ИНТРОЕКЦИЯ(лат. Intro – ішке (in) iecio – тастаймын, қоямын) – мүмкін еместік туралы Авенариустың енгізген ұғымы. 1) таным теория- сында қабылданатын бейнелердің индивид санасына енгізілуіне байла- нысты пайда болған мүмкін еместік туралы ұғым. Авенариус пікірі бойын- ша, бұл – жалпы идеалдылық пен реалдылықтың бөлінуіне жол берілмеуі керектігінен туындайды. Өйткені ол өз философиясының негізіне тәжірибе ұғымын алып, онда материалдық пен руханилықтың қосылып кететінін дәріптеп, жалпы материализмді жоққа шығаруға талпынады. 2) И. ұғымын психологияға енгізген венгер психоаналитигі Ш. Френци болды. Ол И.-ны
«Жоғарғы Меннің» қалыптасуы үдерісінде маңызды рөл атқаратын пси- хологиялық механизм ретінде қарастырады. Психологияда индивидтің бас- қа адамдардың ұйғарымдарын, мотивтерін, көзқарастарын өзінің ішкі әлемі ретінде қабылдауы теңдестірудің негізі болады. И. проекцияға қарама- қарсы.
ИНСАЙТ (ағылш. Insight – көрегендік, түсіну) – логикалық талдаудан тыс, тікелей танымды білдіретін интуитивизм философиясының термині. Инсайт термині шамамен жобаланған келесі гносеологиялық мазмұндар- ды: Декарттың анық және айқын идеяларын, Ф. Аквинскийдің тікелей құдайды ұғынуын, Канттың ақылдың тәжірибеден тыс түрлерін, Бергсон- ның интуициясын сипаттайды.
