«Дарындылық картасы» әдістемесі
Зерттеу барысы: «Дарындылық картасы» әдістемесін жүргізу.
Зерттеу мақсаты: дарынды балалардың шығармашылық қабілетін ата – аналарына сүйене отырып анықтау.
Нұсқау: (+ +) – егер тұлғаның бағаланып отырған белгісі жақсы дамып, анық байқалып, жиі көрінетін болса;
(+) – белгі анық көрінгенімен, тұрақты байқалмаса;
– бағаланып отырған және оған қарама-қарсы белгі, анық көрінбеген, сирек байқалады, мінез-құлық пен іс-әрекет барысында бір-бірін теңестіріп отырады;
(-) – бағаланып отырған белгіге қарама-қарсы белгі анық және жиі байқалады.
Құрал-жабдықтар: тест мәтіні және жауап парағын белгілейтін бланкалар.
Зерттеуші: Байзақова Ш.Ү.
Зерттелуші: Б.К.Мергенбаев атындағы №226 гимназияның 8 «А»,8 «Б» сынып оқушылары.
Зерттеу уақыты: шектелмеген.
Нәтижені өңдеу:
Кесте-1
Р/с
|
Дарындылық түрлері
|
8 «А» сынып
|
8 «Б» сынып
|
Жалпы көрсеткіш
|
1
|
танымдық;
|
3
|
2
|
5
|
2
|
шығармашылық;
|
5
|
1
|
6
|
3
|
академиялық (ғылыми);
|
2
|
1
|
3
|
4
|
көркем – бейнелеу;
|
2
|
2
|
4
|
5
|
музыкалық;
|
1
|
3
|
4
|
6
|
әдеби;
|
2
|
1
|
3
|
7
|
әртістік;
|
1
|
1
|
2
|
8
|
психологиялық;
|
1
|
5
|
6
|
9
|
көшбасшылық
|
2
|
1
|
3
|
10
|
спорттық;
|
1
|
3
|
4
|
|
Барлығы:
|
20 оқушы
|
20 оқушы
|
|
Интерпретация: әдістеме қорытындысы бойынша, оқушылар арасында шығармашылық және психологиялық типті дарындылық басымдық көрсетті.
2.1.2. «Дополнение рисунков » жобалау әдістемесі.
«Дополнение рисунков» жобалау әдістемесі балалалардың шығармашылық қабілетін анықтауға,жеке тұлғалық ерекшеліктерін, өзіндік бағасын, жасырын қызығушылықтарын, жалпы өзіндік қабылдауын, өзгелермен қарым-қатынасын, ойлау қабілетін анықтауға мүмкіндік береді. Зерттеу барысы: «Дополнение рисунков» әдістемесін жүргізу.
Зерттеу мақсаты: балалардың шығармашылық қабілетін зерттеу .
Нұсқау: арнайы бланкаға салынған аяқталмаған штрихталған сурет ұсынылады, ол суретті өз қиялымен толықтырып, аятауы қажет.
Құрал-жабдықтар: бланка, түрлі – түсті карандаш және өшіргіш.
Зерттеуші: Байзақова Ш.Ү.
Зерттелуші: Б.К.Мергенбаев атындағы №226 гимназияның 8 «А»,8 «Б» сынып оқушылары.
Зерттеу уақыты: 10 минут
Нәтижені өңдеу:
Кесте-2
Р/с
|
Көрсеткіштері
|
8«А»сынып
|
8«Б»сынып
|
Жалпы көрсеткіш
|
1
|
Беглость
|
|
|
|
2
|
Гибкость
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
Интерпретация: бұл әдістеменің қорытындысы бойынша, оқушылардың шығармашылық қабілеті нің басымдылық ерекшеліктері басым көрінді.
2.1.3. Ата – аналардан алынған сауалнама сұрақтарының қорытындысы.
Сауалнама сұрақтары ата – анасының баласына көзқарасын, ерекше қасиетін ,тұқымқуалаушылық, денсаулық, бос уақыттарын өткізу ерекшеліктерін, мамандық таңдауына қатысты анықтау мақсатында жүргізілді.
Сауалнама 13сұрақтардан тұрады.
Нәтижені өңдеу:
Кесте-3
Р/с
|
Ата - аналар пікірі
|
8«А»сынып
ата - аналары
|
8«Б»сынып
ата - аналары
|
1
|
Баланың ең жақсы көретін туысқаны бар ма?
|
Бар – 100%
|
Бар - 95%
|
2
|
Балаңыз туралы басқа қандай қосымша мағлұмат бергіңіз келеді (мінез-құлқы,іс-әрекеттері, қабілеттері, достары, шағымдары т.б.)?
|
100%
|
98%
|
3
|
Өзінің мақсаттары туралы айтады ма?
|
100%
|
85%
|
4
|
Жанұяңызда неше адам бар? Мектепте оқитын басқа балаларыңыз бар ма?
|
100%
|
100%
|
5
|
Денсаулық жағдайы қандай? Кішкентай кезінде қауіпті аурумен ауырды ма? Психикасына байланысты проблемалары бар ма?
|
|
98%
|
6
|
Балаңыз үлкендерден қайсысына жақын?
|
85,5%
|
87,5%
|
7
|
Балаңыздың мінез-құлқы туралы не айта аласыз? (өзіне идеал қылып таңдап алған адамға еліктеуі, тұқым қуалаушылық ерекшелік т.б)?
|
94,6%
|
95%
|
8
|
Балаңыздың үлкендермен қарым-қатынас құруы қандай?
|
|
|
9
|
Ұлыңыздың (қызыңыздың) мінез-құлқы және сабақтарындағы үлгерімі мазаңызды алады ма?
|
|
|
10
|
Балаңыз үлкендердің айтуынсыз өздігінен қызықты істермен шұғылдана алады ма? Бос уақыттарын қалай өткізеді?Балаңызды мақтау және насихат айту оған қалай әсер етеді?
|
|
|
11
|
Балаңыздың күнделікті істер кестесі бар ма ? Оны уақытында және дұрыс орындай ма?
|
|
|
12
|
Балаңыздың достары туралы не айта аласыз?
|
|
|
13
|
Балаңыздың мектепке көзқарасы қандай?
|
|
|
Қорытынды: сауалнама қорытындысы бойынша 8 «А» сынып оқушыларына ата – анасының ықпалы жоғары екені анықталды.
2.2.Дарынды балалардың шығармашылық қабілетін анықтаудағы және дамытудағы алынған нәтижелерді өңдеу
Дарынды балалардың шығармашылық қабілетін дамыту мақсатында топтық-тренинг жаттығулары жүргізілді. Топтық –тренингке зерттеу жұмыстары қорытыныдысы бойынша өзіндік бағасы төмен, төменгі көрсеткіш көрсеткен 8 «Б» сынып оқушылары қатысты. Жаттығулар 4 сабаққа бөліп өткізіліп, әр сабақ уақыты 2-2,5 сағат жүргізілді. Топтық –жаттығулардың негізгі мақсаты: ұйымшылдық, сенімділік, өзіндік бағаны көтеру т.б. шығармашылық қабілетін дамыту болды.
Сабақ жоспары 3 негізгі бөліктен құралды: кіріспе, жұмыс уақыты, диаграмма, талқылау. Кіріспеде топ мүшелерін жұмысқа қосуға жағдай жасалады, шығармашылдық деңгейін дамыту үшін логикалық тапсырмалар берілді,топта жайлылық пен жағымды байланыс орнайды; жұмыс уақытында әртүрлі жаттығулар орындалды; талқылауда әр қатысушы сабақ соңында өзінің алған әсерін, пікірін білдіреді, әр сабақтың соңынан үй тапсырмасы беріліп отырды.
Оқушылардың шығармашылық қабілетін,дарындылық қасиетін дамытуға ата-аналар мен мұғалімдерге «Дарынды бала өсіргіңіз келе ме?»атты дәріс, ата – аналарға кеңестер берілді.
Дарынды балалардың шығармашылық қабілетін дамыту мақсатында жүргізілген топтық - тренинг жұмыстарынан кейінгі зерттеу нәтижесі көрсеткіші:
Диаграмма - 1
Жалпы сипаттама
Достарыңызбен бөлісу: |