1. Экономикалық талдау түсінігі мен оның мәні, мақсаты


Кәсіпорынның негізгі құралдарының құрамы мен көрсеткіштері



бет32/67
Дата14.05.2020
өлшемі0,55 Mb.
#68469
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   67
Байланысты:
биз талдау экз сурак жауап

19. Кәсіпорынның негізгі құралдарының құрамы мен көрсеткіштері
Өнеркәсіп кәсіпорындарында өндіріс көлемін арттырудың негізгі факторларының бірі – олардың өндірістік негізгі қорлармен қажетті көлемде қамтамасыз етілуі және оларды неғұрлым тиімді пайдалану. Сол себепті талдау барысында келесі міндеттер шешілуі керек:

    • кәсіпорынның негізгі құралдармен қамтамасыз етілуі мен оларды пайдалану тиімділігін талдау;

    • негізгі қорларды пайдалану деңгейіне факторлардың әсерін анықтау;

    • негізгі қорларды пайдалану деңгейінің өндіріс көлемінің өзгерісіне факторлардың әсерін анықтау;

    • негізгі қорларды пайдалану тиімділігін арттыру резервтерін анықтау.

Негізгі құралдарды пайдалануды талдау негізгі құралдардың

құрамы мен құрылымын талдаудан басталады (5.1-кесте).


5.1 Кесте Негізгі құралдардың құрамы мен құрылымы, жыл соңына бастапқы құнмен

 Негізгі құралдар түрлері

Құны,

мың тг.


Құрылымы,

Өзгеріс, +-

жоспар

нақты

жоспар

нақты

мың тг

%

пункт

Ғимараттар мен құрылыстар

29797

38776

21,2

24,2

+8979

+30,1

+3,0

Беріліс құралдары

19396

26278

13,8

16,4

+6882

+35,5

+2,6

Көлік құралдары

21926

29803

15,6

18,6

+7877

+35,9

+3,0

Машиналар мен жабдықтар

34575

43582

24,6

27,2

+9007

+26,1

+2,6

Басқа да

34856

31791

24,8

13,6

-3065

-8,8

-11,6

Барлығы:

- өндірістік

- өндірістік емес


140550

120310


20240

160230

131246


28984

100,0

85,6


14,4

100,0

81,9


18,1

+19680

+10936


+8744

+14,0

+9,1


+43,2

х

-3,7


+3,7

 

         Негізгі құралдарды пайдалануды талдауда олардың қозғалысы мен жағдайын талдау үлкен мәнге ие. Оларды талдау үшін келесідей көрсеткіштер есептеледі:

 1. Негізгі қорлардың жаңару коэффициенті (КЖ) – негізгі құралдардың жыл соңындағы құнындағы осы жылы келіп түскен қорлардың үлесін сипаттайды:

                     Жыл ішінде келіп түскен негізгі қорлар құны/

КЖ  =                               

                       Негізгі қорлардың жыл соңындағы құны

 

 2. Қорлардың жаңару мерзімі (Жм) :



                 Негізгі қорлардың жыл  басындағы құны/

ЖМ  =                               

            Жыл ішінде келіп түскен негізгі қорлар құны

 

3. Шығу коэффициенті (Кш) – негізгі құралдардың жыл басындағы құнының қай бөлігі жыл ішінде   есептен шығарылғанын сипатайды:



                           Жыл ішінде есептен шыққан қорлар құны/

Кш  =                               

                       Негізгі қорлардың жыл  басындағы құны

 

4. Қорлар құнының арту қарқыны (+-%) – негізгі қорлар құны жыл ішінде неше пайызға өзгергендігін сипаттайды:



                        Негізгі қорлардың жыл соңындағы құны/

+-%  =                               

                       Негізгі қорлардың жыл  басындағы құны

 

5. Негізгі құралдардың тозу коэффициенті (КТ) – негізгі құралдардың бастапқы құнының қанша бөлігі өнімнің өзіндік құнына амортизациялық аударымдар түрінде ауысқандығын сипаттайды:



                               Негізгі қорлардың тозу сомасы/

 КТ  =                               

                              Негізгі қорлардың бастапқы құны

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   67




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет