«Қаржылық есеп» ПӘнінен оқУ-Әдістемелік қҰралы семей-2014 Мазмұны



бет13/58
Дата24.01.2023
өлшемі255,55 Kb.
#166298
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   58
Байланысты:
ФУ КАЗ

Бақылау сұрақтары:
1.Негізгі құралдады жөндеу есебі дегеніміз не?
2.Күрделі жөндеу дегеніміз не?
3.Ғимараттар мен құрылғыларды мердігерлік және шаруашылық әдістеріне қысқаша түсініктеме беріңіз.
4. Күрделі жөндеуге мысал келтір.
5. Ұйымдар құрылыс монтаждық жұмыстарын неше әдіспен шешуге болады.
Сабақ тақырыбы: Негізгі құралдардың тозу есебі.

1. Негізгі құралдардың тозудың мәні мен түрлері


2. Негізгі құралдардың тозуын есепке алуы

1. Негізгі құралдар өндіріс процесіне қатысуымен, жылдар мерзімінің әсерімен, табиғат күшінің әсер етуімен пайдалану процессінде біртіндеп тозады. Негізгі құралдар тозуы дегеніміз табиғи және сапалық сипаттарын жоғалту болып табылады. Тозудың екі түрі болады: табиғи және сапалық (моральдық).


Негізгі құралдардың табиғи тозуы олардың өндіріс процесіне қатысу нәтижесінде және НҚ-ң пайдалануға тікелей қатыспай-ақ, түрлі сыртқы факторлардың әсерінен: ылғалдан, атмосфералық құбылыстар нәтижесінен, металдардың тот басуынан, ескіруінен (табиғи нысаны) пайда болады.
Негізгі құралдардың сапалық (моральдық) тозуы толық табиғи тозуға жетпей-ақ техникалық прогреске, өндіріс әдістерін жетілдіруге және жаңартуға байланысты болып келеді.
Негізгі құралдар сапалық тозудың 1-ші себебі - өндіріс салаларында ғылымитехникалық прогреске байланысты еңбек өнімділігінің өсуі болып табылады. Еңбек өнімділігі асқан сайын белгілі бір бұйымды, құрал жабдықты және тағыда басқаларды өндіруге кететін қажетті уақыт азаяды да, оның құны төмендейді. Осыға сәйкес еңбек өнімділігіне байланысты Негізгі құралдардың бағасы бұрын сатып алған бағасына қарағандаарзан болады. Мұндай жағдайда ұйымдарға жаңа әрі сапасы жоғары Негізгі құралдарды сатып алу тиімді етеді. 2-ші себебі ғылыми-техниканың өркендеуіне байланысты жаңадан толық жетілген, өнімділігі жоғары әрі тиімді Негізгі құралдар пайда болуына байланысты.
Моральдық тозуды болдырмау мақсатында НҚ қайта құру, жаңарту жұмыстарын жүргізеді.

2. Барлық ұйымдар өздерінің НҚ-ң тозу дәрежесін анықтап және оны есептеп отырады. НҚ ішінде төмендегідей НҚ-ға тозу есептелмейді: жер, кітапхана қорларына, фильм қорларына, архитектуралық және өнер ескерткіштеріне, өнімді малдарға, мұражайлық құндылықтарға, ортақ пайдаланылатын автокөлік жолдары.


НҚ тозуын есептеу үшін 2420 «НҚ тозуы» бөлімшесінің шоттарында есептелінеді. Бұл шот реттеуші, контрактивті, баланстық болып табылады. Негізгі құралдарға тозу сомасын есептеген жағдайда келесідей бухгалтерлік жазба жазылады:
Д-т Үстеме шығындар шоты 8415
К-т Негізгі құралдар шоты 2410


НҚ тозу сомасы есептеген кезінде шоттардың келесідей корреспонденциялары құрылады:



Шаруашылық әрекеттің мазмұны

Дт

Кт

1. НҚ тозу сомасы есептелді

8415

2420

2. НҚ есептен шығарылған немесе сатылған тозу сомасы есептен шығарылды

2420

2410

2. Негізгі құралдарға есептелген тозу сомасына:
- негізгі өндірісте
- қосалқы өндірісте
-жалпы шаруашылыққа арналған
-сатуға қызмет көрсететін салада
- күрделі құрылысқа пайдалануда
- жалға бергенде

8415
8415


7210
7110
2930
7450

2420


3. НҚ қайта бағалауға байланысты Бқ өсуіне сәйкес тозу сомасының артуына

5420

2420

4. НҚ қайта бағалауға байланысты Бқ өсуіне сәйкес тозу сомасының азаюына

2420

5420





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   58




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет