Хайырова Гүлсезім Мейрамқызы ОҚушы білімі мен білігін, дағдысын жетілдірудегі блум таксономиясының ролі
II БІЛІМ БЕРУ МАҚСАТТАРЫ ЖӘНЕ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫН ӘЗІРЛЕУ
жүктеу/скачать 67,57 Kb.
|
Оқушы білімі мен білігін, дағдысын жетілдірудегі Блум таксономиясының ролі
| II БІЛІМ БЕРУ МАҚСАТТАРЫ ЖӘНЕ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫН ӘЗІРЛЕУ
Білім беру объектілерін жіктеу мен бағалауды мектептің жалпы даму процесінің бөлігі ретінде қарастыру керек. Осы ойлардың кейбіреулері таксономиядағы айырмашылықтарды анықтауға көмектеседі және көптеген мұғалімдер бұл тарауды орта мектеп немесе колледж деңгейінде әдеттегіден гөрі білім беру мақсаттарының кең ауқымын қосу үшін кейбір дәлелдердің қысқаша мазмұны ретінде пайдалы деп санайды. Оқу бағдарламасын әзірлеу және оқыту мәселелері әдетте 4 негізгі сұрақпен баланыстырылады: Мектеп немесе курс қандай білім беру мақсаттарына немесе міндеттеріне ұмтылуы керек? Қандай оқу тәжірибесі берілуі мүмкін, бұл оларға оқу мақсатына қол жеткізуге жәрдемдеседі ме? Оқушыныың сабақтастығы мен дәйектілігін қамтамасыз ету және оқытудың оқшауланған тәжірибесі болып көрінетін нәрсені біріктіруге көмектесу үшін осы оқу тәжірибесін қалай тиімді ұйымдастыруға болады? Оқытудың тиімділігі қандай болуы мүмкін- тестілеу және басқа жүйелі дәлелдемелерді жинау процедуралары арқылы бағалауға болады? Мұнда бізді ең алдымен осы мәселелердің біріншісі қызықтырады: білім беру мақсаттарын тұжырымдау және жіктеу. Білім беру мақсаттары арқылы біз оқушылардың оқу процесінде өзгерту тәсілдерін, яғни олардың ойлауын, сезімдерін және әрекеттерін өзгерту жолдарын нақты тұжырымдауды айтамыз. Нәтижесінде студентте болуы мүмкін көптеген өзгерістер, оқу тәжірибесі, мектептің уақыты мен ресурстар шектеулі болғандықтан, кейбір мүмкіндіктерді ғана жүзеге асыруға болады, мектептің немесе оқу бөлімшелерінің негізгі мақсаттары нақты анықталуы маңызды, сондықтан уақыт пен күш аз маңызды нәрселерге жұмсалмайдымжәне егер мектептің жұмысы бұл қандай да бір жоспарды басшылыққа алудан тұрады Білім беру мақсаттарын тұжырымдау- бұл алдыеғы тәжірибеге негізделген жеке деректердің бірнеше түрін қарастырумен қамтамасыз етілген оқытушылар құрамының саналы таңдауы. Мақсаттарды түпкілікті таңдау және ретке келтіру оқушылар қолданатын оқыту теориясы мен білім беру философиясын қолдану мәселесіне айналады. Мақсаттарды қарасытыруда жиі қолданылатын дереккөздердің бірі- студенттер туралы қол жетімді ақпарат. Олардың қазіргі даму деңгейі қандай? Олардың қажеттіліктері қандай? Олардың қызығушылықтары қандай? Нәтижелердің тағы бір көзі- жастар мен ересектерге қойылатын және оларға мүмкіндік беретін қазіргі өмірдің жағдайлары мен мәселелрін зерттеу. Адамдар қандай әрекеттерді орындауы керек? Олар қандай қиындықтарға тап болуы мүмкін? Олардың қызмет ету және өзін-өзі жүзеге асыру үшін қандай мүмкіндіктері болуы керек? Мақсаттарға қатысты ұсыныстардың тағы бір көзі- бұл тақырыптың табиғаты және пән мамандарының жеке тұлғаның біліміне қосқан үлесін талқылауы. Пәндік саланың тұжырымдамасы қандай? Қайдай оқыту түрлері бар? Субъект басқа субъектілерге қандай үлес қоса алады? Осы үш дереккөздерді қарастыру мектептің қолында болғаннан гөрі көп уақыт пен күш жұмсауды қажет ететін мақсаттардың ұсынылған тізіміне әкелуі мүмкін. Мүмкіін болатын мақсаттардың ішінен таңдау мәселесі, сондай-ақ әртүрлі мақсаттарға бөлінетін салыстырмалы екпінді анықтау кейбір жетекші тұжырымдамаларды қолдануды талап етеді, мектептің білім беру философиясы бағдарлардың бірі ретінде қызмет етеді, өйткені түпкілікті енгізілуі керек мақсаттар мектептің «жақсы қоғамдағы жеке тұлға үшін өмір». Маңызды құндылықтар қандай? Адам мен қоғам арасындағы дұрыс қарым-қатыныс қандай? Еркек пен әйелдің дұрыс қарым-қатынасы қандай? Соңында, білім беру мақсаттары оқыту психологиясымен байланысты болуы керек.оқытушылар құрамы мүмкін болатын мақсаттарды қол жетімді уақытта, мүмкін жағдайларда және студенттер тобын тарта отырып, қол жеткізу екі талай мақсаттардан ажыратуы керек. Оқыту психологиясын қолдану мұғалімдерге оқу тізбегіндегі мақсаттардың дұрыс орналасуын анықтауға мүмкіндік береді, оларға мақсатқа жетуге болатын оқу жағдайларын анықтауға көмектеседі және мақсаттар арасындағы сәйкес қатынастарды анықтау әдісін ұсынады. Жоғарыда айтылғандардан мақсаттар тек оқу бағдарламасы қалыптасатын және оқыту бағытталған мақсаттар ғана емес, сонымен қатар олар бағалау әдістерін құру және қолдану үшін егжей-тегжейлі сипаттаманы қамтамасыз ететін мақсаттар екені анық болуы керек. Оқушылардың жетістіктерін тексеру-бұл оқушылардың осы білім беру мақсаттарына қаншалықты қол жеткізгенін тексеру. Оқу үлгерімі тесті, егер ол оқушылардың оқу болгының негізгі мақсаттарының әрқайсысына қаншалықты қол жеткізетінін көрсетсе, барабар және жарамды тест болып табылады. Талқылау мақсаттары үшін алдынғы абзацтарда сипатталғандай процестен туындайтын когнитивті мақсаттарды екіге бөлуге болады. Олардың бірі білімді есте сақтаудың немесееске түсірудің қарапайым мінез-құлқы, ал екіншісі қабілеттер мен дағдылардың күрделі мінез-құлқы. Келесі бөлімде осы екі бөлім кезек-кезек талқыланып, олардың табиғатын, таксономиядағы көрінісін және оқу бағдарламасындағы орнын қарастырады. жүктеу/скачать 67,57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|