Тн≈Tвых, (74)
Тк≈T0, (75)
Яғни,
, (76)
Компрессор агрегатынан шыққан газды әдетте салқындатады, сондықтан Тн ретінде тәжірибеде жиі кездесетін бастапқы температураның белгілі мәнін алуға да болады.
КС аралығындағы газдың бастапқы және соңғы қысымдары:
Рн≈Рвых, Рк≈Рвх. (77)
Алынған температуралар мен қысымдардың мәндері жуықтатылған, номиналды екендігін ескерте кету керек. Олардың дәлденген мәндері КС жұмысын есептеген кезде алынады. Қысымның орташа мәні (49) арқылы есептеледі:
.
Температураның орташа мәні алғашқы жуықтауда төмендегідей етіп алынады:
. (78)
- КС аралығындағы газдың бастапқы температурасы, - магистралды газ құбырын қоршаған орта температурасы.
Осы қабылданған нұсқаға сәйкес газ қоспасын есептеу жүргізіледі. (10) - өрнектен газ қоспасының сығылғыштық коэффициенті есептеледі:
.
3. Тәуліктік коммерциялық шығынның (немесе магистралды газ құбырының өткізу қабілетінің) өтпелі мәні табылады:
, (79)
Бұл жерде [D ] =мм, [μ] =Па∙с, [Qпер]= млн.м3/тәу.
4. (59) - формула бойынша қатар тұрған екі КС ара қашықтығы (бөліктің, немесе аралықтың ұзындығы) табылады:
,
мұндағы егер Qсутпер,
егер Qсут ≥ Qпер.
Егер Qсутпер болса, онда ағын 2 турбуленттік аумақта жүреді, сонда сол 2 – аумақтағы үйкелістен болатын гидравликалық кедергі коэффициентін есептеу керек: . Жергілікті кедергілерді есептегендегі гидравликалық кедергі коэффициенті λ=(1,02÷1,05)·λтр аралығында жатады, әдетте есептеулерде λ=1,035·λтр деп қабылдайды. Сондықтан (1,035·0,067≈0,0693)
. (80)
Рейнольдс саны практикалық өрнектерде (51) – формуламен анықталады, [Qсут]=млн.м3 /сағ, [D]=мм:
.
Жоғарыда айтып кеткендей Tср мәні әлі табылмаған L арқылы есептелу керек. Сондықтан алғашқы жуықтауда деп алып L мәнін табамыз. Аралықтың жуық мәнін білгеннен кейін Tср мәні (44) арқылы қайта табылады:
. (81)
; (82)
бұл өрнектерде [Qсут] = млн. м3 /тәу, [L]=км, [D] =мм; Шу – Шухов параметрі, D – магистралды газ құбырының ішкі диаметрі, k - газдан қоршаған ортаға жылу берілу коэффициенті. Tср шамасының жаңа мәні арқылы L0 мәнін келесі жуықтауда тағы бір рет табамыз да, (81) арқылы Tср шамасының келесі мәнін есептейміз. Егер екі жуықтаудағы Tср мәндерінің айырмасы 5К-нен аз болмаса, онда жуықтауларды жалғастыра береміз.
5. Магистралды газ құбыры бойындағы аралық компрессор стансаларының есептік саны табылады:
. (83)
Мұндағы Lп – Lп - соңғы аралықтың ұзындығы (соңғы аралықта КС жоқ), ол әртүрлі жолдармен есептелуі мүмкін. Соңғы аралықтың газ жинақтау қабілеті ең үлкен болу шартынан (64)-формула бойынша ол ұзындық мынаған тең:
,
Мұндағы рн max және рк min шамалары рн және рк қысымдардың практикадан табылған тәулік ішіндегі ең үлкен және ең кіші мәндері. n мәнін жақын тұрған бүтін санға дейін дөңгелектегеннен кейін аралықтың нақты мәні табылады:
. (84)
Осындай аралыққа сәйкес қысымның соңғы мәні:
. (85)
Егер аралықтың ұзындығы мен қысымдардың мәндері алдын-ала белгілі болса, онда магистралды газ құбырының тәуліктік коммерциялық өткізу қабілеті (59)- коммерциялық шығын формуласынан табылады:
.
егер Qсутпер,
егер Qсут ≥ Qпер.
Бұл жерде де сәл қиындық туындайды. Tср мәні Qсут белгісіз шама арқылы табылу керек (математикалық тілмен айтқанда, екі белгісіз екі трансценденттік теңдеуден табылуы керек). Сондықтан бастапқы жуықтауда деп аламыз (бұрынырақ айтқандай). Бірақ Кпер мәні де белгісіз. 1-жуықтауда Qсут ≥ Qпер деп есептеп, шамасын табамыз. Qсутмәнін жуықтап тауып алып, ізделінді шамаларды тізбектей жуықтау үрдісі әдісімен (итерация әдісі) іздейміз (Tср шамасының екі қатар алынған мәндерінің айырмасы 5К шамасынан аз болғанға дейін).
