Қарт адамдарда созылмалы бүйрек шамасыздығының клиникалық көріністерінің, диагностикасы мен емінің ерекшеліктері

Клиникалық ерекшеліктері:

· Зәрдің жиілеуі, әсіресе түнгі уақытта

· Қатты шаршағыштық

· Тәбеттің төмендеуі

· Қуықты толығымен босата алмағандықтан беттің және аяқтардың ісінуі байқалады

· Бас айналу, ауыздың құрғауы, лоқсу, құсу

Бұл симптомдар аурудың ерте сатысында байқалады. Объективті қараған кезде:

· Дене салмағы төмендеген

· Бұлшық еттер атрофияланған, аяқтардың қозғалысы төмендеген

· Науқас өзін апатиялық жағдайда ұстайды, оның әрекеттерінен әлсіздік байқалады

· Тері түсі сарғыш болады, кейбір жерлерінде қышынудың іздері болады. Бұл соңында қан жарасына әкеледі

· Аузынан аммиактің иісі шығады

Бұл симптомдардан басқа мүшелердеде өзгерістер дамиды:

· Тыныс алу органдарына көп мөлшерде сұйықтық жиналады, ол жөтелу кезінде айқын естіледі. Өкпенің ісінуі мүмкін

· АІЖ тарапынан іште газдың жиналуы, лоқсу, құсу, жара аурулары

· Тірек – қимыл жүйесінің зақымдануынан остеопороз, подогра

· Жүрек аймағында ауырсыну, брадикардия, жүрек тондарының әлсіреуі, нерв жүйесінің бұзылулары болады

· Парестезия, миалгия

· Анемиялық синдром дамиды

· Соңғы сатыларында полиурия олигоуриямен анурияға ауысады

Бүйректің созылмалы шамасыздығы 3 сатысы бар:

1. Латентті- креатинин 0,18 дейін жоғары, ШФЖ-50%

2. Азотемиялық- креатинин 0,19-0,71 дейін, ШФЖ 50-10%

3. Уремиялық- креатинин 072 ден жоғары, ШФЖ 10%-тен кем

Диагностикасы:

- Қандағы креатинин мөлшері жоғары, мочевина және қалдық азотты анықтау

- Зимницкий сынамасында зәрдың салыстырмалы тығыздығы төмен болады 1011 ден аспайды

- Шумақтық фильтрация жылдамдығын анықтау. Нормада 80-130мл/мин. ХПН кезінде ШФЖ төмендейді

- ШФЖ 25мл/мин дейін және одан төмендеген кезде гипокальциемия, гиперфосфатемия п/б/ды

- Бүйрек УДЗ. Бүйректің көлемі кішірейіп, бүрісіп, тығыздалады.

- Радиоизотоптық ренография

Емі. Аурудың сатысына байланысты тағайындалады.

Латентті сатысында аурудың себебін анықтап, қалған нефрондарды сақтап қалу үшін негізгі ауруды емдеу керек.

Антибиотик, диуретик, спазмолитиктер тағайындалады.

Фуросемид.

Егер науқаста АГ болса оған каптоприл, эналоприл тағайындалады.

АІЖ-на энтеродез, энтеросгель тағайындайды, нәтижесінде 4 аптадан кегін жүрек ауну, қышыну азаяды, креатинин 15%-ға төмендейді.

Уремиялық сатысында гемодиализ жасайды немесе бүйрек