1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік

Тұрғын
халықтарға
үй
жағдайында
етті
, 
балықты
, 
саңырауқұлақты
, 
жеміс
-
жидектерді
консервілеудің
қауіптілігін
түсіндіру
керек
. 
Үйде
дайындалған
консервілерді
қабылдаудың
алдында
10-15 
мин
қайнату
керек
, 
сонда
, 
ботуло
токсин
тіршілігін
жояды
.

31.
Тырысқақ
 
анықтамасы
. 
Этиологиясы
. 
Эпидемиологиясы
. 
Патогенезі
. 
Негізгі
 
клиникалы

көріністері
Тырысқақ
- Vibrio chol
е
ra 
бактерияларымен
қоздырылатын
, 
фекальды
-
оральды
механизммен
берілетін
, 
көп
мөлшерлі
сулы
диареяның
, 
құсудың
əсерінен
дамитын
дегидратация
жəне
деминерализациямен
сипатталатын
жедел
карантинді
жұқпалы
ауру
.
Этиологиясы
.
​
Ауруды
Vibrio cholerae 
екі
биовалары
шақырады
: 
классикалық
(Vibrio cholera) 
жəне
Эль
-
Тор
. 
Өсу
ерекшелігі
облигатты
аэроб
. 
Сұйық
ортада
сұр
немесе
көгілдір
пленка
тəрізді
өседі
. 
Тез
көбеюімен
сипатталады
.
Вибрион
экзотоксин
бөледі
. 
Оны
холероген
деп
атайды
. 
Холероген
сырты
ортаға
төзімділігі
жоғары
. 
Ашық
су
қоймаларында
бірнеше
айға
дейін
, 
ылғалды
нəжісте
– 250 
күнге
дейін
сақталады
. 
Ал
құрғақ
жерде
бірнеше
сағатқа
дейін
сақталады
. 
УК
сəулесіне
төзімсіз
.

Эпидемиологиясы
.
​
Тырысқақ
антропонозды
инфекциялар
тобына
жатады
. 
Аурудың
көзі
– 
ауру
адам
жəне
вибриотасымалдаушы
(
антропоноз
). 
Берілу
 
механизмі
 –
фекальды
-
оральды
. 
Берілу
жолдары
су
арқылы
, 
тағам
арқылы
, 
тұрмыстық
қарым
-
қатыныс
арқылы
. 
Таралу
жолының
ішінде
кең
таралғаны
су
арқылы
көкөністерді
жуу
, 
суға
түсу
арқылы
)
Балық
, 
криветка
арқылы
жұғуы
да
мүмкін
. 
Тырысқаққа
қабылдаушылық
жоғары
,
ауруға
барлық
адамдар
сезімтал
. 
Эндемиялық
региондардың
көбінесе
балалар
мен
егде
адамдар
науқастанады
. 
Инфекцияны
орынға
алып
келгенде
көбінесе
ересек
адамдар
науқастанады
(
əсіресе
ер
адамдар
20-40 
жастағы
).
Тырысқақпен
көбінесе
нашар
, 
созылмалы
ауруы
бар
науқастар
, 
алкогольді
қолданатындар
ауырады
. 
Бейімділік
 
факторлары
:
• 
анацидті
гастрит
;
• 
анемияның
кейбір
түрлері
;
• 
гельминтоздар
;
• 
ісік
алды
жағдайы
.
Ауырып
болған
соң
иммунитет
салыстырмалы
түрде
тұрақты
. 
Тырысқақ
ауруы
өте
сирек
, 
тіпті
болмайды
деуге
де
болады
. 
Гипоацидты
гастритпен
ауыратын
адамдар
жиі
ауырады
.

 
Патогенезі
.
Ауыз
арқылы
вибрион
асқазанға
түседі
. 
Вибрионның
біраз
мөлшері
асқазанда
тұз
қышқылы
жəне
пепсин
əсерінен
жойылады
. 
Егер
бейімдеуші
факторлар
болса
, 
сұйықтықты
көп
қолдану
нəтижесінде
қоздырғыштың
біраз
бөлігі
ащы
ішекке
түседі
. 
Ол
жерде
сілтілі
орта
жəне
пептонның
көп
болуы
(
белок
малекуласы
жəне
т
.
б
. 
заттардың
болуы
) 
əсерінен
вибрионның
интенсивті
көбеюі
жүреді
. 
Экзотоксин
жəне
өткізгіштік
факторының
бөлінуі
негізгі
клиникалық
көрінісінің
пайда
болуын
шақырады
. 
Холера
кезінде
изотониялық
сусыздану
болады
.
Дегидратация
нəтижесінде
гемоконцентрация
, 
геповолемия
, 
гипоксия
, 
тромбогеморрагиялық
,
синдром
жəне
бүйректің
жедел
жетіспеушілігі
дамиды
. 
Қан
тұтқырлығы
жоғарлайды
. 
Қантамыр
жетіспеушілігі
дамиды
. 
Кейін
метаболизмнің
бұзылыстары
бүйректің
жетіспеушілігіне
əкеліп
соғады
. 
Сумен
бірге
электролиттер
де
көп
мөлшерде
кетеді
, 
əсіресе
калий
. 
Гипокалиемия
бұлшық
еттер
əлсіздігін
тудырады
, 
осылай
тырысу
синдромын
шақырады
.

жүктеу/скачать 6,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: