1-сұрақ. Халық ауыз әдебиеті – халық шығармасы
Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру
жүктеу/скачать 145,08 Kb.
|
null
- Бұл бет үшін навигация:
- Аға мен інісі
- Батырлар жырындағы ұлтжандылық тәрбие («Қобыланды батыр», «Қамбар батыр» жырлары бойынша)
| Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру
Е-е-ей!
Жайлауында жүрген жігіт бағып қой, Дос келді деп, жасап жатыр анық той. Алғашқы рет көріп тұрсың сен оны, Нағыз қазақ осы, міне, танып қой. Сәйгүлікті құйрық-жалы таралған, Сүйетұғын қазақ осы, қараңдар. Қазақ осы күй шығарып, ән салып, Көкпар тартып, қыз қууға жаралған. Қазақ осы - айтатұғын желге сыр, О, ағайын, халық емес ол кесір. Қазақ осы - аңғал-саңғал жабусыз, Қазақ осы - ағыл-тегіл, көл-көсір. Айхай! Қазақ осы - ағыл-тегіл, көл-көсір. Е-е-ей! Қазақ осы - дала дейтін, күн дейтін, Қазақ осы - «Өнер алды - тіл» дейтін. Қазақ осы - қарасың ба, ақсың ба, Қоңырсың ба, жатырқауды білмейтін. Қазақ осы - көргенінен танбайтын, Той-думансыз оты түзу жанбайтын. Қазақ осы - алудай-ақ алатын, Ал беруден алдына жан салмайтын. Қазақ осы - ашық жарқын қабағы, Қонақ келсе шабылып бір қалады. Байқа да тұр, саған да ол кетерде, Ат мінгізіп, жібек шапан жабады. Айхай!
Ат мінгізіп, жібек шапан жабады. Е-е-ей!
Қазақ осы - құда бол деп қинайтын, Құдаларын құдайындай сыйлайтын. Қазақ осы - дүние мен малыңды, Оңды-солды шашу үшін жинайтын. Қазақ осы - жайып жатқан қанатын, Батыр халық, ақын халық - дәл аты. Қазақ осы - өзімсінген адамға, Насыбайға бола өкпелеп қалатын. Жайлауында жүрген жігіт бағып қой, Дос келді деп, жасап жатыр анық той. Алғашқы рет көріп тұрсың сен оны, Нағыз қазақ осы, міне, танып қой. Айхай! Нағыз қазақ осы, міне, танып қой. Аға мен інісі Көктайғақ тауға талпынып, Қара тер болып алқынып, Інісі сыйлап ағасын, Шығады сүйреп шанасын.
Түседі зулап ағасы. Сыйламаса інісін, Ағалығы кім үшін?! Батырлар жырындағы ұлтжандылық тәрбие («Қобыланды батыр», «Қамбар батыр» жырлары бойынша) Жас ұрпақтың жігерін жанып, асыл сезімдерін ұштауға әдебиет пен өнер шығармаларының тигізетін ықпалы шексіз. Әдебиетіміз бен өнеріміздің қуатты күшін қазақтың тәуелсіз мемлекетін нығайтуға, ұлттық бірлікке, жастарды Отан сүюге баулуға, азаматтық міндеттерге үндеуге пайдалану алдыңғы кезекте тұр. Ұлттық мәдениетіміздің ең үлкен бір саласы - көркем әдебиет десек, сол әдебиеттің ертеден келе жатқан әлеуметтік жүгі мол, кең өрісті саласының бірі - батырлар жыры. Батырлар жырының көркемдік ерекшелігі мен мәні туралы Ш.Уәлиханов, М.Әуезов, С.Мұқанов, Қ.Жұмалиев, Ә.Марғұлан сияқты көптеген ғалымдарымыздың құнды еңбектері бар. Жас ұрпақты тәрбиелеудегі батырлар жырының мазмұн байлығы мен ой тереңдігі, кейіпкерлердің даралығы туралы тың пікірлері толық зерттеліп бітті деп айта алмаймыз. Тікелеп атқан оқтары Тікенектей қадалмас Қоблекеңнің жүзіне. Қабағынан қар жауып, Кірпігіне мұз қатып, Қатуланып қаттанды, Буырқанып бұрсанды, Мұздай темір құрсанды. Қобыландының нағыз ержүрек батырға тән ерекше бітімі, мыңдаған жау әскерімен жалғыз өзі шайқасып,жеңіске жеткен,айбарынан жауы сескенген ер тұлғасы оқушыны айрықша сезімге бөлеп,рухтандырары сөзсіз. Енді бала алшаңдап, Қайраты тасып қалшылдап, Қойға шапқан бөрідей Жан-жағына ырсылдап, Әлемді алды айбаты Қобыландай арсылдап,- Деген.
жүктеу/скачать 145,08 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|