Анықталған және анықталмаған интеграл


Анықталмаған интегралдың негізгі қасиеттері



бет3/5
Дата11.01.2022
өлшемі160,22 Kb.
#111274
1   2   3   4   5
Анықталмаған интегралдың негізгі қасиеттері:

10. (∫f(x)dx)/=(F(x)+C)/=f(x)

20. ∫kf (x)dx=k ∫f(x)dx

30. ∫ (f(x)+g(x))dx= ∫f(x)dx+∫g(x)dx

40. ∫ f(x)dx=f(x)

50. ∫df (x)=f(x)+C

60. ∫ f(ax+b)dx= F (ax+b)+C

Мысалдар


  1. а) [∫ (x2+5)dx]=x2+5

b) (∫ )=

g) ∫d(sinx)= ∫ (sinx)dx=sinx+C



d) ∫ d (x3+x2+x+5)= (x3+x2+x+5)= 3x2+2x+1.

  1. Егер f(x)=∫d(x2-4) болса, онда f/(5) неге тең?

Шешуі: Теңдіктен f(x)= x2-4 шығады. Бұдан f/(х)=2x. f/(5)=2*5=10 болады.

  1. Егер f(x)= ∫(x3-4x+5)dx болса, онда x=2 нүктесінде жанаманың бұрыштық коэффициенті неге тең?

Шешуі: f(x)=∫ f/(x)dx қасиетін пайдалансақ, онда f(x)=(x3-4x+5) болады. Ендеше f/(2) =23-4*2+5=5

  1. Егер ∫x*f(x)dx=2x2+5x-3 болса, онда f(x) неге тең?

Шешуі: Анықталмаған интегралдың қасиетін пайдалансақ: x*f(x)=(2x2+5x-3)/. Ендеше x*f(x)=(4х+5), бұдан f(x)= =4+ болады.

  1. Егер F(x)=∫

  2. f(x)=∫(х2-2х+3)dx фунциясының иілу нүтесін табыңыз.

    1. Интегралдар кестесі

Интегралдау амалы дифференциалдау амалына кері амал.

  1. ∫xndx= +C

  2. ∫ =ln|x|+C

  3. ∫ax*dx= +C (a≠1)

  4. ∫eˣ*dx=eˣ+C

  5. ∫sinx*dx=-cosx+C

  6. ∫cosx*dx=sinx+C



  7. ∫ =-ctgx+C

  8. ∫tgx*dx=-ln|cosx|+C

  9. ∫ctgx*dx=ln|sinx|+C

  10. ∫ rctgx+C (-arcctgx+C)

11/. ∫ = arctg +C (- arcctg )

  1. ∫ = ln |+C (a≠0)

  2. ∫ =arcsinx+C (-arccosx+C)

13/.



Мысалдар:

  1. A) ∫x3dx=

b) ∫5dx=5x+C

c) ∫5xdx=5∫xdx=5*

d) ∫ (5x²+2)dx=5∫x²dx+2∫dx=5*

2. a) ∫

b) ∫ dx.

3. a) ∫ 5³ˣdx b) ∫ 5³ˣ+4dx g) ∫e2xdx

4. a) ∫sin5xdx=-

b) ∫cos (5x+3)dx=

d) ∫

g) ∫



1.3 Анықталмаған интегралдарды есептеу әдістері

Интегралды интегралдау әдістері интеграл астындағы функцияның берілуіне және интегралдау кестесінің қорына байланысты:



  1. Тікелей интегралдау;

  2. Айнымалыларды ауыстыру арқылы интегралдау;

  3. Бөліктеп интегралдау.

Осы тәсілдерді жеке қарастырайық:

      1. Тікелей интегралдау әдісі

Функцияларды анықталмаған интегралдың қасиеттері мен интегралдар кестесіне сүйеніп тікелей интегралдауға болады. Ал, тригонометриялық фнкцияларды интегралдағанда қосымша келесі келтіру формулаларын пайдалануға болады:

  1. sin²x+cos²x=1, sinx=

  2. ctgx= , tgx*ctgx=1

  3. cosec , secx=

  4. sin2x=2sinx*cosx, cos2x=cos²x-sin²x=2cos²x-1=1-2sin²x

  5. sinx*cosy=

cosx*siny= (sin(x+y)-sin(x-y))

cos*cosy= (cos(x+y)+cos(x-y))

sinx*siny= (cos(x+y)-cos(x-y)).

Мысал, ∫ интегралын есептеп, нәтижесін дифференциалдау арқылы тексеріңдер. Алымын бөліміне бөліп, интегралдың қасиетін және кестені пайдаланып, шығарамыз:1. ∫ -1/4dx-2∫ x15/4dx+∫ x5/12dx=4x3/4- x19/4+ x17/12+C=4 - 19+ 12√x17+C.





  1. ∫ cos7xdx

  2. ∫sin(2x-6)dx

  3. ∫ sin²xdx

Интеграл астындағы функцияның бөліміндегі өрнектен толық квадратты бөліп аламыз. Сонда 1. ∫ = ∫ = =4√3/6√13arctg



  1. ∫ dx

Алымында бөлімінің туындысына тең болатын қосылғышты айырып алып, алатынымыз: 4. ∫ =∫(4-8x)-2/5dx=- (4-8x)3/5+C=- ⁵√(4-8x)³+C

5.∫

6. ∫ dx

7. ∫ dx= ∫ dx= ∫ =dx= ∫(1-cosx)dx=x-sinx+C





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет