Е
98- сурет
сеп. АВ кесіндісін тең n бөлікке бөлу керек.
Шешуі. АВ кесіндісінің А ұшы арқылы кез келген АС сәулесін жүргіземіз (98-сурет). АВ кесіндісін қоюшы бөлікке бөлу қажет болса, АС сәулесінің бойына А нүктесінен бастап сонша тең кесінді саламыз. Айталық, АВ кесіндісін тең төрт бөлікке бөлу керек болсын. АС сәулесінде өзара тең кесінділерін саламыз. Соңғы кесіндінің ұшы P нүктесі мен АВ кесіндісінің ұшы В нүктесін қосып РВ түзуін жүргіземіз. Енді әрбір D, Е, F внүктелерінен РВ түзуіне параллель түзулер жүргізіп, олардың АВ кесіндісімен қиылысу нүктелерін сәйкес М, N, Q деп белгілейік. Сонда Фалес теоремасы бойынша болады, яғни АВ кесіндісі тең төрт бөлікке бөлінді.
-
Үшбұрыштардың екі бұрышы бойынша ұқсастық белгісі.
Т еорема. Егер бір бір үшбұрыштарыштың екі бұрышы екінші үшбұрыштың екі бұрышына тең болса, ондай үшбұрыштар ұқсас болады.
Дәлелдеу. Айталық, АВС және үшбұрыштарында , болсын. Сонда болатынын дәлелдейміз.
Г
99- сурет
омотетия центрін B төбесі етіп ұқсастық коэффициенті болатындай АВС үшбұрышына ұқсас үшбұрыш сызайық (99-сурет). ВА және ВС қабырғаларын созып, оған В нүктесінен бастап және кесінділерін саламыз. және нүктелерін қосып, үшбұрыштарын саламыз. Сонда . Енді және үшбұрыштарын салыстырайық. болғандықтан , сонымен қатар теореманың шарты бойынша , олай болса, . Теореманың шартында теңдігіне теңдігіне мәнін қойсақ, , яғни болады. және үшбұрыштарының бір қабырғалары және оған іргелес екі бұрышы тең болғандықтан , бұдан .
Бұл теорема үшбұрыштар ұқсастығының бірінші белгісі деп аталады.
Үшбұрыштардың екі қабырғасы және олардың арсындағы бұыршы бойынша ұқсастық белгісі.
Т еорема. Егер бір үшбұрыштың екі қабырғасы екінші үшбұрыштың екі қабырғасына пропорционал болып және осы қабырғалар жасайтын бұрыштар тең болса, ондай үш бұрыштар ұқсас болады.
Д әлелдеуі: және болсын (100-сурет) екенін дәлелдейміз. Ұқсастық коэффициенті , гомотетия центрі В болатын үшбұрыш саламыз. және кесінділерін саламыз. және нүктелерін қоссақ, болады.
100- сурет
және үшбұрыштарын салыстырсақ. Ұқсастық коэффициенті -ны , шамаларымен ауыстырсақ, ; болады. Сонымен бұл үшбұрыштарда , , , сондықтан болады, бұдан .
Б ұл теорема үшбұрыштар ұқсастығының екінші белгісі деп аталады.
Үшбұрыштардың үш қабырғасы бойынша ұқсатық белгісі.
Достарыңызбен бөлісу: |