Практикалық және семинар сабағының сұрақтары

№1 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқау

Басқару психологиясының дамуына үлкен үлес қосқан ғалымдар зерттеулерін салыстыра отырып, басқару психологиясының даму кезеңдеріне салыстырмалы сараптама жасаңыз.

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. 
   Басқару психологиясының теориялық негізі, пәні және мақсат-міндеттері
   
2. 
   Қоғам өмірінде басқарудың атқаратын ролі
   
3. 
   Қоғам дамуының әр түрлі кезеңдерінде адамдардың жүріс-тұрысын басқару мақсатында психологиялық білімдерді қолдану
   

1. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
2. 
   Морозов, А.В. Управленческая психология: учеб. для ссузов и вузов / А.В. Морозов.- 4-е изд., испр. и доп.- М.: Академ.проект: Фонд "Мир", 2008
   
3. 
   Волкогонова, О.Д. Управленческая психология: учебник для студ.учреждений сред.спец.образования / О.Д. Волкогонова; А.Т.Зуб.- М.: ФОРУМ: ИНФРА-М, 2007
   

№ 2 семинар сабағы. Басқарудың психологиялық теориялары

№2 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқау

Басқару психологиясының негізгі ұғымдарына анықтама беріңіз. ХХ ғ. қоғам дамуының басқару психологиясының ғылым ретінде дамуына тигізген әсеріне талдау жасаңыз.

Талқылауға арналған сұрақтар:

1. ХХ ғ. өндірістік күшінің даму тарихында «адам-өндіріс орта – машиан» мәселесі.

2. Ф.У.Тейлор бойынша басқарудың негізгі принциптері

3. Басқарудың классикалық мектебінің өкілі – А.Файоль

4. 
   Адамдық қатынас мектебі және Э.Мэйо және Г.Кунц және С.О.Доннелл басқарудың негізгі функциялары жайлы
   
5. 
   Отандық психология зерттеулеріндегі басқарудың мәні (В.Г.Афанасьев, А.Н.Китов, В.Ф.Рубахин, А.Л.Журавлев, Т.С.Кабаченко).
   

4. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
5. 
   Морозов, А.В. Управленческая психология: учеб. для ссузов и вузов / А.В. Морозов.- 4-е изд., испр. и доп.- М.: Академ.проект: Фонд "Мир", 2008
   
6. 
   Волкогонова, О.Д. Управленческая психология: учебник для студ.учреждений сред.спец.образования / О.Д. Волкогонова; А.Т.Зуб.- М.: ФОРУМ: ИНФРА-М, 2007
   

№ 3 семинар сабағы. Еңбек іс-әрекетіндегі жеке тұлға типологиясы

Жетекші және мекеме арасындағы байланысты ашып, мекеменің құрылымдары түрлерінің қалыптасуының арнаулы және жалпы заңдылықтарына көңіл аударыңыз.

1. 
   «Мекеме» ұғымының жүйелік мәні. Мекеменің формалды және формалды емес құрылымы
   
2. 
   Мекемедегі жеке адамның алатын орны, рольдердің жиынтығы
   
3. 
   Мекеме және басқару туралы қазіргі ойлар
   

5. 
   Паркинсон С.Н., Рустомджи М.К. Искусство управления. С-Пб,1992
   
6. 
   Морозов, А.В. Управленческая психология: учеб. для ссузов и вузов / А.В. Морозов.- 4-е изд., испр. и доп.- М.: Академ.проект: Фонд "Мир", 2008;
   
7. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
8. 
   Андреева Г.М. Социальная психология. М.,1994
   

№4 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқауБасқарудың мазмұндық мінездемесін беріңіз. Мекемедегі бағынудағы линейлі, функционалды, штатты және матрицалық ерекшеліктеріне кесте түрінде салыстырмалы талдау жасаңыз.

1. Басқарудың мазмұндық мінездемесі

2. Басқару іс-әрекетінің индивидуалды стильдерінің классификациясы

3. Мекемедегі бағынудағы линейлі, функционалды, штатты және матрицалық ерекшеліктері

1. 
   Кабаченко Т.С. Психология управления.М.,1997
   
2. 
   Обозов Н.Н. Психология менеджмента. С-пб.1994
   
3. 
   Розанова В.А. Психология управления. М.,1997
   
4. 
   Свенцицкий А.Л. Социальная психология управления. М.,1986
   
5. 
   Панасюк А.Ю. Управленческое общение.М.,1990
   
6. 
   Саймон Г.,Смитбург Д.Менеджмент в организациях.М.,1995
   

№ 5 семинар сабағы. Басқару і-әрекетіндегі зейінділік

№5 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқаужоспарлау тиімділігінің төмендеуінің объективті және субъективті негіздері бойынша конспект дайындау, мекеме мәні, функцияларын атқарудың психологиялық ерекшеліктері бойынша әдеби шолу.

1. Жоспарлау тиімділігінің төмендеуінің объективті және субъективті негіздері

2. Мекеме функцияларын атқарудың психологиялық ерекшеліктері

3. Мекеме функцияларының мәні

4. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
5. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
6. 
   Обозов Н.Н. Психология менеджмента. С-пб.1994
   

№ 6 семинар сабағы. Басқару процесіндегі ерік-жігердің орыны

№6 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқаубақылаудың мәні, оның түрлері, психологиялық ерекшеліктері, реттеу әдістері бойынша әдеби шолу жасау негізінде қажетті материалдарды конспектілеңіз.

1.Бақылау мәні, түрлері

2. Реттеудің психологиялық ерекшеліктері. Реттеудің «жақсы жол» мәселесі

3. Басқару жүйесіндегі реттеу әдістері

4. Басқарудағы ұжым мәселесі

Пайдаланылатын әдебиеттер:

5. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
6. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
7. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
8. 
   Обозов Н.Н. Психология менеджмента. С-пб.1994
   

№ 7 семинар сабағы. Басқарудағы шешім қабылдау процестеріне психологиялық талдау

№7 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқауБасқарудағы шешім қабылдау кезіндегі басшының бағдары, мотив фактордың алатын орнын талдаңыз.

1. 
   Басқарушының шешім қабылдау стратегиясы және тактикасы
   
2. 
   Басқару міндеттерін шешу кезіңдегі тактиканы таңдау критерийлері
   
3. 
   Басқарудағы шешім қабылдау кезіндегі басшының бағдары, мотив фактордың алатын орны
   

1. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
2. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
3. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
4. 
   Панасюк А.Ю. Управленческое общение.М.,1990
   
5. 
   Андреева Г.М. Социальная психология. М.,1994
   
6. 
   ЕлеусізоваС.Қарым-қатынаспсихологиясы.Алматы: «Рауан»,1996
   

№ 8 семинар сабағы. Кадрларды іріктеу бағалаудың психологиялық аспектілері

№8 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқауБасқарудағы шешім қабылдау кезіндегі басшының бағдары, мотив фактордың алатын орнын талдаңыз.

4. 
   Басқарушының шешім қабылдау стратегиясы және тактикасы
   
5. 
   Басқару міндеттерін шешу кезіңдегі тактиканы таңдау критерийлері
   
6. 
   Басқарудағы шешім қабылдау кезіндегі басшының бағдары, мотив фактордың алатын орны
   

7. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
8. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
9. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
10. 
    Панасюк А.Ю. Управленческое общение.М.,1990
    
11. 
    Андреева Г.М. Социальная психология. М.,1994
    
12. 
    ЕлеусізоваС.Қарым-қатынаспсихологиясы.Алматы: «Рауан»,1996
    

№ 9 семинар сабағы. Манипуляциялық әрекеттерден қорғанудың арнайы және арнайы емес механизмдері

№9 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқауБасқарушылық өзара әрекет құралдарына талдау жасаңыз, басқаруда әсер ете алу құралы ретінде – еліктеу және эмоционалды жұғу мәселесі бойынша баяндама дайындаңыз

1. 
   Басқарушылық өзара әрекет құралдарына талдау жасау
   
2. 
   Басқаруда әсер ете алу құралы ретінде – еліктеу және эмоционалды жұғу
   
3. 
   Басқарушылық өзара әрекетіндегі «Физиогномикалық редукция» механизмдері, каузалды атрибуция, идентификация, стереотипизация
   

4. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
5. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
6. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   

№10 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқауЛидер терминін сөздіктерден қарап, анықтамасын беріңіз, басқару стильдерін талдаңыз, тиімді түрін көрсетіңіз.

1. 
   Лидер туралы шетел теорияларына талдау жасау
   
2. 
   Лидер психологиясы: эмоционалды және ақпараттық лидерлер
   
3. 
   Басқару стилі және оның тиімділігі
   
4. 
   Басшының жеке ерекшелігі және ұйымдастыра алу қабілеті
   

6. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
7. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
8. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
9. 
   Панасюк А.Ю. Управленческое общение.М.,1990
   
10. 
    Паркинсон С.Н., Рустомджи М.К. Искусство управления. С-Пб,1992
    

№ 11 семинар сабағы. Еңбек өімділігін арттыруға бағытталған психологиялық іс-шаралар

№8 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқауШет елдік және отандық психологияда әлеуметтік психологиялық климатты теоретикалық және эмпирикалық суреттеу негіздерін салыстырмалы кесте түрінде көрсетіңіз.

1. 
   Әлеуметтік психологиялық климат түсінігі және оның қалыптасу тарихы
   
2. 
   Шет елдік және отандық психологияда әлеуметтік психологиялық климатты теоретикалық және эмпирикалық суреттеу негіздері
   
3. 
   Әлеуметтік психологиялық климат көрсеткіші ретінде – еңбек өнімділігі
   
4. 
   Басқарушы өзара әрекет - еңбек мотивациясының қалыптасу жағдайы ретінде
   

4. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
5. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
6. 
   Обозов Н.Н. Психология менеджмента. С-пб.1994
   

№ 12 семинар сабағы. Еңбек ұжымы және талас-тартысты мәселелерді шешудің психологиялық ерекшеліктері

№12 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқаубасқару міндеттері мен оның мінездемесі бойынша сызба құрыңыз, мазмұндық байланысын көрсетіңіз.

1. 
   Басқарушылардың ойлау негіздері: жүйелік, индуктивті, рецептивті, перцептивті стильдер.
   
2. 
   Басқару міндеттері және оның мінездемесі
   
3. 
   Басқару міндеттерін бағалау критерийлері
   

1. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
2. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
3. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
4. 
   Панасюк А.Ю. Управленческое общение.М.,1990
   
5. 
   Андреева Г.М. Социальная психология. М.,1994
   
6. 
   ЕлеусізоваС.Қарым-қатынаспсихологиясы.Алматы: «Рауан»,1996
   

№13 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқауБасқарушының өзара әрекеттің горизонталды және вертикалды бағыттары бойынша кесте құрыңыз.

1. 
   Басқарудың өзара әрекет сферасы және оның мазмұндық мінездемесі
   
2. 
   Басқарушының өзара әрекеттің горизонталды және вертикалды бағыттары.
   
3. 
   Біріккен іс-әрекет – мекемені қалыптастырушы фактор ретінде
   

1. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
2. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
3. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
4. 
   Киллен К. Вопросы управления. М., 1998.
   

№ 14 семинар сабағы. Шиеленісті шешудің психологиялық негіздері

№14 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқау Шиеленісті шеу моделдерін жасаңыз.

1. 
   Басқару процесіндегі шиеленістің пайда болу ерекшеліктері.
   
2. 
   Шиеленістің алдын алу шараларын ұйымдастыру мәселесі
   
3. 
   Шиеленісті шешудің психологиялық моделдері.
   

5. 
   Смирнов, В.Н. Психология управления персоналом в экстремальных условиях: учеб.пособие для вузов / В.Н. Смирнов.- М.: Академия, 2007
   
6. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008
   
7. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
8. 
   Киллен К. Вопросы управления. М., 1998.
   
9. 
   Карнеги, Д. Как наслаждаться жизнью и получать удовольствие от работы.- Минск, 2007
   

№ 15 семинар сабағы. Басқару іс-әрекетіндегі тиімді психотехникалар

№15 практикалық сабаққа арналған оқу-әдістемелік нұсқаубасшының профессиограммасы, оның іс-әрекетінің тиімділігінің критерийлерінің түрлері, оның ұйымдастырушылық қабілеттері, Б.М.Тепловтың екі факторлы моделін талдаңыз, салыстырмалы анализ жүргізіңіз.

1.Басшының профессиограммасы

2. Басшының іс-әрекетінің тиімділігінің критериларының түрлері және оның ұйымдастырушылық қабілеттері

3. Б.М.Тепловтың екі факторлы моделі – басқару тиімділігің бағалау жүйесі ретінде

1. 
   Самыгин С.И.,Столяренко Л.Д. Психология управления. – Ростов – на – Дону, 2008 ;
   
2. 
   Власова Н. Справочник по психологии управления.Новосибирск,1994
   
3. 
   Кабаченко Т.С. Психология управления.М.,1997
   
4. 
   Обозов Н.Н. Психология менеджмента. С-пб.1994
   
5. 
   Розанова В.А. Психология управления. М.,1997
   
6. 
   Свенцицкий А.Л. Социальная психология управления. М.,1986
   
7. 
   Панасюк А.Ю. Управленческое общение.М.,1990
   
8. 
   Саймон Г.,Смитбург Д.Менеджмент в организациях.М.,1995
   

Өздік жұмысының маңыздылығы оқытыушының көмегінсіз, студенттің міндетті түрде қатысуы мен, алынған ақпаратты білімде қолдану оның қандай да бір іс-әрекетте қолданылуынан тұрады.

СӨЖ– өзінің білімін жетілдіру әдісі, оқытудағы әртүрлі әдістермен дедактикалық байланысы. Студент өздік жұмысы процесінде белсенді шығармашылық жеке тұлға ретінде көрінеді, өзінің мәдениетін таратушы, бағдарын,болашақ мамандыққа көрсетеді.
І. Берілген тақырыпты конспектілеу.

Негізгі талаптар:

1. 
   Жазып отырған тақырыптан алшақтамай, оның мазмұнын нақты ашуға талпыну.
   
2. 
   Артық баяндау, қажетсіз дәлелдемелер мен көп сөзділікке жол бермеу.
   
3. 
   Міндетті түрде жоспар болуы және тақырып мазмұнын жоспарға сай рет-ретімен жүйелі баяндауы қажет.
   
4. 
   Жұмыс түсінікті, мағыналы, орамды тілмен жазыдуы тиіс.
   
5. 
   Барлық айтылған ойды жинақтап, тұжырымдап, тиісті қорытынды жасау.
   

1. 
   Таңдап алған рефераттың тақырыбына қатысты студент кішігірім зерттеулер жасайды. Студен осы алғашқы ғылыми жұмысқа байланысты мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолу жасаудан бастайды.
   
2. 
   Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп, керекті кеңестеп алғаны абзал.
   
3. 
   Реферат жазуда студен негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.
   
4. 
   Фактілер, фактілік материалдарды іріктеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.
   
5. 
   Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.
   
6. 
   Студенттің жазған рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен оқытушы қысқаша реферат тақырыбымен, негізгі идеясымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студен реферат мазмұнын аудиторияда баяндайды, сұрақтарға жауап береді.
   

1. Өздігінен білім алу үшін, алдымен сол жұмысқа қажетті нақты дағдыларға (іштей жылдам оқи білу, библиографиялық дағдылар, түрлі анықтама әдебиеттерді пайдалана білу, оқығандарды жазып алу т.б. ) ие болу керек.

2. Біліммен жемісті шұғылдану қолайлы жағдайларды (уақыт, орын, тиісті әдебиеттер мен құралдардың болуы т.б.) керек етеді, ең дұрысы кітапханаларда, оқу залдарында біліммен шұғылдануға дағдылану.

3. Өздігінен білім алатын адам нені оқитынын анық біліп, ол жұмысты белгілі жоспармен, жүйемен жасауы керек.

4.Алғашқы кезде оқытушылардан, тәжірибелі адамдардан, кітапханалардан ақыл-кеңес алудың пайдасы зор.

5. Өздігінен білім алу жұмысын асықпай, көп үзіліс жасамай жүргізген жөн.

6. Оқыған материалды мұқият ұғатындай етіп ұғып, түсінбеген жерлерді қалдырмай, қайталап оқып, оның негізгі жақтарын жазып алу қажет.

7. Анықтама әдебиеттерді, энциклопедияларды, түрлі сөздіктерді қоса пайдаланып отыру керек.

• 
  Жұмыстың көлемін шамадан тыс асырмай, оның сапасын арттыруға көңіл аудару;
  
• 
  Студенттердің өздік жұмысын оқу жұмысының басқа түрлерімен дұрыс ұштастыра білу;
  
• 
  Студенттердің дербестігін арттырып, өзіндік білім алу қабілетін жүйелі түрде дамыту;
  
• 
  Өзіндік жұмыстың мазмұнына күнделікті өмірден алынған материалдарды, хабарларды енгізу;
  
• 
  Студенттерді табиғат пен қоғам дамуының жалпы заңдылықтарын, сонымен қатар нақты фактілер мен құбылыстарды өздігінен талдап түсінуге үйрету;
  
• 
  Студенттердің алған білімдерін іс жүзінде қолдана білуге дағдыландыру;
  
• 
  Студенттерді оқу жұмысына шығармашылық тұрғыдан қарауға, әр уақытта дербес және белсенді әрекет жасауға баулу;
  
• 
  Студенттердің өздігінен дербес жұмыс істеу, еңбек ету дағдыларын қалыптастыру.