Призмалық арналардағы жетілген гидравликалық шапшымалардың негізгі теңдеуі
(Әбдіраманов теңдеуі)
25-сурет 26-сурет
Өздік бақылау сұрақтары
Гидравликалық шапшыма
Гидравликалық шапшыманың түрлері
Қолданылған оқулықтар
1 Әдіраманов Ә Гидравлика (оқулық) Тараз ТарМУ, 2011 - 200б
2 Гаврилов М.Б. Гидравлика (оқулық). – Алматы: Каз.ҰТУ, 2004. – 313 б.
3 Әдіраманов Ә Гидравлика (оқулық) Тараз ТарМУ, 2000 - 400б
4 Чугаев Р.Р. Гидравлика – 4-ішығ. – М.: Л.: Энергоиздат, 1982. – 671 б.
12 дәріс – СУАҒАРЛАР Суағарлар және олардың түрлері
11.4, а,б - сурет
11.5 а,б,в - сурет
11.6, а,б,в,г,д,е - сурет
II. Тесігінің пішініне қарай: тік бұрышты (11.6,а-сурет), үш бұрышты (11.6,б-сурет), трапециялық (11.6,в,д-сурет), параболалық (11.6,г-сурет), қисық үшбұрышты (11.6,е-сурет) болып келеді.
III. Төбесінен қарағандағы кескіні бойынша: түзусызықты, көпжақты, (11.7,а-сурет), доға тәріздес (11.7,б-сурет), қисық сызықты тұйықталған суағарлар (11.7,в,г-суреттер) болады. Доға тәріздес суағарлардың бір ерекшелігі – ағын сызықтары радиус бойынша орталыққа бағытталады.
11.12 а,б,в,г - сурет
Жұқа қырлы шынайы(тұтқырлы), немесе ньютондық сұйықтар деп атайды.
идеал (тұтқырлықсыз) сұйықгидростатика деп атайды саптамалар тегеурінді Ақпалы шапшыма
суағарлардағы ағынерекшеліктері.Жұқа қырлы суағарлар көп жағдайда су өтімін анықтайтын өлшегіш ретінде пайдаланылады. Тікбұрышты жұқа қабырғалы суағарлардан аққан ақпаның пішіндері әртүрлі болып келеді. Ақпа мен қабырға арасындағы кеңістікке ауа кіретіндей және ақпаны қоршаған қысым атмосфералық қысымға тең болатын, жағдайдағы ақпаны, еркін ақпа деп атайды. (11.12,а-сурет). Осы шарттар орындалатын суағарларды жетілген суағарлар дейді.
Ақпа астына ауа өтпейтіндей жағдай болса, ақпа мынандай пішіндерге тап болады:
төменгі бьеф жағы қабырғаға қарай сығылған, бірақ көмілмеген ақпа (11.12,б-сурет). Ақпаның астындағы қысым атмосфералық қысымнан төмен (вакуум) және судың деңгейі төменгі бьефтегіден жоғары көтерілген болады, бірақ ақпа астындағы кеңістікте әлі де ауа қалады;
сығылған және ішкі жағынан көмілген ақпа (11.12,в-сурет), барлық ауа ағынмен ілесіп ақпа астындағы кеңістік суға толған кезде орын алады. Ақпа астындағы қысым мұның алдындағыдан да төмен болады;
жабысқан ақпа (11.12,г-сурет).
Достарыңызбен бөлісу: |
