Дәріс №5 Дәрістің тақырыбы



бет2/6
Дата12.03.2023
өлшемі32,25 Kb.
#172003
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Дәріс № 5
Саясаттану және әлеуметтену. 2019-2020. І триместр (копия), копилка, Генезис концепции УР, eeumkd mal az ktand ru (1), Эссе жұмыс дәптері , 7 сынып қазақ т таңдау (1) (5), 10 дәріс. Саяси мәдениет (1)
нонсенс мутациялар-мағыналы кодонның мағынасыз - стоп кодонға (кодон терминаторға) өзгеруіне алып келетін мутациялар;
-нольдік мутациялар-қызметтік маңызы бар ақуыздың синтезделуін болдырмайтын мутациялар;
-реттеуші мутациялар-геннің реттеуші бірізділіктерінің (промотор, оператор, энхансерлер т.б.) өзгеруіне, тиесілі геннің экспрессиясының бұзылуына алып келетін мутациялар;
-транскрипциялану рамкасының жылжуы типті мутациялар-ген транскрипциясының рамкасының жылжуына, яғни кодтаушы триплеттердің қалыпты оқылуының бұзылуына алып келетін мутациялар;
-нүктелі мутациялар-бір немесе екі көршілес нуклеотидтердің өзгеруі;
-сплайсингтің бұзылуы-интрондардың дәл кесілмеуі нәтижесінде пайда болатын мутация.
Интрондардың бас жағында ГУ нуклеотидтері, ал аяқ жағында АГ нуклеотидтері орналасқан. Осы бірізділіктерді танып дәл кесетін ерекше РНҚ-лар-кіші (шағын) ядролық РНҚ-лардың болмауы не мутациялануы нәтижесінде ген ақпараты өзгереді.
Осы аталған мутациялардың қай-қайсысы-да ген ақпаратын бұзады және бірнеше патологиялық жағдайларға алып келеді:
1) ақуыз мүлдем синтезделмейді;
2) өзгерген (бұзылған) полипептид тізбегі синтезделінеді;
3) полипептид тізбегі жеткіліксіз (аз) мөлшерде синтезделінеді;
4) полипептид тізбегі өте көп мөлшерде синтезделінеді.
Сонымен қатар, ген мутациясының патогендік әсері ретінде ақуыз молекуласының қызметінің бұзылуларын-да атауға болады; 1)транскрипция не трансляция үдерістерінің бастырмалануы (ингибиторлық әрекет) не олардың құрылысының және қасиеттерінің өзгерулері нәтижесінде ақуыз қызметінің жойылуы;
2) ақуыздың жаңа қызметтерінің пайда болуы-мутантты ақуыздарда кейде қалыпты қызметімен бірге жаңа-цитотоксикалық (улау) қасиеттері де қалыптасуы мүмкін, бұл жасушалардың өліп қалуына алып келеді;
3) Ген дозасының өзгеруі (делециялар не дупликациялар) ақуыз молекуласы ның кеңістіктегі үш өлшемді құрылымының бұзылуына алып келуі мүмкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет