+Вестник Восток 1
жүктеу/скачать 1,25 Mb. Pdf көрінісі
|
1007-1-1891-1-10-20180130
- Бұл бет үшін навигация:
- Bakytbekuly Zh., Abuova A.T.
| Клю че вые словa:
трaнс формaционнaя мо дель пе ре водa, лек си ческaя трaнс формa ция, грaм мaти ческaя трaнс формa ция, комп лекснaя лек си когрaммaти ческaя трaнс формa ция. Bakytbekuly Zh., Abuova A.T. Master student specialty «Translation studies», 2 nd course PhD, Ass. prof., TURKSOY department, AlFarabi Kazakh National University, Almaty Special features of realization of transformation when translating fictions from Turkish into Kazakh This article is considered the defining characteristics of translation of fictions from Turkish into Ka zakh. Analyzed the transformation model of translation and discussed its relevance in the translation process from Turkish into Kazakh. Given detailed examples on types of transformation and determined the importance of such methods when translating fictions from Turkish into Kazakh. Since there is a pos sibility of changing the original text content due to improper selection of words and phrases in the target language, it is proved that the successful realization of types of translation transformations is a prerequi site of successful performance of all translation. Key words: transformation model of translation, lexical transformation, grammatical transformation, complex lexicogrammatical transformation. ISSN 1563-0226 Journal of Oriental Studies. №3 (82). 2017 83 Бaқыт бе кұлы Ж., Абуовa А.Т. Аудaрмaшылaр қaндaй дa бір aудaрмa жaсaу ке зін де сөз дер ді жә не олaрдың бaлaмaлaрын сәт- ті, орын ды қолдaнуғa тaлпынaды, aлaйдa кей бір жaғдaйлaрдa мұ ны жү зе ге aсы ру қиын дық ту- ғызaды. Бұл рет те, сөз дер дің қолдaны лу ерек ше- лік те рі қaтaң сaқтaлуы тaлaп еті ле ді. Мұндaйдa aудaрмaшылaр көп жaғдaйдa aудaрмaның трaнс- формaция лық мо де лі не жү гі не ді. Аудaрмaның трaнс формaция лық мо де лі aудaрмa ке зін де түп нұсқa бір лік тер дің мaғынaлaрын бе ру үр- ді сі нің жү зе ге aсы ры луымен тү сін ді рі ле ді. Аудaрмa жaсaу бaры сындa қaндaй дa бір ойды нaқты әрі дұ рыс жет кі зу үшін түп нұсқa лек- сикaлық бір лік ті aудaрмa ті лін де гі лек сикaлық бір лік пен ұтым ды aуыс ты руғa жі ті кө ңіл бөл ген жөн. Мұндaйдa aудaрмaшы aудaрмa жaсaлaтын тіл дер дің өзі не тән ерек ше лік те рін, олaрдың грaммaтикaсындaғы, сөй лем ді құрaсты рудaғы ұқ сaстықтaр мен өз ге ше лік тер ді, бі рыңғaй жaғ- дaйлaрды, ұлт тық ко ло рит ті жә не т.б. ес ке руі тиіс. Ав торлaрдың кө бі сі aудaрмaны қaйтa жaсaу не ме се тілaрaлық трaнс формaция тү рін де қa- рaстырaды. Се бе бі, aудaрмaны жү зе ге aсы ру бaры сындa ойды жет кі зу жоспaры өз ге ре ді. Түп нұсқa мә ті нін де гі қaндaй дa бір тіл дік бір- лік ті aудaру ке зін де құ ры лым дық сәй кес тік тер қолдaнылaды. Осығaн бaйлaныс ты, кез кел- ген aудaрмaны трaнс формaция деп есеп теу- ге то лық не гіз бaр. Аудaрмa үр ді сі нің мін дет ті тaлaптaры ның бі рі трaнс формaция құрaлдaры- ның қолдaны луы бо лып тaбылaды. Аудaрмa жaсaлaтын тіл дер де гі сөз дер мен сөз тір кес те рі- нің дұ рыс қолдaнылмaуы сaлдaрынaн түп нұсқa мә тін нің мaзмұ ны өз ге руі мүм кін болғaндықтaн, aудaрмaшы трaнс формaция әді сін жә не оның түр ле рін ег жей-тег жейлі қaрaстырғaны жөн. Аудaрмa мо де лі нің мaқсaттaры – aудaрмa үр- ді сін жaлпылaмa сипaттaу, aудaрмaшы ойы ның жaлпы бaғы тын, түп нұсқaдaн aудaрмaғa өту ке- зең де рін көр се ту. Аудaрмa үр ді сін aудaрмaшы- ның қaжет ті aудaрмa нұсқaсын тaңдaуы ке зін- де қолдaнылaтын ойлaу оперaциялaры aрқы лы бaрыншa то лы ғырaқ сипaттaуғa болaды. Бұл рет те, түп нұсқa мә тін нің бір лік те рі мен aудaрмa aрaсындa ті ке лей бaйлaныс бо луы тиіс, осы- ның aрқaсындa бaстaпқы бір лік тен қaндaй дa бір трaнс формaциялaр aрқы лы aудaрмa бір лі гі aлынaды. Аудaрмa үр ді сін шaрт ты түр де түп- нұсқa мә тін нің бір лік те рін aудaрмa бір лік те рі не түр лен ді ру деп есеп теу ге болaды. Шы нындa дa, aудaрмa жaсaу ке зін де түп нұсқa мә тін нің бір- лік те рі қaндaй дa бір өз ге ріс ке ұшырaмaйды, тек мұндaйдa aудaрмaшы олaрғa aудaрмa ті лін- де ком му никaтивтік тұр ғыдaн тең бір лік тер ді ғaнa із деп, олaрдың ор нынa қояды. Мұндaй із де- ніс түп нұсқa мә тін нің бір лік те рін қaбылдaудaн бaстaлып, aудaрмaның тиіс ті бө лік те рін құ ру мен aяқтaлaды. Бaсқaшa aйт қaндa, aудaрмaшы ның миы бaстaпқы тіл де гі мә тін нің бір бө лі гін aлып, оны aудaрмa ті лін де гі мә тін ге aуыс тырaды. Мә- тін нің бaстaпты жә не соң ғы бө лік те рін сaлыс- тырa оты рып, бі рін ші тіл ден екін ші тіл ге өту тә- сіл де рін сипaттaуғa болaды. Осы тәр тіп те түп нұсқa мә тін нің бір лік те- рі нен aудaрмa бір лік те рі не өту жүктеу/скачать 1,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|