Экономиканың нарықтық қатынастарға бағдарлануы көптеген экономикалық мәселелерді шешуге қатысты тәсілдемелерді түбірімен өзгертті (ең алдымен, шығындарды басқарумен байланысты тәсілдемелер).
Шығындарды тиімді басқару және максималды пайда алу кәсіпорындардың қаржы-экономикалық қызметтерінің басты мәселесі болып табылады. Шығындарды тиімді басқару кәсіпорынға бәсекеқабілетті өнім өндірісін немесе неғұрлым төмен шығындар есебінен қызметтердің ұсынылуын қамтамасыз етуге, өнімнің немесе қызметтің нақты өзіндік құнын анықтауға, кәсіпорын бюджетінің өңделуін объективті мәліметтермен қамтамасыз етуге, бизнес процестер құнын немесе құрылымдық бөлімшелер іс-әрекетін бағалауға, басқарушылық шешімдерді негізді түрде қабылдауға мүмкіндік береді. Экономикалық ресурстар, жұмыс күші, ғылыми жетістіктер неғұрлым тиімді қолданылса, соғұрлым өзіндік құн төмен болып, пайда жоғары болады, соған байланысты бәсекелестікте де кәсіпорын тұрақты болады. Шаруашылық жүргізуші субъектісі үшін өзіндік құнның төмендеуі пайданы ұлғайтып, рентабельділікті арттырудың маңызды резерві болып табылады.
Өз кезегінде, шығындар бірнеше топқа біріктіріледі: 1) капиталды ұдайы өндіруге кететін шығындар;
2) өнімді өндіру мен өткізу шығындары;
3) әлеуметтік-мәдени бағдарламаларға жұмсалатын шығындар;
4) операциондық шығындар.
