12-мәтін
Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталғанына талай жыл. Сол сұрапыл соғыста ересен ерлік көрсеткен белгісіз батырлар қаншама. Солардың бірі- қазақтың аяулы қызы Хиуаз Доспанова. Атақ апайды алпыс жыл адасып жүріп тапты. Ол кісінің кеудесінде қазір «Халық қаһарманы» ордені жарқырайды. Қазақтың тұңғыш әскери ұшқыш қызы Хиуаз Доспанова 300-ден астам рет ұрысқа шығып, талай жауды жеңген. Хиуаз Доспанова кішкене кезінен аспанға ұшуды армандайтын.Орал қаласындағы орта мектепті бітіргенде «әскери ұшқыш» деген атағы бар еді. Хиуаз апа Қырым, Кавказ, Украина, Белоруссия, Польша, Германия майдандарында болды. Әуедегі ұрыстардың жеңімпазы.
Дүниежүзілік – всемирная, мировая
Соғыс – война
Сұрапыл –чудовищный
Ересен – огромный
Ерлік – храбрость, героизм
Көрсеткен – показавший
Белгісіз – неизвестный
Қаншама – очень много, предостаточно
Солардың бірі – один из них
Атақ – слава
Адасып жүріп тапты (фразеологизм) – поздно нашёл
Кеудесінде – на груди
Жарқырайды – блестит
Тұңғыш – первый
Әскери – военный
Астам – более
Армандайтын – мечтал(-а)орта мектеп – средняя школа
Талай – много
Жеңген – победил
Ұрыс – бой
Әскери ұшқыш – военый лётчик
Қырым – Крым
Майдан – война
Әуе- воздух (небо)
Жеңімпаз - победитель
13-мәтін
Тау басындағы биік жартаста бір ешкі жайылып жүреді. Азық іздеп тастың түбіне келген аш қасқыр оны көріп қалып былай дейді:
-Әй, ешеке, тақыр тастың басында неғып жүрсің? Онан да бері түссеңші, мұнда тәтті шөп көп екен.Қасқырдың сөзін тыңдап алды да, ешкі оған:
-Рақмет, қасеке. Сол шөптің бәрін өзің жей ғой, қалғанын ертең азық қыларсың. Маған осындағы да жетеді,- дейді.
Тау – гора
Жартас – скала
Ешкі – коза
Жайылып жүреді – пасется
Азық – корм, пища
Тас – камень
Келген – пришедший, подошедший
Аш – голодный
Қасқыр – волк
Көріп қалып – увидев, заметив
Тақыр тас – голый камень; место, где нет травы
Неғып жүрсің? – что делаешь?
Онан да – лучше
Түссеңші – спускайся
Мұнда – здесь
Тыңдап алды да – выслушав
Оған – ему
Жей ғой – ешь
Қалғанын – остаток
Азық қыларсың – будешь есть
Жетеді – хватает
|