Заттың химиялық құрамы мен құрылысын анықтау әдістері жөніндегі ғылым. Аналитикалық химия сандық және сапалық анализден тұрады
жүктеу/скачать 9,86 Mb.
|
аналит.каз 2018
| 1-мысал. Сутек иондарының концентрациясы 7,45 ·10-4 г-ион/л-ге тең болатын ерітіндінің реакциясы мен рН-ын есептеңдер.
Шешуі:
Ерітінді ортасы қышқылдық. 2-мысал. Ерітінді рН-ы 5,25-ке тең болса, ерітіндідегі сутек иондарының концентрациясын есептеңдер. Шешуі:
1. рН = -lg[H+]. Демек, lg[H+] = -рН = -5,25. 2. -lg[H+] = -5,25 = lg 6,75; бұдан, [Н+] = 5,62 · 10-6 г-ион/л. Гидроксилді көрсеткіш гидроксил иондарының концентрациясының теріс ондық логарифмі: рОН = -lg[ОН-] рН пен рОН арасында мынадай қатынас орнайды: рН + рОН = 14 (при 25°С). 3-мысал. Ерітіндідегі сутегі иондарының концентрациясы 2,5 ·10-3 г-ион/л. тең болса, ерітіндінің рН пен рОН-ын тап. Шешуі:
[Н+] иондарының концентрациясы бойынша ерітіндінің рН-ын табамыз: рН = - lg [H+] = - lg 2,5 · 10-3 = 2,6 рОН = 14 — рН = 14 - 2,6 = 11,4. Реакция ортасы қышқылдық. Күшті қышқылдар түгел ионданатындықтан, олардың ерітінділерінде сутек иондарының концентрациясы жоғары болады. Сондықтан күшті қышқылдардың рН-ын ерітіндінің иондық күші мен сутек иондарының активтілік коэффицентін ескере отырып есептейді. 4-мысал. 0,01н. НCl ерітіндісінің рН-ын есептеңдер. Шешуі:
Ерітіндінің иондық күшін табамыз: 
2.2 кесте бойынша fH+ табамыз. Иондық күші 0,01 fH+ = 0,91. Тұз қышқылының концентрациясы мен активтілік коэффицентін fH+ біле отырып, сутек иондарының активтілігін табамыз: aн+ = cHCl · fH+ = 0,01 · 0,91 = 9,1 · 10-3 (г-ион/л) Есептейміз: рН: -lg 9,l ·10-3 = 2,04 рН – сутек иондарының активтілігінің көрсеткіші: раН = -lgаH+. аH+ түсінігін пайдалана отырып, біз ерітіндінің рН-ын емес , раН-ын табамыз. Бірақ аналитиканың көптеген оқулықтарында рН түсінігін пайдаланады. Ал раН ( сутек иондарының активтілік көрсеткіші) және раОН (гидроксил иондарының активтілік көрсеткіші) жаңа ұғымдар, олар тек ғылыми әдебиеттерде қолданылады. 5-мысал. Сірке қышқылы 0,01н. ерітіндісінің рН-ын табыңыз. Оның иондану константасы 1,74 · 10-5. Шешуі:
Берілген ерітіндідегі сутек иондарының активті концентрациясын табамыз. СН3СООН – бір негізді қышқыл. Демек, 0,01 н. ерітінідінің молярлы концентрациясы да 0,01М болады: 
Бұдан
 болғандықтан,  ,  деп алуға болады.
СН3СООН - әлсіз қышқыл,сондықтан оның молекуласының көп бөлігі ерітіндіде ионданбаған күйде болады. Ионданбаған молекулалардың активті коэффиценті 1-ге тең деп алынады. Осыдан: 
Бұдан
рН-ты есептейміз: 
жүктеу/скачать 9,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|