Әдетте, күнделікті, ағымдағы қоғамдық-саяси өмірдің оқиғаларына арналып шығарылатын көлемді парақтар



Pdf көрінісі
бет8/9
Дата24.12.2019
өлшемі2,21 Mb.
#54491
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
Г-Д


құжатқа сілтеме, документке сілтеме 

392 

 

Орысша 



ссылка на документ 

Ағылшынша 

link to document 

Түрікше 


dokümanıbağlantısı (дөкуманы бағлантысы) 

Қытайша 


链接 (liànjiē) 

 

Термин 



документтану (ісқағаз.) (2016) 

Анықтамасы 

құжаттану саласына арналған ғылым түрі 

Қолданыстағы 

баламалары 

документтану, құжаттану 

Орысша 


документоведение 

Ағылшынша 

document science 

Түрікше 


belgeleme işi (белгелеме иши) 

Қытайша 


档案管理 (dǎng'àn guǎnlǐ) 

 

Термин 



документтегі виза (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

қол  қоюшы  құжаттың  мазмұнымен  танысқанын  және 

келісетінін растайтын қолтаңбаны қою арқылы лауазымды 

тұлғаның құжатты аттестациялауы 

Қолданыстағы 

баламалары 

документтегі  виза,  құжаттағы  виза,  құжаттағы 

бұрыштама 

Орысша 


виза на документ 

Ағылшынша 

visa for document 

Түрікше 


belge/vize (белге/визе ) 

Қытайша 


文件上的签

证(wénjiàn shàng de qiānzhèng) 

 

Термин 


документтер есебі (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

есепке  алу  құжаттарында  олардың  саны  мен  құрамының 

анықталуын  есепке  алу  және  нақты  бір  кешенге  жататын 

әрбір 

есепке 


алу 

бірлігін 

тіркеу, 

есепке 


алу 

құжаттарындағы олардың жалпы саны 

Қолданыстағы 

баламалары 



құжаттар есебі, документтер есебі 

Орысша 


учет документов  

 

Ағылшынша 



accounting of documents 

Түрікше 


muhasebebelgeleri (мухасебе белгелери) 

Қытайша 


会计凭证  (kuàijì píngzhèng) 

 

Термин 



документтерді реттеу (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

құжаттарды  ресімдеу,  сақтау  бөлімдерінде  мұрағаттық 

құжаттарды  қалыптастыру  бойынша  жасалатын  жұмыстар 

кешені,  мұндай  сақтау  бөлімдерін  ережелерге  сәйкес 

сипаттау және тіркеу 

Қолданыстағы 

баламалары 



құжаттарды реттеу, документтерді реттеу 

Орысша 


упорядочение документов  

Ағылшынша 

document streamlining 

Түрікше 


kağıt yönetimi (кагыт иөнтеми) 

393 

 

Қытайша 



精简 (jīngjiǎn) 

 

 



Термин 

документтерді топтастыру (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

құжаттарды  өңдеу  элементтерінің  бірі,  яғни  синтетикалық 

және талдамалық есепке алу регистріне енгізу үшін оларды 

дайындау 

Қолданыстағы 

баламалары 



документтерді топтастыруқұжаттарды топтастыру 

Орысша 


группировка документов 

Ағылшынша 

classificationof documents 

Түрікше 


Gruplamabelgeleri(групламабелгелери) 

Қытайша 


文档分组 (wéndàng fēnzǔ) 

 

Термин 



документтеу (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

құжатты жасау және ресімдеу үдерісі 

Қолданыстағы 

баламалары 

документтеу, құжаттау 

Орысша 


документирование 

Ағылшынша 

documenting 

Түрікше 


belgeleme (белгелеме) 

Қытайша 


文档化 (wéndàng huà) 

 

Термин 



документті даталау (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

құжаттың  күні  -  қол  қойылған  күн,  алқалы  орган 

қабылдаған құжат үшін - оны қабылдаған күн, мақұлданған 

құжат үшін - бекіту күні сияқты үдерістер құжатты даталау 

болып табылады 

Қолданыстағы 

баламалары 



документті даталау, құжатты даталау 

Орысша 


датировка документа 

Ағылшынша 

date of document 

Түрікше 


bir belgeyi tarihleme (бир белгейи тарихлеме) 

Қытайша 


文件约会 (wénjiàn yuēhuì) 

 

Термин 



документті индекстеу (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

күрделі 

ақпараттық-технологиялық 

процес, 

оның 


көмегімен белгілі  бір құжатты іздестіру жүйелерінде іздеу 

мүмкін болады 

Қолданыстағы 

баламалары 



документті индекстеу, құжаттарды индекстеу 

Орысша 


индексирование документов 

Ағылшынша 

indexing of documents 

Түрікше 


belgeleri indeksleme (белгелери индекслеме) 

Қытайша 


索引文档 (suǒyǐn wéndàng) 

 

Термин 



документті кино (өнер) (1971-1981) 

Анықтамасы 

өмірде болған оқиғаларға негізделген деректі фильм 


394 

 

Қолданыстағы 



баламалары 

документті кино, деректі кино 

Орысша 


документальное кино 

Ағылшынша 

documentary film 

Түрікше 


belgesel filmler (белгесел филмлер) 

Қытайша 


纪录片 (jìlùpiàn) 

 

Термин 



документті орындасушы (1971-1981), бiрлесе орындаушы 

(ісқағаз.) (2016) 

Анықтамасы 

шартқа сәйкес нақты жұмыстың негізгі орындаушысымен 

шартқа отыратын, жұмысты үйлестіретін, оның 

орындалуына жауап беретін ұйым 

Қолданыстағы 

баламалары 



бірлесіп орындаушы, қосылып орындаушы, бірлескен 

орындаушы, құжатты орындасушыдокументті бірге 

орындасушы 

Орысша 


соисполнитель, соисполнитель документа 

Ағылшынша 

co-worker of a document, co-performer 

Түрікше 


taşeron  belge  (ташерон  белге),  katkıda  bulunan  (каткыда 

булунан) 

Қытайша 

文件同事 (wénjiàn tóngshì), 帮凶  (bāngxiōng) 

 

Термин 


документті өңдеу (ісқағаз.)(1971-1981) 

Анықтамасы 

құжаттарды құру және түрлендіру процесі 

Қолданыстағы 

баламалары 

документті өңдеу, құжатты өңдеу 

Орысша 

обработка документа 



Ағылшынша  

document processing 

Түрікше  

Belgeİşleme(белге ишлеме) 

Қытайша  

文件处理(wénjiàn chǔlǐ) 

 

 

Термин 



документтің кіріс номері (ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

кіріс құжаттарын ұйымның арнайы журналында белгілі бір 

нөмір бойынша тіркеу 

Қолданыстағы 

баламалары 



документтің кіріс номері, құжаттың кіріс нөмірі 

Орысша 


входящий номер документа 

Ағылшынша 

incoming document number 

Түрікше 


gelen belge numarası (гелен белге нумарасы) 

Қытайша 


传入的文件编号的文件编号 (de wénjiàn biānhào) 

 

Термин 



долдану(психол.) (2015) 

Анықтамасы 

көзден  жас  аққанша  дірілдеп  күлу,  қатты  қозуда,  естен 

тануда белгі беретін жүйке ауруы 

Қолданыстағы 

баламалары 



долылық, есірік, долдану 

Орысша 


истерия 

Ағылшынша 

hysteria 

Түрікше 


histeri(хистери) 

395 

 

Қытайша 



癔病(yìbìng) 

 

Термин 



доллар бірлестігі (экон.)  (2006) 

Анықтамасы 

стерлинг  аймағы  елдерінің  алтын-валюта  сақтық 

қорларының бірлестігі 

Қолданыстағы 

баламалары 



доллар бірлестігі 

Орысша 


долларовый пул 

Ағылшынша 

dollar pool 

Түрікше 


dolar-havuzu (долар хавузу) 

Қытайша 


美元池 (měiyuán chí) 

 

Термин 



доллар стандарты, доллар қалыбы (экон.)  (2006) 

Анықтамасы 

америка  валютасының  әлем  валютасы  функциясын 

атқаратындығын білдіруі 

Қолданыстағы 

баламалары 



доллар стандарты, доллар қалыбы 

Орысша 


долларовый стандарт 

Ағылшынша 

dollar standard 

Түрікше 


doları standart (долары стандарт) 

Қытайша 


美元

标准 (měiyuán biāozhǔn) 

 

Термин 


доллар тапшылығы (экон.) (2006) 

Анықтамасы 

доллардың төлем балансының тапшылығына және ресми 

алтын-валюта 

сақтық 

қорларының 



тапшылығына  

байланысты  жекелеген  елдердің  халықаралық  есептесуі 

үшін доллардың өте-мөте жетіспеушілігі. 

Қолданыстағы 

баламалары 

доллар тапшылығы 

Орысша 


долларовый голод 

Ағылшынша 

dollar hunger 

Түрікше 


dolaryetersizliği (доларйетерсизлиии) 

Қытайша 


美元

饥饿 (měiyuán jī'è) 

 

Термин 


домалақ арыз (*) (2005, 2016) 

Анықтамасы 

біреу  туралы  қандай  да  бір  ренішті,  жағымсыз, 

ымырашылық туралы хабарланатын аноним хат 

Қолданыстағы 

баламалары 



домалақ арыз 

Орысша 


анонимка 

Ағылшынша 

anonymous letter 

Түрікше 


anonim mektup (аноним мектуп) 

Қытайша 


匿名信 (nìmíngxìn) 

 

Термин 



домициль (*) (2016) 

Анықтамасы 

1)  азаматтың  тұрақты  тұрғылықты  жері  немесе  заңды 

тұлғаның 

тіркелген 

орны;2) 


вексель 

ұстаушының 

тұрғылықты  жерімен  сәйкес  келмейтін  вексель  бойынша 

төлем орны 



396 

 

Қолданыстағы 



баламалары 

домициль   

 

Орысша 


домициль   

Ағылшынша 

domicile 

Түрікше 


konut (конут) 

Қытайша 


住所 (zhùsuǒ) 

 

Термин 



достастық (саяс.) (1992) 

Анықтамасы 

мемлекеттердің қауымдасқан бірлестігінің өзіндік формасы 

Қолданыстағы 

баламалары 

достастықдостық, ынтымақ, ынтымақтастық, 

ынтымақтық, ынтымақтылық 

Орысша 


содружество 

Ағылшынша 

collaboration, commonwealth 

Түрікше 


toplum (топлум) 

Қытайша 


社区(shèqū) 

 

Термин 



дөрекілік(психол.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

адамның  әлеуметтік-психологиялық  ерекшелігі,  қарым-

қатынастағы  қаталдықтың  әртүрлі  көріністері,  сезімсіздік, 

дөрекілік, 

немқұрайдылық, 

топтардың, 

мәдениеттің 

әлеуметтік  нормалары  мен  этикетінің  сақталмауы, 

құрметтемеу 

Қолданыстағы 

баламалары 



дөрекілік, өрескелдік, әдепсіздік 

Орысша 


грубость 

Ағылшынша 

rudeness 

Түрікше 


edepsizlik (едепсизлик) 

Қытайша 


粗糙 (cūcāo) 

 

Термин 



драма(әдеб.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

әдеби  (драмалық),  сахналық  және  кинематографиялық 

жанр 


Қолданыстағы 

баламалары 



драма 

Орысша 


драма 

Ағылшынша 

drama 

Түрікше 


edebi drama (drama) (едеби драма ) 

Қытайша 


话剧 (huàjù) (пьеса),  剧本 (jùběn) 

 

Термин 



драматург  (әдеб.) (2003) 

Анықтамасы 

драмалық  шығарма жазумен шұғылданатын жазушы 

Қолданыстағы 

баламалары 

драматург 

Орысша 


драматург  

Ағылшынша 

playwright 

Түрікше 


oyun yazarı(ойун иазары), dram yazarı (драм йазары) 

Қытайша 


剧作家 (jù zuòjiā) 

 

Термин 



драматургия (әдеб.) (2003) 

397 

 

 



Анықтамасы 

драмалық  шығармалардың  құрылысы  жайлы  теория, 

драмалық шығармаларды зерттейтін ғылым 

Қолданыстағы 

баламалары 

драматургия 

Орысша 


драматургия 

Ағылшынша 

dramatic art 

Түрікше 


Dramaturji(драматуржи) 

Қытайша 


戏剧 (xìjù) 

 

Термин 



дуайен (ісқағаз.) (2016) 

Анықтамасы 

дипломатиялық корпустың басшысы 

Қолданыстағы 

баламалары 

дуайен 

Орысша 


дуайен 

Ағылшынша 

doyen 

Түрікше 


duayeni  (дуаени) 

Қытайша 


外交团长 (wàijiāo tuán zhǎng) 

 

Термин 



дуализм(филос.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

бұл жан мен дененің дуализмі, көзқарасы, оған сәйкес сана 

(рух - материалдық емес ресурс) және материя (физикалық 

дене  –  материалдық  ресурс)  –  өзара  толықтыратын  және 

мәндес субстанция 

Қолданыстағы 

баламалары 



дуализм 

Орысша 


дуализм 

Ағылшынша 

dualism 

Түрікше 


ikilik (икилик) 

Қытайша 


二元论(èryuánlùn) 

 

Термин 



дуан басы(тар.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

уездік қала басшысы 

Қолданыстағы 

баламалары 

дуан басы, қала бастығы, дуанбасы,қалабасы 

Орысша 


городничий  

Ағылшынша 

town governor 

Түрікше 


Vali(вали) 

Қытайша 


市长 (shìzhǎng) 

 

Термин 



дублет документ(ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

құжат көшірмелерінің бір данасы 

Қолданыстағы 

баламалары 

дублет документ, құжаттың телкөшірмесі, дублет 

құжат, телкөшірме құжат 

Орысша 


документ дублетный 

Ағылшынша 

doublet document 

Түрікше 


doublet belgesi (дублет белгеси) 

Қытайша 


双双重文件 (shuāngchóng wénjiàn) 

398 

 

 



Термин 

дублет, жарыспа дана(журн.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

баспа басылымының екінші данасы 

Қолданыстағы 

баламалары 



дублет, жарыспа дана 

Орысша 


дублет двойной 

Ағылшынша 

duplicate 

Түрікше 


dubal çift (дубал чифт) 

Қытайша 


双倍加倍 (shuāng bèi jiābèi) 

 

Термин 



дубликат, екінші нұсқа(ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

құжаттың, заттың телнұсқасы, екінші немесе келесі данасы 

Қолданыстағы 

баламалары 

дубликат, екінші нұсқа, телнұсқа 

Орысша 


дубликат копия, второй 

Ағылшынша 

duplicate, copy 

Түрікше 


yinelenen (инеленен) 

Қытайша 


复本(fùběn), 副本(fùběn) 

 

Термин 



дұшпандық әрекет (филос.) (2016) 

Анықтамасы 

мүдделері  қарама-қарсы  тараптардың  арасындағы  бір-

бірімен ымыраға келмейтін, бітіспес күрестің түрі 

Қолданыстағы 

баламалары 



өшпенділік әрекет, алауыздық әрекет, дұшпандық әрекет, 

жаулық әрекет, қырқысушылық әрекет 

Орысша 


враждебная деятельность 

Ағылшынша 

hostile activity 

Түрікше 


düşmanca hareket (дүмманджа харекет) 

Қытайша 


敌对活动 (díduì huódòng) 

 

Термин 



дүниежүзілік банк (экон.) (2006) 

Анықтамасы 

дамушы  елдерге  қаржылық  және  техникалық  көмекті 

ұйымдастыру 

мақсатында 

құрылған 

халықаралық 

қаржылық ұйым 

Қолданыстағы 

баламалары 



дүниежүзілік банк 

Орысша 


всемирный банк 

Ағылшынша 

the World bank 

Түрікше 


dünya bankası (дүнйа банкасы) 

Қытайша 


世界银行 (shìjiè yínháng) 

 

Термин 



дүниежүзілік қауымдастық (саяс.) (2016) 

Анықтамасы 

саясаттану жөніндегі жұмыстарда көп жұмсалатын, 

мемлекет қайраткерлерінің шаршысөздерінде және БАҚ-та 

мемлекеттердің өзара байланысын белгілеу үшін 

қолданылатын саяси термин 

Қолданыстағы 

баламалары 



дүниежүзілік қауымдастық 

Орысша 


сообщество мировое 

Ағылшынша 

world community 


399 

 

Түрікше 



dünya topluluğu (дүниа топлулуу) 

Қытайша 


世界社区 (shìjiè shèqū) 

 

Термин 



дүниежүзілік қоғамдастық (*) (2005) 

Анықтамасы 

саясаттану 

жөніндегі 

жұмыстарда, 

мемлекеттік 

қайраткерлер  сөйлегенде  және  әлем  мемлекеттірінің 

өзарабайланыс  жүйесін  белгілеу  үшін  БАҚ-та  жиі 

қолданылатын саяси термин 

Қолданыстағы 

баламалары 

дүниежүзілік 

қоғамдастық

әлемдік 

қоғамдастық, 

дүниежүзілік қауымдастық, әлемдік қауымдастық 

Орысша 


мировое сообщество   

Ағылшынша 

global community 

Түрікше 


dünya toplumu (дүнйа топлуму) 

Қытайша 


世界社区 (shìjiè shèqū) 

 

Термин 



дүниежүзілік соғыс (тарих) (2005) 

Анықтамасы 

XX  ғасыр  ішінде  болған  оқиғалар  көлемі  мен  құрбандар 

саны бойынша теңдессіз екі жаһандық жанжалды белгілеу 

Қолданыстағы 

баламалары 



дүниежүзілік соғыс, әлемдік соғыс 

Орысша 


мировая война 

Ағылшынша 

world war 

Түрікше 


Dünya savaşı (дүниа савашы) 

Қытайша 


世界大战 (shìjiè dàzhàn) 

 

Термин 



дүниежүзілік тарих (тар.) (2005) 

Анықтамасы 

барлық  халықтар  тарихында  көрініс  тапқан  заңдылықтар 

тән болатын адамзат қоғамының жалпы даму үдерісі 

Қолданыстағы 

баламалары 



дүниежүзілік тарих 

Орысша 


всемирная история 

Ағылшынша 

world history 

Түрікше 


dünya tarihi (дүнйа тарихи) 

Қытайша 


世界历史 (shìjiè lìshǐ) 

 

Термин 



дүрлігу,  дүрлігіс (экон.) (2016) 

Анықтамасы 

биржалық  қағаздар  немесе  тауарларға  бағалар  бағамын 

пайда  табу  мақсатында  жасанды  түрде,  алып-сатарлық 

сипатта арттыру немесе төмендету 

Қолданыстағы 

баламалары 

айғай-ұйқай, ашу қысу,дүрлікпе,қобалжу, ызалану 

Орысша 


ажиотаж 

Ағылшынша 

agiotage 

Түрікше 


telaş (телаш) 

Қытайша 


热闹, 风潮 (rènào, fēngcháo) 

 

Термин 



дыбыс (лингв.) (2003), дыбыс (2016) 

Анықтамасы 

адамдар  мен  жануарлардың  арнаулы  сезу  органымен 

субъективті түрде қабылданатын құбылыс 

Қолданыстағы 

дыбыс, дауыс, әуен 


400 

 

баламалары 



Орысша 

звук 


Ағылшынша 

sound 


Түрікше 

ses (сес) 

Қытайша 

音, 声音, 音响 (yīn), (shēngyīn), (yīnxiǎng) 

 

Термин 


дыбыс адаптациясы, алмасуы (лингв.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

дыбысты бейімдеу 

Қолданыстағы 

баламалары 

дыбыс адаптациясы, дыбысты икемдеу, дыбыс алмасуы 

Орысша 


адаптация звуков 

Ағылшынша 

adaptation of sounds 

Түрікше 


seslerin uyarlanması (сеслерин уиарланмасы) 

Қытайша 


适应声音  (shìyìng shēngyīn) 

 

 



Термин 

дыбыс жазу(лингв.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

дыбыс сигналдарын жазу процесі 

Қолданыстағы 

баламалары 



дыбыс жазу 

Орысша 


звукозапись процесс 

Ағылшынша 

sound recording 

Түрікше 


ses kaydedici(сес каидедижи) 

Қытайша 


录音过程 (lùyīn guòchéng) 

 

Термин 



дыбыс  күші (лингв.) (2003) 

Анықтамасы 

дыбыс қарқындылығына ұқсас, бірақ одан қуаттырақ шама 

Қолданыстағы 

баламалары 

дыбыс күші 

Орысша 


сила звука 

Ағылшынша 

strength of sound 

Түрікше 


ses gücü (сес гүджү) 

Қытайша 


声音强度 (shēngyīn qiángdù) 

 

Термин 



дыбыс қайталауы(лингв.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

өлең  фоникасының  негізгі  элементі,  оның  мәні  өлең 

аясындағы  және  көрші  өлеңдердегі  бірдей  немесе  ұқсас 

дыбыстар тобын қайталау болып табылады 

Қолданыстағы 

баламалары 

дыбыс қайталауы, дыбыстық қайталама 

Орысша 


звуковой повтор 

Ағылшынша 

audio repeat 

Түрікше 


ses tekrarlanması (сес текрарланмасы) 

Қытайша 


声音重复 (shēngyīn chóngfù) 

 

Термин 



дыбыс операторы(ісқағаз.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

дыбыстарды кинопленкіге жазатын маман 

Қолданыстағы 

баламалары 

дыбыс операторы 

Орысша 


звукооператор  

401 

 

Ағылшынша 



sound operator 

Түрікше 


ses kayıtçısı(сес каиытчысы) 

Қытайша 


录音员 (lùyīnyuán) 

 

Термин 



дыбыс сызығы(лингв.) (1971-1981) 

Анықтамасы 

кез  келген  тасымалдағышта  үздіксіз  сызық  түрінде  дыбыс 

жазу  


Қолданыстағы 

баламалары 



дыбыс сызығы,дыбыс жолағы 

Орысша 


звуковая дорожка 

Ағылшынша 

soundtrack 

Түрікше 


sound track(соунд трак) 

Қытайша 


音轨 (yīn guǐ) 

 

Термин 



дыбыстаңба(*) (1971-1981-2003) 

Анықтамасы 

дыбысталушы 

сөздердің 

элементтерін 

(фонемдер, 

аллофондар,  дыбыстар)  белгілердің  қандай  да  бір  жүйесін 

пайдалана отырып, жазуда беру 

Қолданыстағы 

баламалары 




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет