Топинамбурдың химиялық ылғалдылығын анықтау

Өсімдіктекті шикізаттың ылғалдылығы оның қасиетін сипаттайтын сандық көрсеткіштердің бірі. Шикізаттың ылғалдылығы белгілі –бір мөлшерден аспау керек. Себебі шамадан тыс алған ылғал оның қасиетін төмендетеді. 3-5 г (қателігі 0,1г –нан аспайтын ) майдаланған шикізатты алдын-ала кептіріліп, өлшенген бюкске салады. Бюксті затымен ( ашық қақпағымен бірге ) 100-105⁰С қа дейін қыздырылған кептіргіш шкафқа қояды. Алғашқы өлшеуді жапырағы, гүлі үшін 2 сағаттан кейін, ал тамыры, түйнегі, жемісі, ұрығы үшін -3 сағаттан кейін жүргізеді. Шикізатты тұрақты массаға дейін кептіреді. Егер 30 минут кептіріліп, 30 минут эксикаторда салқындатылғаннан кейінгі екі өлшемнің айырмашылығы 0,1 г-нан аспаса, тұрақты массаға жетті деп есептеледі.

Шикізаттағы ылғалдың проценттік мөлшерін төмендегі формула бойынша есептейді.

m= шикізат өлшемі , г;

m ₁=шикізаттың кептіргеннен кейінгі салмағы, г

Соңғы, әр нақты нәтижеге параллель екі анықтаудың орташа арифметикалық мәнін алады. Екі параллель анықтаудың нәтижелерінің айырмашылығы 0,5 %-тен аспау керек.

Әр түрлі аймақтардың топинамбур жемісінің ылғалдылығы 67-85 % аралығында өзгереді.

Тәжірибе нәтижесінде алынған мәліметтер 5-кестеде көрстелген.