Жұмыстың мақсаты: адамның артериялық қан қысымын өлшеу әдісін меңгеру және негізгі гемодинамикалық көрсеткіш- терді есептеп шығару.
Жұмысқа қажетті заттар: сфигмоманометр, фонендоскоп. Жұмыстыңбарысы: зерттелуші қырымен отырып, бір қолын үстелге салады. Қолдың қарына манжетканы орап бекі- теді. Системадан ауаның шығуына жол бермеу үшін грушаның винтті клапанын қатты жауып тастайды. Шынтақ буынындағы шынтақ артериясын табады. Содан кейін фонендоскоптың мембранасын соның тұсына қойып тыңдайды (45-сурет). Бұл мезетте еш дыбыс естілмейді. Манжеткаға қысымның шамасы с.б. 150-160 мм-ге дейін жеткенше ауаны жібереміз. Одан кейін ақырын ғана винтті клапанды ашып, манжеткадағы қы- сымды бірте-бірте азайтады. Манжеткадағы қысым тамырдағы қысыммен тең өскенде «туп-туп» деген тамырдың соғу дыбы- сы айқын естіледі. Осы кезде міндетті түрде манометрдің са- нын қарап алу керек. Бұл қысым – қан тамырының максималь- ды қысымы. Қысымды одан әрі төмендеткен сайын, манжетка- дағы дыбыс күшейе түсіп, бірер уақыттансоң жойылып кетеді. Осы кездегі манометрдің көрсеткіші минимальды қысымның шамасына сәйкес келеді. Ал пульстік қысымның мөлшері мак-
симальды қысымнан минимальдық қысымның шамасын алып тастап, табуға болады.
Дене еңбегі кезінде манжетканы манометрден босатады. Зерттелуші 20-30 рет отырып тұрады. Содан кейін тағы да қан қысымын өлшеп алады. Дене еңбегінен кейін қысымның шама- сы және пульстік қысым өзгеретінін байқайды.
45-сурет.Адамның қан қысымын өлшеу
Жұмысты қорытындылау: жұмыстың барысын, алынған қан қысымының көрсеткіштерін дәптерге жазу. Формулалар ар- қылы негізгі гемодинамикалық көрсеткіштерді есептеп шығару. Гипертония, гипотония нені көрсетеді?
Қанныңсистолалықжәнеминуттық көлемдерінесептеу. Старр формуласы бойынша қанның систолалық көлемін анықтауға болады:
