелерден тұрады? ДӘРІС 4. Магистралды газ құбырларының негізгі гидравликалық және практикалық есептеу формулалары Газөткізгіш бойымен бір-бірінен L қашықтықта компрессор стансалары орналассын және сол L аралықтың басы мен аяғындағы газ қысымдары рн және рк болсын. Сонда газөткізгіштегі газдың массалық шығыны газ ағынын сипаттайтын газ динамикасы теңдеуін, ағынның үзіліссіздік теңдеуін және газ күйі теңдеуін біріктіретін жүйеден табылады және ол шығын мынаған тең: . (39) Бұл формула шығын формуласы немесе теңдеуі деп аталады. Мұндағы D - газөткізгіш құбырының ішкі диаметрі, R- газ қоспасының тұрақтысы, Tср- газөткізгіштегі L аралықтың орташа интегральдық температурасы, z - газ сығылғыштығы, ол газөткізгіш аралығындағы орташа температура мен орташа қысым арқылы анықталады: , . Орташа қысымды табу үшін (39)-формуладан газөткізгіштер бойымен қысымның таралу заңдылығын анықтайды. L = x болса, онда pк=p болғандықтан . Осыдан (39)-ді ескере отырып, газөткізгіштер бойындағы қысымның таралу заңдылығын аламыз: . (40) Сонда орташа қысым интегралдан табылады: . (41) Температураның газөткізгіш аралығындағы таралу заңдылығын анықтау үшін газөткізгіштің элементар бөлігі үшін жалу балансының теңдеуін құрастырып, шешеді. Сонда температураның таралу заңдылығы мынандай болып шығады: , (42) мұндағы - газдың бастапқы температурасы, -газөткізгішті қоршаған орта температурасы, Шу - Шухов параметрі: , (43) D – газөткізгіштің ішкі диаметрі, Ср- тұрақты қысымдағы газдың меншікті (массалық) жылу сиымдылығы, k- газдан қоршаған ортаға жылу берілу коэффициенті (есептерде грунт құрғақ құм болса, k=1,2; ылғалды құм болса, k=3,5; батпақ болса, k=1,6; егер грунт туралы мәлімет жоқ болса, k=1,75 Вт/(м2·К) деп алынады), Di- Джоуль-Томсон коэффициенті (табиғи газдар үшін Di =3÷3,5 К/МПа). Компрессор стансасынан шыққан газ температурасы аралық соңында жылу берілу және Джоуль-Томсон эффектісі (газ кеңейгенде, температурасы азаяды, сығылғанда-көбейеді) нәтижесінде орта температурасына дейін (тіпті одан да 3-5К-ге төмен түсіп ) азаяды. Сонда орташа температура (42)-ны интегралдау арқылы табылады: . (44) Шухов параметрін әдетте тәуліктік коммерциялық шығын арқылы табады (практкалық формула): ; (45) бұл өрнекте практикалық өлшем бірліктер қолданылған: [Qсут] = млн.м3 /тәул, [L]=км, [Dн] =мм. Әртүрлі себептермен айдау тоқтап қалған кездегі құбырда қалған газ мөлшері (коммерциалық көлемі) орташа қысым және орташа температурамен табылады: . (46) (39) - шығын формуласын сәл басқаша жазамыз: . (47) Бұл формула газөткізгіштердегі газ қысымы квадратының түсу формуласы деп аталады. (39)-шығын формуласынан коммерциялық шығын формуласын алуға болады: , (48) немесе м2·с·К0,5/кг; мұндағы - ауа тұрақтысы. Практикалық есептерде коммерциялық шығын формуласын басқа өлшем бірліктерде жазады: , (49) бұл жерде [Qсут]= млн.м3 /тәул, [Р]= МПа, [L]=км, [D] =мм. λ- жергілікті кедергілерді қоса ескергендегі гидравликалық кедергі коэффициенті, λ=(1,02÷1,05)·λтр, әдетте λ=1,035·λтр деп алады. λтр - үйкелістен болатын гидравликалық кедергі коэффициенті, ол ағын режиміне байланысты табылады. Газ ағынының орташа жылдамдығы: . Бұл жылдамдық Рейнольдс санын анықтайды: , (50) мұндағы ν – газдың кинематикалық тұтқырлығы, ол динамикалық тұтқырлықпен байланысты (ν=μ/ρ). μ газөткізгіш бойында аз өзгереді (ол қысымға тәуелсіз), яғни Рейнольдс саны да газөткізгіште тұрақты деуге болады. Практикалық есептеулер үшін ([Qсут]= млн.м3 /тәул, [D] =мм): . (51) мұндағы ν – газдың кинематикалық тұтқырлығы, ол динамикалық тұтқырлықпен байланысты (ν=μ/ρ). μ газөткізгіш бойында аз өзгереді (ол қысымға тәуелсіз), яғни Рейнольдс саны да газөткізгіште тұрақты деуге болады. Практикалық есептеулер үшін ([Qсут]= млн.м3 /тәул, [D] =мм): . (51а) Газөткізгішпен газ жүрген кезде турбулентті ағындағы газ қысымы негізінен екі түрлі себептен азаяды: ағынның әртүрлі қабаттары бірдей жылдамдықпен қозғалмайды және ағынға құбыр қабырғасының кедір-бұдырлығы бөгет жасайды. Осы екі себеп турбулентті ағын тәртібін анықтайды және оны 3 аумаққа бөледі. 1-аумақ гидравликалық тегіс құбыр аумағы (кедергі 1-себептен болады), 2-аумақ аралас аумақ (кедергіге екі себеп бірдей әсер етеді) және 3-аумақ кедергінің квадраттық заңы аумағы (кедергі 2-себептен болады). Осы 3 аумақта да ВНИИГаз ұсынған үйкелістен болатын гидравликалық кедергі коэффициентінің универсал формуласы дұрыс болады: . (52) бұл жердегі kэ-құбырдың ішкі бетінің кедір-бұдырлығы (ВНИИГаз мәліметтері бойынша жаңа құбырлар үшін kэ = 0,03мм). Магистралды газөткізгіштегі ағын негізінен 2 және 3 аумақта жүреді. 3- аумақ үшін (52)-өрнек төмендегі түрге ауысады: . (53) 2 және 3 аумақтың шекарасы Рейнольдстың өтпелі санымен анықталады: . (54) жүктеу/скачать 4,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|