6В01701 – Қазақ тілі мен әдебиеті (шифр) (мамандықтың атауы) Алматы, 2020
жүктеу/скачать 331,2 Kb.
|
УМКД Мәдениеттану
- Бұл бет үшін навигация:
- Табиғи белгілер
- Функционалдық белгілер.
- КОНВЕНЦИОНАЛДЫ
| МӘДЕНИЕТ ТІЛДЕРІ – мәдени қарым-қатынаста қолданылатын әртүрлі белгілер жүйелерінің жиынтығы. Мәдениет тілдері кең мағынада адамдарға бір-бірімен коммуникативті байланыс орнатуға, мәдениет кеңістігінде жүруге мүмкіндік беретін құралдар, белгілер, символдар, мәтіндер.
Жазудың пайда болуы. Жазудың ежелгі түрі алғашқы қауымдық қоғамда пайда болған, заттарды хабарлама жіберу үшін пайдаланған «құралдық жазу» болды (мысалы, Зәйтүн бұтағы әлемнің белгісі ретінде саналған). Жазу тарихының 1-ші кезеңі суреттердегі жазу болды (пиктография). 2 кезең – идеографиялық жазу, онда сызбалар иероглифтерге айналады. 3 кезең – алфавиттік жазу. ТАҢБА ТҮСІНІГІ ӘНЕ ОНЫҢ МӘДЕНИЕТТЕГІ РӨЛІ. Таңба – бұл объектінің терең мағынасы ашылатын тақырыптық мәні жоқ белгі. Таңбаның көмегімен адам тілдің мүмкіндіктерінен Жоғары ақпарат беру әдісін тапты. Мысалы, елтаңбалар, эмблемалар, баннерлер, «үш құс», «әлем көгершіні» бейнелері визуалды-бейнелі формадан басқа дерексіз ұғымдарды жеткізеді. Мәдениеттегі елгі түсінігі. Белгі – бұл кейбір заттардың, қасиеттердің немесе қатынастардың объективті алмастырушысы ретінде әрекет ететін және хабарламаларды (ақпаратты, білімді) алу, сақтау, өңдеу және беру үшін қолданылатын материалдық объект (құбылыс, оқиға). Бұл функционалды мақсатымен шектелген объектінің бейнесінің материалдандырылған тасымалдаушысы. Белгінің болуы ақпараттың техникалық байланыс арналары арқылы берілуіне және оның әр түрлі – математикалық, статистикалық, логикалық – өңделуіне мүмкіндік береді. МӘДЕНИЕТТЕГІ БЕЛГІ ЖҮЙЕСІНІҢ ТИПОЛОГИЯСЫ: Табиғи белгілер – заттар мен табиғат құбылыстары (күн күркіреуі, найзағай, жануарлардың іздері, аспандағы жұлдыздар, бағдар ретінде). Табиғи белгінің қарапайым мысалы – түтін. Түтін – бұл оттың табиғи белгісі. Мысал: түтінді көрсек оттың белгісі ретінде қабылдаймыз. Функционалдық белгілер. Мысалы, археолог қорғаннан тапқан қару – бұл жерде жауынгердің жерленгенін көрсететін функционалды белгі. Көзілдірік – көру әлсіздігінің белгісі. Бұл да белгілер. ИКОНА белгілері – бұл белгілер олар білдіретін нәрсеге ұқсас суреттер. Мысалы, белгілер – жаяу жүргіншілер өткелдерін, эскалаторларды білдіретін суреттер. Белгішелер арасында таңбалар ерекше орын алады. (Эмблемалар, елтаңбалар, ордендер, тулар). КОНВЕНЦИОНАЛДЫ (шартты белгілер). Мысалы: мектеп қоңырауы, жедел жәрдемдегі Қызыл крест. Шартты белгілердің екі негізгі түрі: - сигналдар (бағдаршам түстерінің мәні); - индекстер (картографиялық белгілер, мектеп бағалары). жүктеу/скачать 331,2 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|