Этиологиясы мен патогенезі. ИТП — отбасылық бейімі бар ауру; науқастарда іштен болатын тромбоцитопатия болады; осы негізде вирустық инфекциялар (ЖРВИ, кызылша, кызамықт.б.), егу, түрлі физикалықне психикалык салмақ, немесе сыртқы жайттар макрофагтардың қорыту қасиетін бү_зып, одан эрі дертті иммундық әсерлерге соктырады - өз тромбоциттеріне сенсибилизацияланған лимфоциттер көбейіп - өсіп, қарсыценелер түзіледі.
Қазіргі түсінік бойынша ИТП-ға, әдетте, дертті иммундык өзгерістер тән, сондыктан оны иммунды не иммунды емес деп ажырату кисынсыз. ИТП-дағы тромбоцитопения негізі күдік тудырмайды: көк бауырда тромбоциттер орасан күйреуге үшырайды, бүл жер әрі тромбоциттерге қарсы түзілетін карсыценелер орны. Осылардьвд аркасында тромбоциттер өте аз өмір сүреді (калыптағы 7-10 күн орнына тек бірнеше сағат кана). Тромбоциттер түзілісі ИТП-да жоғары деңгейде, бүны мегатромбоцштер санының өсуі дэлелдейді.
ИТП-дағы қанаққыштық гемостаздың тромбоцитарлык буынындағы сан (тромбоцитопения) және сапа (тромбоцитопатия) жетімсіздігіне орай болады. Тамырдың эндотелий кабаты тромбоциттердің ангиотрофикалық эсерінсіз бүзылыска душар болып, осыдан тамырдың өткізгіштігі артып, өзіндік геморрагийлар пайда болады; бүған серотонин (тромбоциттердегі) жетімсіздігі де қосылады. Гемостаздың коагуляция буыныңцағы өзгерістер (тромбопластин түзілісінің кемуі, фибринолиз артуы) тромбоцитарлық буынға қарағанда косалқы деп есептеледі. ИТГІ-да тромбоцитопатия аурудың кез келген кезеңіне тэн, бүл жағдай спленэктомиядан да, тромбоциттер саны қалыпка келгеннен кейін де байқалады. Ұқсас кұбылыс Минковский-Шоффар анемиясы бойында да байқалады: спленэктомиядан кейін анемия жоғалса да микросфероцитоз қалады.
Қанаккыштыкгың тағы бір негізі — ретракция бүзылысы, яғни берік тромб түзілмеуі деп есептеледі.
Жіктелуі.Ағымы бойынша жедел (6 айдан кем) жэне созылмалы түрге бөлініп, сонғысын кайталауларына карай варианттарға айырады: а) сирек; б) жиі) в) үздіксіз. Кезеңіне байланысты асқыну (криз), клиникалық ремиссия (тромбоцитопения болса да канаккыштық белгісі жок) жэне клиника-гематологиялық ремиссия деп ажыратылады. Клиникалық көрінісіне сай «таза» (геморрагиялық синдром тек теріде ғана) жэне «ылғалды» пурпура (пурпурамен қоса қанағу сипаттары да бар) деп бөлінеді.