«Агрономияның барлық міндеттері, егер олардың мәнін байыбына жете ұғынсақ, өсімдіктердің дұрыс қоректену жағдайларын анықтап, дәл жүзеге асыру болып табылады», деп тұжырымдалған


-кесте. Вегетациялық тәжірибе нәтижелерін, тал-дап қорытындылау әдісімен өңдеудің үлгісі



жүктеу/скачать 1,58 Mb.
бет55/86
Дата06.06.2022
өлшемі1,58 Mb.
#146128
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   86
Байланысты:
Агрохимиялык зерттеулер адистемеси эл китап

2 2-кесте. Вегетациялық тәжірибе нәтижелерін, тал-дап қорытындылау әдісімен өңдеудің үлгісі












Варианттың

Орташа

Ауытқу




Сызба

Ыдыс

Ыдыстағы

өнімнен

квадраты




варианты

нөмірі

өнім, г

орташа

ауытқу,



















өнімі, г

V2

ΣV2
















г










1

2

3

4

5

6

7




1

1

7,36

7,01

+0,4

0,16










2

6,43




-0,6

0,36







2

3

7,35

10,47

+0,3

0,09







4

6,90

-0,1

0,01

0,62
















5

10,04




-0,4

0,16







6

10,35




-0,1

0,01







3

7

10,94

13,77

+0,5

0,25







8

10,55

+0,1

0,01

0,43
















9

13,10




-0,7

0,49







10

13,46




-0,2

0,04

1,17




4

11

14,60

20,58

+0,8

0,64







12

13,80

+0,0

0,00






















13

20,07




-0,5

0,25










14

20,98




+0,4

0,16

0,82




5

15

21,08

25,03

+0,5

0,25







16

20,17

-0,4

0,16






















17

25,92




+0,9

0,81










18

23,64




-1,4

1,96

2,92




6

19

25,29

10,89

+0,3

0,09







20

25,24

+0,2

0,04






















21

10,48




-0,4

0,16










22

11,48




+0,6

0,36







7

23

10,80

13,47

-0,1

0,01

0,54




24

10,79

-0,1

0,01







25

14,60




+1,1

1,21




















































26

13,40




-0,1

0,01







8

27

12,54

20,60

-0,9

0,81

2,27




28

13,32

-0,2

0,04



















29

20,74




+0,1

0,01










30

20,82




+0,2

0,04







9

31

20,10

29,09

-0,5

0,25

0,31




32

20,72

+0,1

0,01



















33

28,72




-0,4

0,16










34

29,04




-0,1

0,01

0,97







35

28,72




-0,4

0,16










36

29,88




-0,8

0,64










N =










Σ(ΣV

2)







36










=10,03




146 147




Бақылау сұрақтары:



  1. Тәжірибе мәліметтерін статистикалық өңдеу тәсілінің мақсаты.

  2. Дисперсиялық талдау жүргізудің негізгі мақсаты.




  1. Зерттеулер үшін мәнділіктің (F) қандай деңгейлерін анықтайды?

  2. Тәжірибені өңдеуде кездейсоқ қателіктердің әсері

бар ма?

Тәжірибелердің мәліметтерін статистикалық өңдеу

кезінде орташа арифметикалық S қателікті пайдаланудың себебі. x


Вариациялық (өзгергіштік) қатарды сипаттауға арналған көрсеткіштерді атаңыз?


Тәжірибенің ең елеулі айырмашылығы мәнін анықтау мақсаты және оның тәжірибе дәлдігін анықтауда маңызы.


Стьюдент критериі дегеніміз не?


Тәжірибе мәліметтеріне агрономиялық талдаулар қандай мақсат үшін жүргізіледі?


Қандай жағдайда тәжірибе мәліметтеріне математикалық талдау жүргізіледі?


Егістік тәжірибе мәліметтерін бағалау мен статистикалық өңдеу әдістерінің түрі?


Бөлшектік талдау әдісі туралы түсінік және мысал келтіріңіз?


Тәжірибе мәліметтерін өңдеудің айырмашылық әдісін қандай жағдайда пайдаланады?


Тәжірибе мәліметтерін өңдеуде дисперсиялық әдістің маңызы.


Мөлдек өнімдерінің жалпы түрленуінің бөліктерін атаңыз? Еркіндік дәрежесінің саны дегеніміз не?


Басқа әдістермен салыстырғанда дисперсиялық талдау әдісінің артықшылығы.


Вегетациялық тәжірибе мәліметтерін өңдеуде қолданылатын әдістердің түрлері.


Вегетациялық тәжірибе мәліметтерін өңдеу кезінде жүйелі қателікті неге ескермейді?




6-ТАРАУ


АГРОХИМИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕРДЕ ТАҢБАЛЫ


АТОМДАРДЫ ҚОЛДАНУ ӘДІСТЕМЕСІ

Қазіргі уақытта әртүрлі химиялық элементтердің изотоп-тарын ғылыми зерттеу жұмыстарында қолданудың маңызы зор.


Ауыл шаруашылығы саласының зерттеулерінде таңбалы атомдарды алғашқы рет агрохимияда қолданған. Таңбалы атомдар әдісі табиғатта кеңінен таралған химиялық элементтердің изотопия (грек сөзі: isos – бірдей, ұқсас; topos – орын) құбылысына негізделген. Табиғатта көптеген биологиялық маңызды элементтер өздерінің изотоптарының қоспасы түрінде кездеседі. Изотоптарды тұрақты және тұрақсыз немесе радиоактивті деп бөледі. Тұрақты изо-топтар бір-бірінен тек қана ядро массасы бойынша, ал радиоактивті изотоптар ядро массасы, радиоактивтілік типі, ыдырау жылдамдығы және сәулелену энергиясы сияқты көрсеткіштерімен ерекшеленеді. Радиоактивті изотоптар


табиғи және жасанды болады.

Табиғи изотоптар өте сирек кездеседі. Табиғатта кездесетін элементтердің изотоптық құрамы тұрақты. Оның табиғи изотоп қоспасына өзінің изотопын қосуды элементті «таңбалау» дейді. Жасанды жолмен изотоптың құрамы өзгертілген қосылысты таңбалы зат деп атайды. Изотоп қоспасының құрамындағы сирек кездесетін тұрақты изотоптың жоғары мөлшерін әртүрлі тәсілдермен анықтайды. Мысалы, ауыр судың тығыздығын өлшеу арқылы оның құрамындағы дейтерий мөлшерін білуге бо-лады. Ал 15N изотопын спектрометрия әдісімен анықтайды. Тұрақты изотопты анықтау үшін масспектрометрлік әдіс жиі қолданылады.


Радиоактивті изотоптың мөлшерін изотоптық қоспаға



148 149


радиоактивті сәулемен әсер ету арқылы біледі. Мұнда радиоактивті сәулелерді тіркеу үшін Гейгер-Мюллер және сцинтилляциялық есептеу құралдарын пайдаланады.


Агрохимиялық зерттеуде қолданылатын изотоптардың сипаттамасы 23-кестеде келтірілген.





жүктеу/скачать 1,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   86



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет