Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы Әбу абдулла мұхаммед ибн исмайл ибн ибраһим ибн әл-муғира әл-бұхари сахих әл-бұхари
-бап. Шам намазының оқылатын уақыты туралы
жүктеу/скачать 2,82 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 18-бап. Шам намазын құфтан намазы деп айтуды мәкрух қылған кісі туралы
- 19-бап. Ашоғ пен атама баяны
- 20-бап. Жамағаттар уақытында жиналғанда немесе кеш қалғанда құфтан намазы қашан оқылады
- 21-бап. Құфтан намазының артықшылығы туралы
- 22-бап. Құфтаннан бұрын ұйықтау - мәкрүх
- 23-бап. Құфтан намазынан бұрын шаршап ұйықтап қалған кісі туралы
- 24-бап. Құфтан намазды түннің жарымына шейін оқыса болады
- 25-бап. Таң намазының артықшылығы туралы
- 26-бап. Таң намазының оқылатын уақыты туралы
- 27-бап. Таң намазын оқып жатқан адам қалған бір рәкатты күн шыққанша оқып үлгермейтіндігін ұқса...
- 28-бап. Намаз оқып жатқан адам қалған бір рәккатты оқып үлгермейтінің біліп қалса...
- 29-бап. Таң атқаннан кейін күн шығып болғанша намаз оқылмайды
- 30-бап. Күн батпай тұрып оқылған намаздың сауабы жоқ
- 31-бап. Аср мен таң атқаннан кейінгі намаздардан басқасынан тиылмаған кісі туралы
- 32-бап. Асрдан кейін оқылатын қосымша және соған ұқсас намаздар туралы
17-бап. Шам намазының оқылатын уақыты туралы Ғата (р.а.) айтты: «Науқас адам шам намазы мен құфтан намазын қосып оқиды»,- деді. Рафиғ ибн Хадийж (р.а.) айтты: «Біз Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) бірге шам намазын (атқан садақтың оғы түскен жерді көре алатындай) уақытта оқитын едік»,- деді. Жәбир ибн Абдулла (р.а.) айтты: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) бесін намазын күн қызған уақытта, аср намазын күн тынық уақытта, шам намазын күн батқанда оқитын еді. Кейде құфтан намазды жамағаттардың жиналғаның көрсе, жылдамдатып, ал олардың кешігіп жатқаның көрсе, кешіктіріп оқитын еді. Таң намазын қараңғы уақытта оқитын»,- деді. Сәлама (р.а.): «Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) бірге шам намазын күн батқанда (қызыл шапағы көрінгенде) оқитын едік»,- деді. 18-бап. Шам намазын құфтан намазы деп айтуды мәкрух қылған кісі туралы - 538حَدَّثَنَا أَبُو مَعْمَرٍ هُوَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرٍو قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَارِثِ عَنْ الْحُسَيْنِ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ بُرَيْدَةَ قَالَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُغَفَّلٍ الْمُزَنِيُّ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لَا تَغْلِبَنَّكُمْ الْأَعْرَابُ عَلَى اسْمِ صَلَاتِكُمْ الْمَغْرِبِ قَالَ الْأَعْرَابُ وَتَقُولُ هِيَ الْعِشَاءُ 538 – Абдулла әл-Мұзаний (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Бәдәуйлерге шам деп аталатын намаздарыңды басқа ат пен атауға жол бермеңдер. Өйткені Бәдәуйлер шамды құфтан деп айтып жүр екен»,- деп айтты»,- деді. 19-бап. Ашоғ пен атама баяны بَاب ذِكْرِ الْعِشَاءِ وَالْعَتَمَةِ وَمَنْ رَآهُ وَاسِعًا قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَثْقَلُ الصَّلَاةِ عَلَى الْمُنَافِقِينَ الْعِشَاءُ وَالْفَجْرُ وَقَالَ لَوْ يَعْلَمُونَ مَا فِي الْعَتَمَةِ وَالْفَجْرِ قَالَ أَبُو عَبْد اللَّهِ وَالِاخْتِيَارُ أَنْ يَقُولَ الْعِشَاءُ لِقَوْلِهِ تَعَالَى وَمِنْ بَعْدِ صَلَاةِ الْعِشَاءِ وَيُذْكَرُ عَنْ أَبِي مُوسَى قَالَ كُنَّا نَتَنَاوَبُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عِنْدَ صَلَاةِ الْعِشَاءِ فَأَعْتَمَ بِهَا وَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ وَعَائِشَةُ أَعْتَمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالْعِشَاءِ وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنْ عَائِشَةَ أَعْتَمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالْعَتَمَةِ وَقَالَ جَابِرٌ كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُصَلِّي الْعِشَاءَ وَقَالَ أَبُو بَرْزَةَ كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُؤَخِّرُ الْعِشَاءَ وَقَالَ أَنَسٌ أَخَّرَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْعِشَاءَ الْآخِرَةَ وَقَالَ ابْنُ عُمَرَ وَأَبُو أَيُّوبَ وَابْنُ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ صَلَّى النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْمَغْرِبَ وَالْعِشَاءَ Әбу Хурайра (р.а.) риуаят етті: «Ашоғ (құфтан) мен Фажр (таң) намаздары Мунафиқтерге ауырырақ келіп қалды. Сонда Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Құфтан мен Таң намаздарында қандай сауап бар екенін білсе ғой!»,- деді. Әбу Абдулла (р.а.) айтты: «Ашоғ (құфтан) деп атайды ма, атама (құфтан) деп атайды ма, кісінің өз еркінде. Мысалы; Алла тағала: «Кімде-кім ашоғдан (құфтаннан) кейін....»,- деп айтады»,- деді. Әбу Мұса (р.а.) айтты: «мен Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) алма кезек құфтанға имамдық етер едік. Бұл сапарда біздің кезегіміз еді, келіскеніміздей ол кісі құфтанға имамдық етемін деп сәлде орап шықты»,- деді. Жәбир (р.а.) айтты: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) ашоғ оқитын еді»,- деді. Әбу Барза (р.а.) айтты: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) құфтанды кешіктіріп оқитын еді»,- деді. Әнас (р.а.) айтты: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) құфтанды өте кеш оқитын еді»,- деді. Ибн Омар, Аюб пен Ибн Аббас (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) шам намазы мен құфтанды оқыды»,- десті. - 539حَدَّثَنَا عَبْدَانُ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنَا يُونُسُ عَنْ الزُّهْرِيِّ قَالَ سَالِمٌ أَخْبَرَنِي عَبْدُ اللَّهِ قَالَ صَلَّى لَنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَيْلَةً صَلَاةَ الْعِشَاءِ وَهِيَ الَّتِي يَدْعُو النَّاسُ الْعَتَمَةَ ثُمَّ انْصَرَفَ فَأَقْبَلَ عَلَيْنَا فَقَالَ أَرَأَيْتُمْ لَيْلَتَكُمْ هَذِهِ فَإِنَّ رَأْسَ مِائَةِ سَنَةٍ مِنْهَا لَا يَبْقَى مِمَّنْ هُوَ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ أَحَدٌ 539 – Абдулла (р.а.) риуаят етті: «Түндердің бірінде Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) адамдар «атама» деп атайтын құфтан намазын бізбен бірге оқыды. Кейін, Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) бізге қарап: «Біліп қойыңдар, мына сол кештен тұп-тура жүз жыл өткен соң жер жүзінде қазір бар адамдардың бірде-біреуі қалмайды»,- деді. 20-бап. Жамағаттар уақытында жиналғанда немесе кеш қалғанда құфтан намазы қашан оқылады? - 540حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سَعْدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو هُوَ ابْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ سَأَلْنَا جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ صَلَاةِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ كَانَ يُصَلِّي الظُّهْرَ بِالْهَاجِرَةِ وَالْعَصْرَ وَالشَّمْسُ حَيَّةٌ وَالْمَغْرِبَ إِذَا وَجَبَتْ وَالْعِشَاءَ إِذَا كَثُرَ النَّاسُ عَجَّلَ وَإِذَا قَلُّوا أَخَّرَ وَالصُّبْحَ بِغَلَسٍ 540 – Мұхаммед ибн Ғамр (р.а.) риуаят етті: «Жәбирден (р.а.) Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) қалай намаз оқитынын сұрадық. Ол кісі: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) бесін намазын күн қатты қызған уақытта, аср намазын күннің ыстық табы басылмаған уақытта, шам намазын күн батқанда, құфтан намазын жамағаттар мешітке көп жиналса тезірек оқи беретін. Ал, мешітке адамдар аз жиналғанда құфтанды кешіктіріп оқитын еді. Таң намазын қараңғыда оқитын»,- деді. 21-бап. Құфтан намазының артықшылығы туралы
541 – Айша анамыз (р.а.) риуаят етті: «Түндердің бірінде Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) құфтан намазына имамдық қылуы керек болатын. Бұл оқиға ислам діні таралмай тұрған кезде болған еді. Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) «Әйелдер мен балалар ұйықтап қалды»,- деп хазреті Омар (р.а.) дауыстағанға дейін үйінен шықпады. Содан кейін Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) шығып, мешітке жиналған намазхандарға қарап: «Бұл намазды (құфтанды) сендерден басқа жер жүзінде ешкім оқимын деп күтіп отырған жоқ»,- деді. - 542حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْعَلَاءِ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو أُسَامَةَ عَنْ بُرَيْدٍ عَنْ أَبِي بُرْدَةَ عَنْ أَبِي مُوسَى قَالَ كُنْتُ أَنَا وَأَصْحَابِي الَّذِينَ قَدِمُوا مَعِي فِي السَّفِينَةِ نُزُولًا فِي بَقِيعِ بُطْحَانَ وَالنَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالْمَدِينَةِ فَكَانَ يَتَنَاوَبُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عِنْدَ صَلَاةِ الْعِشَاءِ كُلَّ لَيْلَةٍ نَفَرٌ مِنْهُمْ فَوَافَقْنَا النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَا وَأَصْحَابِي وَلَهُ بَعْضُ الشُّغْلِ فِي بَعْضِ أَمْرِهِ فَأَعْتَمَ بِالصَّلَاةِ حَتَّى ابْهَارَّ اللَّيْلُ ثُمَّ خَرَجَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَصَلَّى بِهِمْ فَلَمَّا قَضَى صَلَاتَهُ قَالَ لِمَنْ حَضَرَهُ عَلَى رِسْلِكُمْ أَبْشِرُوا إِنَّ مِنْ نِعْمَةِ اللَّهِ عَلَيْكُمْ أَنَّهُ لَيْسَ أَحَدٌ مِنْ النَّاسِ يُصَلِّي هَذِهِ السَّاعَةَ غَيْرُكُمْ أَوْ قَالَ مَا صَلَّى هَذِهِ السَّاعَةَ أَحَدٌ غَيْرُكُمْ لَا يَدْرِي أَيَّ الْكَلِمَتَيْنِ قَالَ قَالَ أَبُو مُوسَى فَرَجَعْنَا فَفَرِحْنَا بِمَا سَمِعْنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ 542 - Әбу Мұса (р.а.) риуаят етті: «Менімен бірге кемеде келген жол серіктерім Бұтхан деген жерге келіп түскен едік. Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) болса ол кезде Мединеде болатын. Ол кісі әр кеште біздің бірімізге (кезек-кезек) құфтанға имамдық қылуға дайындайтын еді. Бір күні мен және серіктерім Пайғамбарымызға (с.ғ.с.) келдік, ол кісінің кейбір жұмыстары болғандығы себепті құфтанды түннің жарымына шейін кешіктірді. Кейін Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) шығып, бізбен бірге намаз оқыды. Намазды оқып болған соң, осы жерде қазір отырғандарға қарап: «Асықпаңыздар, қуаныңыздар, Алла тағала сіздерге берген нығметтен өзгелерді де жайлап қана хабардар етіңіздер, осы уақытта (сағатта) сендерден басқа ешкім намаз оқып жатқан жоқ!»,- деді. Әбу Мұса (р.а.) айтты: «Біз Пайғамбарымыздан (с.ғ.с.) естігендерімізге қуанып, үйімізге қайтыстық»,- деді.
543 - Әбу Барза (риуаят етті) : «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) құфтаннан бұрын ұйықтауды және құфтаннан кейін сөйлесіп отыруды мәкрүх дейтін»,- деді. 23-бап. Құфтан намазынан бұрын шаршап ұйықтап қалған кісі туралы - 544 حَدَّثَنَا أَيُّوبُ بْنُ سُلَيْمَانَ هُوَ ابْنُ بِلَالٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو بَكْرٍ عَنْ سُلَيْمَانَ هُوَ ابْنُ بِلَالٍ قَالَ حَدَّثَنَا صَالِحُ بْنُ كَيْسَانَ أَخْبَرَنِي ابْنُ شِهَابٍ عَنْ عُرْوَةَ أَنَّ عَائِشَةَ قَالَتْ أَعْتَمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالْعِشَاءِ حَتَّى نَادَاهُ عُمَرُ الصَّلَاةَ نَامَ النِّسَاءُ وَالصِّبْيَانُ فَخَرَجَ فَقَالَ مَا يَنْتَظِرُهَا أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ غَيْرُكُمْ قَالَ وَلَا يُصَلَّى يَوْمَئِذٍ إِلَّا بِالْمَدِينَةِ وَكَانُوا يُصَلُّونَ فِيمَا بَيْنَ أَنْ يَغِيبَ الشَّفَقُ إِلَى ثُلُثِ اللَّيْلِ الْأَوَّلِ 544 – Айша анамыз (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) құфтан намазына имамдық қылуы керек еді, бірақ кешігіңкіреп шықпады. Сол кезде хазреті Омар (р.а.): «Әйелдер мен балалар ұйықтап қалды»,- деп дауыстап, ол кісіні шақырды. Сонда Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) шығып: «Жер жүзінде сендерден басқа ешкім құфтан намазын оқимын деп күтіп отырған жоқ»,- деді. Айша анамыз (р.а.) айтты: «Сол кездерде Мединеден басқа еш жерде намаз оқылмайтын еді. Адамдар құфтан намазын күннің қызыл шапағы көрінбегеннен бастап, түннің бірінші бөлімінің үштен бірі аралығында оқитын»,- деді. - 545حَدَّثَنَا مَحْمُودٌ يَعْنِي ابْنَ غَيْلَانَ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ قَالَ أَخْبَرَنِي ابْنُ جُرَيْجٍ قَالَ أَخْبَرَنِي نَافِعٌ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ شُغِلَ عَنْهَا لَيْلَةً فَأَخَّرَهَا حَتَّى رَقَدْنَا فِي الْمَسْجِدِ ثُمَّ اسْتَيْقَظْنَا ثُمَّ رَقَدْنَا ثُمَّ اسْتَيْقَظْنَا ثُمَّ خَرَجَ عَلَيْنَا النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ثُمَّ قَالَ لَيْسَ أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ يَنْتَظِرُ الصَّلَاةَ غَيْرُكُمْ وَكَانَ ابْنُ عُمَرَ لَا يُبَالِي أَقَدَّمَهَا أَمْ أَخَّرَهَا إِذَا كَانَ لَا يَخْشَى أَنْ يَغْلِبَهُ النَّوْمُ عَنْ وَقْتِهَا وَكَانَ يَرْقُدُ قَبْلَهَا قَالَ ابْنُ جُرَيْجٍ قُلْتُ لِعَطَاءٍ وَقَالَ سَمِعْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ يَقُولُ أَعْتَمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَيْلَةً بِالْعِشَاءِ حَتَّى رَقَدَ النَّاسُ وَاسْتَيْقَظُوا وَرَقَدُوا وَاسْتَيْقَظُوا فَقَامَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ فَقَالَ الصَّلَاةَ قَالَ عَطَاءٌ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ فَخَرَجَ نَبِيُّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَيْهِ الْآنَ يَقْطُرُ رَأْسُهُ مَاءً وَاضِعًا يَدَهُ عَلَى رَأْسِهِ فَقَالَ لَوْلَا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِي لَأَمَرْتُهُمْ أَنْ يُصَلُّوهَا هَكَذَا فَاسْتَثْبَتُّ عَطَاءً كَيْفَ وَضَعَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى رَأْسِهِ يَدَهُ كَمَا أَنْبَأَهُ ابْنُ عَبَّاسٍ فَبَدَّدَ لِي عَطَاءٌ بَيْنَ أَصَابِعِهِ شَيْئًا مِنْ تَبْدِيدٍ ثُمَّ وَضَعَ أَطْرَافَ أَصَابِعِهِ عَلَى قَرْنِ الرَّأْسِ ثُمَّ ضَمَّهَا يُمِرُّهَا كَذَلِكَ عَلَى الرَّأْسِ حَتَّى مَسَّتْ إِبْهَامُهُ طَرَفَ الْأُذُنِ مِمَّا يَلِي الْوَجْهَ عَلَى الصُّدْغِ وَنَاحِيَةِ اللِّحْيَةِ لَا يُقَصِّرُ وَلَا يَبْطُشُ إِلَّا كَذَلِكَ وَقَالَ لَوْلَا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِي لَأَمَرْتُهُمْ أَنْ يُصَلُّوا هَكَذَا 545 – Абдулла ибн Омар (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) түндердің бірінде құфтан уақытында бір жұмыспен шұғылданып қалып, намазға кешігіңкіреп қалды. Біз ол кісіні тосып отырып, мешітте ұйықтап қалдық. Бір рет оянып қайтадан ұйықтап қалып, қайта ояндық. Содан кейін ғана Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) біздің алдымызға шығып, бізге қарап: «Жер жүзінде сендерден басқа ешкім құфтан намазын оқимын деп күтіп отырған жоқ»,- деді. Ибн Омардың (р.а.) өзін ұйқы қысып, құфтанды қаза қылып қоюдан қорықпаса, одан бұрын немесе одан кейін мызғып ала берер еді. Ибн Аббас (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) түндердің бірінде құфтан намазына кешікті, тіптен, адамдар ұйықтап қалды, оянып қайтадан бір ұйықтап тұрысты. Сонда хазреті Омар ибн әл-Хаттаб (р.а.) тұрып, «Намаз!»,- деп дауыстады. Ғата және ибн Аббас (р.а.): «Сонда Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) екі қолы басында, шашынан суы тамшылаған күйі шықты да: «Егерде үмбетіме бұндай ауыр машақат болмағанда, құфтанды солай (кешірек) оқуды бұйырар едім»,- деп айтты»,- деді 24-бап. Құфтан намазды түннің жарымына шейін оқыса болады
546 - Әнас (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) құфтан намазын түннің жарымына дейін кешіктіріп барып оқыды. Содан соң: «Адамдар әлдеқашан намаздарын оқып ұйықтады, бірақ сендер оқимыз деп күткен намаздарынды (яғни құфтанды) оқып жатырсыңдар»,- деді. 25-бап. Таң намазының артықшылығы туралы - 547حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنْ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا قَيْسٌ قَالَ لِي جَرِيرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ كُنَّا عِنْدَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذْ نَظَرَ إِلَى الْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ فَقَالَ أَمَا إِنَّكُمْ سَتَرَوْنَ رَبَّكُمْ كَمَا تَرَوْنَ هَذَا لَا تُضَامُّونَ أَوْ لَا تُضَاهُونَ فِي رُؤْيَتِهِ فَإِنْ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ لَا تُغْلَبُوا عَلَى صَلَاةٍ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ غُرُوبِهَا فَافْعَلُوا ثُمَّ قَالَ فَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ غُرُوبِهَا 547 - Жарир ибн Абдулла (р.а.) риуаят етті:«Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) алдында едік, ол кісі толған айға қарап «Сендер мына айды көріп тұрғандарындай Раббыларыңды көресіңдер. Оны көремін десеңдер, бір-бірлеріңді ренжітпеңдер! Күн шығудан бұрынғы және күн батудан алдыңғы намаздарыңды шайтанға бой бермеу қолдарыңнан келсе, оларды міндетті түрде оқыңдар!»,- деді. Содан кейін: «Күн шығардан және батардан бұрын Раббыларыңды мақтап таспих айтындар»,- деп айтты»,- деді. 26-бап. Таң намазының оқылатын уақыты туралы - 549 حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ عَاصِمٍ قَالَ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ زَيْدَ بْنَ ثَابِتٍ حَدَّثَهُ أَنَّهُمْ تَسَحَّرُوا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ثُمَّ قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قُلْتُ كَمْ بَيْنَهُمَا قَالَ قَدْرُ خَمْسِينَ أَوْ سِتِّينَ يَعْنِي آيَةً 549 – Зәйд ибн Сәбит (р.а.) риуаят етті: «Біз Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) бірге сәресі іштік. Кейіннен тұрып таң намазын оқыдық. Мен: «Таң намазы мен сәресінің арасында қанша уақыт бар?».- деп сұрадым. Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Елу немесе алпыс аят оқитындай уақыт бар»,- деп жауап берді. - 550حَدَّثَنَا حَسَنُ بْنُ صَبَّاحٍ سَمِعَ رَوْحَ بْنَ عُبَادَةَ حَدَّثَنَا سَعِيدٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ نَبِيَّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَزَيْدَ بْنَ ثَابِتٍ تَسَحَّرَا فَلَمَّا فَرَغَا مِنْ سَحُورِهِمَا قَامَ نَبِيُّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِلَى الصَّلَاةِ فَصَلَّى قُلْنَا لِأَنَسٍ كَمْ كَانَ بَيْنَ فَرَاغِهِمَا مِنْ سَحُورِهِمَا وَدُخُولِهِمَا فِي الصَّلَاةِ قَالَ قَدْرُ مَا يَقْرَأُ الرَّجُلُ خَمْسِينَ آيَةً 550 - Әнас ибн Мәлік (р.а.) айтты: «Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) Зәйд ибн Сәбит екеуі бірге сәресі ішті. Сәрелік ішіп болғаннан соң, Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) таң намазын оқыды»,- деді. Қатада (р.а.) айтты: «Мен Әнастан сәрелік ішіп болғаннан соң таң намазын оқырға дейін қанша уақыт өтті»,- деп сұрадым деді. Сонда Әнас (р.а.): «Кісі елу аят оқырлықтай уақыт»,- деп жауап берді. - 551حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبِي أُوَيْسٍ عَنْ أَخِيهِ عَنْ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِي حَازِمٍ أَنَّهُ سَمِعَ سَهْلَ بْنَ سَعْدٍ يَقُولُ كُنْتُ أَتَسَحَّرُ فِي أَهْلِي ثُمَّ يَكُونُ سُرْعَةٌ بِي أَنْ أُدْرِكَ صَلَاةَ الْفَجْرِ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ 551 – Саһл ибн Сағд (р.а.) айтты: «Бала-шағаммен бірге сәрелік ішіп жатқан едім, бірден Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) бірге таң намазын оқу керектігі есіме түсіп, асығуыма тура келді»,- деді. - 552حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ بُكَيْرٍ قَالَ أَخْبَرَنَا اللَّيْثُ عَنْ عُقَيْلٍ عَنْ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِي عُرْوَةُ بْنُ الزُّبَيْرِ أَنَّ عَائِشَةَ أَخْبَرَتْهُ قَالَتْ كُنَّ نِسَاءُ الْمُؤْمِنَاتِ يَشْهَدْنَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ صَلَاةَ الْفَجْرِ مُتَلَفِّعَاتٍ بِمُرُوطِهِنَّ ثُمَّ يَنْقَلِبْنَ إِلَى بُيُوتِهِنَّ حِينَ يَقْضِينَ الصَّلَاةَ لَا يَعْرِفُهُنَّ أَحَدٌ مِنْ الْغَلَسِ 552 – Айша анамыз (р.а.) айтты: «Біз мұсылман әйелдер Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) бірге таң намазын оқу үшін үйімізге келіп, мешітке баратын едік. Кейіннен, намазды оқып болып, үйімізге қайтып бара жатқанымызда қараңғыда бізді ешкім танымайтын еді (яғни, таң намазын оқып болған кезде, әлі жарық түспейтін)»,- деді. 27-бап. Таң намазын оқып жатқан адам қалған бір рәкатты күн шыққанша оқып үлгермейтіндігін ұқса... - 553حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ عَنْ مَالِكٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ وَعَنْ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ وَعَنْ الْأَعْرَجِ يُحَدِّثُونَهُ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَنْ أَدْرَكَ مِنْ الصُّبْحِ رَكْعَةً قَبْلَ أَنْ تَطْلُعَ الشَّمْسُ فَقَدْ أَدْرَكَ الصُّبْحَ وَمَنْ أَدْرَكَ رَكْعَةً مِنْ الْعَصْرِ قَبْلَ أَنْ تَغْرُبَ الشَّمْسُ فَقَدْ أَدْرَكَ الْعَصْرَ 553 - Әбу Хурайра (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) айтты: «Кімде-кім таң намазының бір рәкатын күн шыққанша оқып үлгермейтінін байқап қалса, қалған рәкатын толық оқып бітірсін, ал кімде-кім аср намазының бір рәкатын күн батқанша оқып үлгермейтінін білсе, оны да толық оқып бітірсін!»,- деді. 28-бап. Намаз оқып жатқан адам қалған бір рәккатты оқып үлгермейтінің біліп қалса... - 554حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ قَالَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ أَبِي سَلَمَةَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَنْ أَدْرَكَ رَكْعَةً مِنْ الصَّلَاةِ فَقَدْ أَدْرَكَ الصَّلَاةَ 554 - Әбу Хурайра (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Кімде-кім намазының бір рәкатын оқып үлгермейтінін байқап қалса, оны толық оқып бітірсін!»,- деп айтты»,- деді. 29-бап. Таң атқаннан кейін күн шығып болғанша намаз оқылмайды - 555حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَبِي الْعَالِيَةِ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ شَهِدَ عِنْدِي رِجَالٌ مَرْضِيُّونَ وَأَرْضَاهُمْ عِنْدِي عُمَرُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَهَى عَنْ الصَّلَاةِ بَعْدَ الصُّبْحِ حَتَّى تَشْرُقَ الشَّمْسُ وَبَعْدَ الْعَصْرِ حَتَّى تَغْرُبَ حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنْ شُعْبَةَ عَنْ قَتَادَةَ سَمِعْتُ أَبَا الْعَالِيَةِ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ حَدَّثَنِي نَاسٌ بِهَذَا 555 – Хазреті Омар (р.а.) айтты: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) таң атқаннан кейін күн шығып болғанша және асрдан кейін күн батқанша намаз оқудан тиды»,- деді. - 556حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ هِشَامٍ قَالَ أَخْبَرَنِي أَبِي قَالَ أَخْبَرَنِي ابْنُ عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا تَحَرَّوْا بِصَلَاتِكُمْ طُلُوعَ الشَّمْسِ وَلَا غُرُوبَهَا وَقَالَ حَدَّثَنِي ابْنُ عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا طَلَعَ حَاجِبُ الشَّمْسِ فَأَخِّرُوا الصَّلَاةَ حَتَّى تَرْتَفِعَ وَإِذَا غَابَ حَاجِبُ الشَّمْسِ فَأَخِّرُوا الصَّلَاةَ حَتَّى تَغِيبَ تَابَعَهُ عَبْدَةُ 556 – Ибн Омардың айтуынша (р.а.) Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) «Күн шығып келе жатқанда және батып бара жатқан уақытта оқыған намазыңнан сауап үміт етпегейсің!»,- деп айтқан екен. Ибн Омардың (р.а.) айтқан және де басқа бірнеше риуаяттарға байланысты, Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) айтты: «Егер күн жүзінен пердесін алып жатқан болса, (күн шығып келе жатқанда) толық алып болғанша немесе пердесін тартып жатқан болса, толық тартып болғанша намазыңды кешіктір»,- деді. (яғни күн толық көтерілгенше оқымай тұра тұр дегені).
558 - Әбу Хурайраның (р.а.) айтуынша, Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) екі түрлі сауда келісімінен, екі түрлі киім киюден және екі түрлі намазды оқудан тиған екен: «Таң атқаннан кейін күн шығып болғанша және асрдан кейін күн батып болғанға дейін намаз оқудан; Денеге жабысып тұратын және денесі көрініп тұратын киімдерді киюден; Біреумен сөз байластырып, дұшпандық қылудан»,- деді. 30-бап. Күн батпай тұрып оқылған намаздың сауабы жоқ - 559حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ قَالَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ نَافِعٍ عَنْ ابْنِ عُمَرَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لَا يَتَحَرَّى أَحَدُكُمْ فَيُصَلِّي عِنْدَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَلَا عِنْدَ غُرُوبِهَا 559 – Ибн Омар (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) айтты: «Күн шығып келе жатқанда және батып бара жатқан уақытта намаз оқысаңдар, оның сауабынан құр қаласыңдар!»,- деп айтқан»,- деді.. - 560حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ صَالِحٍ عَنْ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِي عَطَاءُ بْنُ يَزِيدَ الْجُنْدَعِيُّ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا سَعِيدٍ الْخُدْرِيَّ يَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ لَا صَلَاةَ بَعْدَ الصُّبْحِ حَتَّى تَرْتَفِعَ الشَّمْسُ وَلَا صَلَاةَ بَعْدَ الْعَصْرِ حَتَّى تَغِيبَ الشَّمْسُ 560 - Әбу Сағид Хұдри (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) айтты: «Таң атқаннан кейін күн шығып болғанша, асрдан кейін күн батып болғанша намаз оқылмайды» деген»,- деді.. - 561حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبَانَ قَالَ حَدَّثَنَا غُنْدَرٌ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ أَبِي التَّيَّاحِ قَالَ سَمِعْتُ حُمْرَانَ بْنَ أَبَانَ يُحَدِّثُ عَنْ مُعَاوِيَةَ قَالَ إِنَّكُمْ لَتُصَلُّونَ صَلَاةً لَقَدْ صَحِبْنَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَمَا رَأَيْنَاهُ يُصَلِّيهَا وَلَقَدْ نَهَى عَنْهُمَا يَعْنِي الرَّكْعَتَيْنِ بَعْدَ الْعَصْرِ 561 – Химран ибн Абан (р.а.) риуаят етті: «Мұғауия бір күні: «Сендер оқып жатқан намазды Пайғамбарымызбен (с.ғ.с.) бірге жүргенімізде бір рет те оқығанын көрмегенбіз, ол кісі асрдан кейін екі рәкат намаз оқудан тиған болатын»,- деп айтты. - 562 حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلَامٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدَةُ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ خُبَيْبٍ عَنْ حَفْصِ بْنِ عَاصِمٍ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ صَلَاتَيْنِ بَعْدَ الْفَجْرِ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ وَبَعْدَ الْعَصْرِ حَتَّى تَغْرُبَ الشَّمْسُ 562 – Хафс ибн Асимнің (р.а.) Әбу Хурайрадан риуаят етуінше: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) таң атқаннан кейін күн шыққанша және асрдан кейін күн батқанша намаз оқуды мәкрүх еткен болатын»,- деді. 31-бап. Аср мен таң атқаннан кейінгі намаздардан басқасынан тиылмаған кісі туралы - 563حَدَّثَنَا أَبُو النُّعْمَانِ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ عَنْ أَيُّوبَ عَنْ نَافِعٍ عَنْ ابْنِ عُمَرَ قَالَ أُصَلِّي كَمَا رَأَيْتُ أَصْحَابِي يُصَلُّونَ لَا أَنْهَى أَحَدًا يُصَلِّي بِلَيْلٍ وَلَا نَهَارٍ مَا شَاءَ غَيْرَ أَنْ لَا تَحَرَّوْا طُلُوعَ الشَّمْسِ وَلَا غُرُوبَهَا 563 - Ибн Омар (р.а.) айтты: «Мен бауырларымның қалай намаз оқығанын көрген болсам, солай намаз оқимын. Мен бірер кісінің түнде немесе күндізгі уақытта намаз оқуларына қарсы емеспін, күн шығып келе жатқанда және батып бара жатқан уақытта оқымаса болды»,- деді. 32-бап. Асрдан кейін оқылатын қосымша және соған ұқсас намаздар туралы بَاب مَا يُصَلَّى بَعْدَ الْعَصْرِ مِنْ الْفَوَائِتِ وَنَحْوِهَا قَالَ أَبُو عَبْد اللَّهِ وَقَالَ كُرَيْبٌ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ صَلَّى النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَعْدَ الْعَصْرِ رَكْعَتَيْنِ وَقَالَ شَغَلَنِي نَاسٌ مِنْ عَبْدِ الْقَيْسِ عَنْ الرَّكْعَتَيْنِ بَعْدَ الظُّهْرِ Үмму Сәлама (р.а.) риуаят етті: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) асрдан кейін екі рәкат намаз оқыды да, «Әлгі Абд ул-Қайс тайпасынан келген кісілер менің бесіннен кейін екі рәкат намаз оқуыма кедергі етті»,- деді. - 564حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ أَيْمَنَ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي أَنَّهُ سَمِعَ عَائِشَةَ قَالَتْ وَالَّذِي ذَهَبَ بِهِ مَا تَرَكَهُمَا حَتَّى لَقِيَ اللَّهَ وَمَا لَقِيَ اللَّهَ تَعَالَى حَتَّى ثَقُلَ عَنْ الصَّلَاةِ وَكَانَ يُصَلِّي كَثِيرًا مِنْ صَلَاتِهِ قَاعِدًا تَعْنِي الرَّكْعَتَيْنِ بَعْدَ الْعَصْرِ وَكَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُصَلِّيهِمَا وَلَا يُصَلِّيهِمَا فِي الْمَسْجِدِ مَخَافَةَ أَنْ يُثَقِّلَ عَلَى أُمَّتِهِ وَكَانَ يُحِبُّ مَا يُخَفِّفُ عَنْهُمْ 564 – Айша анамыз (р.а.) риуаят етті: «Алла тағаламен ант етемін, Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) Алла тағалаға жолыққанға дейін (қайтыс болғанға дейін) бесін мен асрдан кейін оқитын екі рәкат намаздарын мүлде тәрк етпеді. Ол кісі науқастанып қалып, намаздарын көбінесе отырып оқитын болып қалғанында, Аллаға жолықты (қайтыс болды). Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) қосымша екі рәкат намазды үмбеттерім де үйреніп алып, қиналып қалмасын деп, мешітте оқымайтын еді, керісінше үмбеттеріне жеңілдік жасауға ынтық болатын»,- деді. - 565حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ قَالَ أَخْبَرَنِي أَبِي قَالَتْ عَائِشَةُ ابْنَ أُخْتِي مَا تَرَكَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ السَّجْدَتَيْنِ بَعْدَ الْعَصْرِ عِنْدِي قَطُّ 565 – Хишамның атасы (р.а.) риуаят етті: «Айша анамыз (р.а.) айтты: «Ей, бауырымның ұлы (жиенім)! Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) асрдан кейінгі екі рәкат намазды менің алдымда оқымайтын күндері болмайтын»,- деді. - 566 حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ قَالَ حَدَّثَنَا الشَّيْبَانِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ الْأَسْوَدِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ رَكْعَتَانِ لَمْ يَكُنْ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَدَعُهُمَا سِرًّا وَلَا عَلَانِيَةً رَكْعَتَانِ قَبْلَ صَلَاةِ الصُّبْحِ وَرَكْعَتَانِ بَعْدَ الْعَصْرِ 566 – Айша анамыз (р.а.) айтты: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) таң намазынан алдыңғы және асрдан кейінгі оқитын екі рәкат намаздарын жасырмайтын да, жария да қылмайтын»,- деді. - 567حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَرْعَرَةَ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ قَالَ رَأَيْتُ الْأَسْوَدَ وَمَسْرُوقًا شَهِدَا عَلَى عَائِشَةَ قَالَتْ مَا كَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَأْتِينِي فِي يَوْمٍ بَعْدَ الْعَصْرِ إِلَّا صَلَّى رَكْعَتَيْنِ 567 – Асуад пен Масрұқ (р.а.) екеуі риуаят етті: «Айша анамыз (р.а.) айтты: «Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) күнде асрдан кейінгі екі рәкат намазын оқымай менің алдыма келмейтін»,- деді. жүктеу/скачать 2,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|