Электролиттердің біріккен әсері. Зольге электролиттердің бірігіп әсер етуін
тәжірибе кезінде зерттеп, оның нәтижесін 5-суреттегі график көмегімен сипаттауға
болады. Ондағы екі координаттық оське екі электролит концентрациясы орналасқан. Осы
графиктегі әрбір нүкте өзіне сәйкес орналасқан осьтегі электролит концентрациясы мәніне
лайыкты ұю табалдырығын көрсетеді. Сол секілді үі және ү
2
нүктелері екі электролиттің
әрқайсысын жеке және таза күйінде алғандағы табалдырықты концентрациясын көрсетеді.
Егер график түрі үі және ү
2
нүктелерін түзу арқылы қосатындай болса, онда мұндай түзу
(1) осы екі электролиттің бірігіп әсер етуін көрсетеді және оны аддитивтілік немесе тепе-
теңдік деп атайды. Мұндай тепе-теңдік қасиет әдетте бірдей валенттіліктегі және жалпы
сипаты ұқсас иондарға тән, оған мысал ретінде калий мен натрий, хлор мен бром, кальций
мен магний сияқты ұқсас иондарды келтіруге болады. Графиктегі 2-қисық
электролиттердің ан-тогонизмі деп аталатын құбылысты кескіндейді. Кейде электролит
антого-низмінің салдарынан электролит қоспасындағы әрбір электролит өзінін же-ке
табалдырықты концентрацияларынан асып кететіндей мөлшерде кездесуі де мүмкін.
Антогонизм электролиттерді араластырғандағы иондардың термодинамикалық
активтілігіні өзгеруі, комплексті қосылыстардың түзілуі және адсорбциялық әсерлер
салдарынан туындайды. Мысалы, антагочизм иодты күміс золін А1(Г\Ю
3
)з және K
2
SO
4
,
Th(NO
3
)4
және Na
2
SO
4
қоспаларымен ұйытқанда байқалады. Осы айтылған
құбылыстармең қатар, қоспадағы электролиттің бірі, ондағы екінші электролиттің ұйыту
қабілетін күшейтетін құбылысты электролиттердің сянергизмі (3-қисық) дейді.
Электролиттердің біріккен әсері жайлы теориялық көзқарас физикалық теорияға сүйене
дамуда.
