40-мәтін «Отан отбасынан басталады» - дейді халық.Дәстүрлі қазақ отбасының екі тірегі бар – еркелеткен әке мен аялаған ана. Әке – отбасының тірегі. Отбасы мүшелері әкені тыңдайды. Ананың да орны ерекше. Әке де, балалар да ананы сыйлайды. Ана – осы отбасының ұйытқысы.
Қазақ отбасындағы ең басты мәселенің бірі – баласын нағыз азамат етіп тәрбиелеу, отбасын, Отанын, халқын сүюге баулу. Егер ол нағыз адам болса, ең алдымен ата-анасын ...керек. Сол мақсатқа жету үшін әрекет жасайды, еңбек етеді.
Қазақ халқы бірінші баланы «тұңғыш», екінші-үшіншісін «ортаншы», соңғысын «кенже» деп атайды.Ата-ана тұңғышы мен ортаншыларын үйлендіреді, оларды бөлек шығарады.
Қызды құрметтеген, оның тәрбиесіне, инабаттылық қарым-қатынасқа баулуға ерекше мән берген.
Кенже ұлды әке-шешесі өз қолында қалдырады.Ол әке-шешесін бағуға міндетті. Әке мұрасы кенже ұлға қалады, оның үйі «қара шаңырақ» деп аталды. Басқа балалар ол шаңырақты құрметтеп, көмектесіп отырған.
«Отан отбасынан басталады» (мақал) – Родина начинается с семьи Дәстүрлі қазақ отбасының – традиционной казахской семьи Тірегі – опора Еркелеткен әке – отец, который балует Аялаған ана – мама, которая относится бережно Тыңдайды – слушаются Ұйытқысы – уют, благо Ең басты мәселенің бірі – одна из главных и важных вопросов Нағыз азамат етіп тәрбиелеу – вырастить настоящим/достойным гражданином Баулу – учить Сол мақсатқа жету үшін – чтобы достичь той цели Әрекет жасайды – действуют Еңбек етеді – трудятся Тұңғыш – первенец Ортаншы – средний Кенже – младший Үйлендіреді – женят, устраивают свадьбу Бөлек шығарады – отправляют в самостоятельную жизнь, жить отдельно Инабаттылық қарым-қатынасқа баулуға ерекше мән берген- обращают особое внимание воспитанию Өз қолында қалдырған – оставляли жить вместе с собой Бағуға міндетті – обязаны заботиться Әке мұрасы – богатство отца Қара шаңырақ (тұрақты тіркес, ұлттық ұғым) – отчий дом Деп аталады – называется Басқа балалар – другие дети Ол шаңырақты құрметтеп – уважали тот дом, очаг Көмектесіп отырған – помогали, поддерживали помощью
