Дипломдық ЖҰмыс тақырыбы: "Үшбұрыштарды шешу" тақырыбын зерттеуде интерактивті әдістерді қолдану Орындаған: Тексерген



бет4/16
Дата30.08.2022
өлшемі1,81 Mb.
#148335
түріДиплом
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Байланысты:
2022 2022 УШБУРЫШ

Дипломдық жұмыстың міндеті:Үшбұрыштар тақырыбын оқытуда қазіргі заманғы технологияны пайдаланып сабақты ұйымдастырудың жаңа түрлері мен әдістерін ұсынуда төмендегідей ерекшеліктерді қарастыруға болады:
1.Оқушылардың пәнге білімге және жаңа технология құралдарын меңгеруге деген қызығушылығын арттыру
2.Оқу процесінің дидактикалық материалдарының сапасын жоғарылату
3.Оқушылардың компьютер мен интерактивті тақтамен жұмыс істеуі мен сабақтағы белсенділігін көтеру
4.Интерактивті оқыту ұғымының мәнін ашу және басқару
5.Білім беру үрдісінде оқытудың жаңа технологияларын айқындайтын әдістемелік, педагогикалық басылымдармен танысу.
6.Сабақта оқытудың жаңа технологияларын тиімді қолдана білу.
7.Оқушының таным белсенділігін қалыптастыру барысында шығармашылық ізденістің тиімді жолдарын үйрету,білім сапасын көтеру.

ШБҰРЫШТАР ҰҒЫМЫНА ЖАЛПЫ СИПАТТАМА
1.1.Үшбұрыш дегеніміз не? Оған жалпы сипаттама
Бір түзудің бойында жатпайтын үш нүктені кесінділермен қосқанда шығатын геометриялық фигураны үшбұрыш деп атаймыз.Үшбұрышты құрайтын үш нүкте үшбұрыштың төбелері, ал кесінділері үшбұрыштың қабырғалары деп аталады. Үшбұрыштың қабырғалары үшбұрыштың төбелерінде үш бұрыш құрайды. Басқаша айтқанда, үшбұрыш - дәл үш бұрышы бар көпбұрыш. Егер үш нүкте бір түзудің бойында жатса, онда берілген үш нүктеде төбелері бар «үшбұрыш» азғындық деп аталады.Барлық қалған үшбұрыштар бұзылмаған.Үшбұрыштардың түрлері:тең қабырғалы,теңбүйірлі,сүйірбұрышты,тік бұрышты, доғал бұрышты. Евклидтік емес кеңістіктерде үшбұрыштың қабырғалары геодезиялық сызықтар болып табылады, олар әдетте қисық сызықты болады. Сондықтан мұндай үшбұрыштар қисық сызықты деп аталады. Үшбұрыштың бұрыштары (ішкі бұрыштары) үш бұрыш деп аталады, олардың әрқайсысы үшбұрыштың төбелерінен шығып, басқа екі төбеден өтетін үш сәуледен құралады.Үшбұрыштың сыртқы бұрышы деп үшбұрыштың ішкі бұрыштарына іргелес жатқан бұрышты айтады.
Үшбұрыштың бұрыштарының қосындысы 180°

Сыртқы бұрыш өзіне іргелес емес екі ішкі бұрыштың қосындысына тең және оған іргелес емес кез келген ішкі бұрыштан үлкен:

Үшбұрыштың әр қабырғасының ұзындығы қалған екі қабырғасының ұзындығының айырмасынан үлкен және қосындысынан кіші:

Үшбұрыштың үлкен қабырғасы үлкен бұрышқа қарама-қарсы, ал үлкен бұрыш үлкен қабырғаға қарама-қарсы жатады:

Үшбұрыштың орта сызығы деп оның екі қабырғасының ортасын қосатын кесіндіні айтады.
Үшбұрыштың орта сызығы оның бір қабырғасына параллель және оның жартысына тең
 :
Сәйкес қабырғалары пропорционал үшбұрыштар ұқсас үшбұрыштар болып табылады. 

Пропорционалдық коэффициенті ұқсастық коэффициенті деп аталады:

Екі үшбұрыш ұқсас, егер:
Бір үшбұрыштың екі бұрышы екінші үшбұрыштың екі бұрышына тең.
Бір үшбұрыштың екі қабырғасы екіншісінің екі қабырғасына пропорционал, ал осы қабырғалардың жасаған бұрыштары тең.
Бір үшбұрыштың қабырғалары екіншісінің қабырғаларына пропорционал болса.
Ұқсас үшбұрыштарда сәйкес бұрыштар тең, ал сәйкес кесінділер пропорционал:

Ұқсас үшбұрыштардың периметрлерінің қатынасы ұқсастық коэффициентіне тең.
Ұқсас үшбұрыштардың аудандарының қатынасы ұқсастық коэффициентінің квадратына тең.
Үшбұрыштың екі қабырғасын қиып өтетін және үшінші жағына параллель болатын түзу келесідей үшбұрышты кесіп тастайды:
 
Үшбұрыштың үш орта сызығы оны ұқсастық коэффициенті ½ болатын төрт бірдей үшбұрышқа бөледі:


Үшбұрыштың медианасы.
Үшбұрыштың медианасы – үшбұрыштың төбесін қарама-қарсы қабырғасының ортасына қосатын кесінді.Үшбұрыштың үш медианасы медианаларды 2:1 қатынасында бөлетін бір нүктеде қиылысады, жоғарыдан санағанда:
  
Медиана үшбұрышты ауданы бірдей (аудандары бірдей) екі үшбұрышқа бөледі.
Үшбұрыштың үш медианасы оны ауданы бірдей алты үшбұрышқа бөледі:

Үшбұрыштың сәйкес қабырғаларына жүргізілген медианалардың ұзындықтары мынаған тең:
 
Үшбұрыштың биссектрисасы.

Берілген төбеден сызылған үшбұрыштың биссектрисасы деп осы төбені қарама-қарсы жағындағы нүктемен қосатын үшбұрыштың бұрыш биссектрисасының кесіндісін айтады.
Үшбұрыштың ішкі бұрыштарының биссектрисалары оның үш қабырғасынан бірдей қашықтықта орналасқан үшбұрыштың ішіндегі бір нүктеде қиылысады, бұл берілген үшбұрышқа іштей сызылған шеңбердің центрі.
Үшбұрыштың ішкі бұрышының би+ссектри+сасы бұрышқа қарама-қарсы қабырғаны қалған екі қабырғасына пропорционал кесінділерге бөледі:

А бұрышының биссектрисасының ұзындығы:


Ішкі және көршілес сыртқы бұрыштардың биссектрисалары перпендикуляр.


Үшбұрыштың сыртқы бұрышының биссектрисасы (сыртқы) қарама-қарсы қабырғасын қалған екі қабырғасына пропорционал кесінділерге бөледі.
BL – В бұрышының биссектрисасы;
BE – SVK сыртқы бұрышының биссектрисасы:
 
Үшбұрыштың биіктігі.

Үшбұрыштың биіктігі деп үшбұрыштың кез келген төбесінен қарама-қарсы қабырғаға немесе қабырғасының созылуына түсірілген перпендикулярды айтады.
Үшбұрыштың биіктіктері бір нүктеде қиылысады, оны үшбұрыштың ортоцентрі деп атайды.
Үшбұрыштың биіктіктері оның қабырғаларына кері пропорционал:

а жағына түсірілген биіктіктің ұзындығы:

Ортаңғы перпендикуляр.

Перпендикуляр биссектриса деп үшбұрыштың қабырғасының ортасынан оған перпендикуляр өтетін түзуді айтады.
Үшбұрыштың үш перпендикуляр биссектрисалары бір нүктеде қиылысады, бұл берілген үшбұрышты айналып өтетін шеңбердің центрі.
Үшбұрыштың бұрышының биссектрисасының қарсы қабырғасының перпендикуляр биссектрисасымен қиылысу нүктесі берілген үшбұрыштың шеңбер сызығында жатыр.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет