Ы семей мемлекеттік
жүктеу/скачать 1,43 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдістемелік нұсқау
- 10.Тақырыбы
- Сын есімнің шырайлары
| Тапсырмалар, сұрақтар:
1. Қонақ қойдан да жуас дегенді қалай түсінесіз? 2. Мақал-мәтелдерді жаттап алыңыз 3.Мәтінді мазмұнда. Бақылау түрі: мәтінмен жұмыс Әдістемелік нұсқау: Ауызша сөйлеу, әңгімелесе білу, сұрақтарға жауап беру, мәтін бойынша әңгімелесе білуге, сөздікпен жұмыс жасауға арналады. Үлестірмелі материалдар: Сөздік Әдебиеттер : Ш.К.Бектұров, А.Ш.Бектұрова. Қазақ тілі. Алматы, -2002. –138 б. №10.Тақырыбы: Сын есім. Сын есімнің шырайлары. Сын есімнің сөйлемдегі қызметі. Сын есім деп заттың сапасын, сипатын, қасиетін, көлемін, салмағын, түсін (түр-реңін) және басқа сол сияқты сыр-сипаттарын білдіретін лексика-грамматикалық сөз табын айтамыз. Сын есімнің шырайлары – сын есімнің біртектес сапалық сынның бір-бірінен айырмашылығын анықтайтын категориясы. Шырай категориясы әр түрлі сапаны емес, керісінше, ұқсас заттардың біркелкі сындық, сандық, сапалық дәрежесін салыстыруға қызмет етеді. Шырай жұрнақтары қатыстық сын есімдердің бәріне бірдей жалғана бермейді (түскі мезгіл немесе шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ дегендегі қатыстық сын есімдер шырай категориясын қабылдамайды), олар заттанған сөздерге (баларақ), кейбір модаль сөздерге (көбірек, азырақ), үстеулерге (ілгерірек, өте кейін) жалғанады.Ғылыми еңбектерде шырай түрлері түрліше беріліп жүр: мектеп оқулықтарында 3 (жай, салыстырмалы, күшейтпелі), ал жоғары оқу орны оқулықтарында 4 түрі (асырмалы) беріледі. Бұлайша жіктеу олардың мағыналық реңктеріне байланысты: аппақ пен керемет ақ немесе тым аппақ деп айту оның ерекше аппақтығын білдіру, бір ғана түстің түрлі дәрежесі мен сапасын жеткізу мақсатынан туындаған. жүктеу/скачать 1,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|