435 имплицитно: ат басындай алтын
жүктеу/скачать 0,54 Mb. Pdf көрінісі
|
Ғылымдағы ғұмыр I том
| Құрқылтайдың ұясындай
(«өте тар, кішкентай (үй, бөлме)» мағынасында айтылады. Оның себебі құрқылтай құсы өзінің ұясын өзен жағалауындағы мәжнүн талдардың су бетіне салбырап тұратын ұзын бұтақтарына жалғастыра шөптен шөміш тәрізді етіп өріп, өзі ғана сиятындай тар қылып жасауы; ол бір жағынан балапандарын жыланнан қорғаудың бір тәсілі болса, екінші жағынан, өзінен басқа құстардың ұясын басып алуына қарсы шарасы. Адам айналуға келмейтін өте тар үй, не бөлменің құрқылтайдың ұясына балануы, міне, осы ерекшелігіне байланысты)... Шақырық (балықшы құстармен тұқымдас, қауырсындары құм түс- тес сарғыш; аяқтары мен тұмсығы ұзын, көздері үкінің көзіндей бадырақ, жабылмай ашық тұратын құс. Ол өзен-көл жағалауларын, сағаларды мекен етпей, ылғи ашық құмақты далаларда, тіпті шөлейт жерлерде құм үстінде өмір сүреді. Құм үстінде қимылсыз жатып қалған шақырықты байқау оңайға түспейді; ол төніп келген қауіпті байқаған сәтте-ақ жермен-жексен болып қимылсыз жата қалып, жауынан аман қалады (Балд. 84.09.22)). Шажа (өзен-көлдің жағалауын мекен ететін, ешкімге көрінбей өз та- мағын тауып жеп, жасырын жүретін, дауысы өте ащы, аяқ астынан баж ете қалғанда төңіректегі құс біткеннің бәрін шошытатын су құстарының бірі: шажа құсты көрсе, «елде жұт болады екен» деп, жаман ырымға жориды. (Н Әбуталиев, ҚН, 175). АДАМ § 4. Тіл мен сөз Тіл және сөз (тіл мен сөзге қатысты қазақ тілінде жүздеген сөз тіркестері қолданылады: жақсы сөз, жаман сөз, аталы сөз, асыл сөз, ауыр сөз, артық сөз, т.б. Бұлардың бәрі сөздікте жеке-жеке қаралады...). Құйылма сөз (іркілмей айтылатын, бірінен кейін бірі төгіліп тұратын мәнді де, мәнерлі сөз. Бұл жезтаңдай шешен адамдардың сөз саптауына тән қасиет, «Құйылма сөздің даңғылы – Бұқар жырау» дейтін себебіміз де осы...). жүктеу/скачать 0,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|