Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердi¤



Pdf көрінісі
бет94/111
Дата20.11.2022
өлшемі0,7 Mb.
#159007
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   111
Байланысты:
Қазақ тілі 7сынып

164-жатты²у.
Тµл сµз бен автор сµзiн тауып, олардыґ 
орын т±ртiбiн тїсiндiрiґдер.
1. «Мїмкiн, ³¾дай сол тiлегiмдi ³абыл кµрген бо-
лар, – деп ойлады ол бїгiн жолда келе жатып, – µйткенi 
б¾л – менiґ а³ырІы тiлегiм Іой». 2. Јапыда ³алдым Іой... 
Јайтейiн, ³айтейiн, – деп кїбiрлей бердi. 3. «Жеттiм-
ау а³ыры, – дедi ол кµкiрегi ³арс айрылып, – мынау 
д±у де болса, «Кµкµзек» ¾жымшарыныґ орталыІы бо-
лар». 4. Јарт ³атар жарыс³ан ³ос µзенге ³арап т¾рып: 
«ЈабырІа-Базарым, ³алыґ ел – Назарым», – деп 
кiбiрледi. Кµкiрегiн ³арс айыра тереґ дем алды. 5. «Б¾л 
с¾мырай менiґ тїнде жатар жерiмдi аґдып келедi-ау, – 
дедi ³арт таІы да, – кµзiм iлiнсе-а³ жарып тастайды». 
6. «Ойпырым-ау, шынымен-а³ жа³ын ³алды, ±? – дедi ол 
µзiнiґ осыншалы³ жер тїбiне ³алай жеткенiне ³айран 
боп, – Жол жїрсеґ Іана ³ыс³арады. Тек амал ³анша, б¾л 
сапарІа ±лде³ашан шыІу керек едi-ау» (
Ј.Жѕмадiлов.
)
165-жатты²у.
Тµл сµз бен автор сµзiн тауып, орын 
т±ртiбiнiґ сызбасын кµрсетiґдер. Досболдыґ бiрде Жиренше 
шешен болуын, бiрде Алдар болу себебiн тїсiндiрiґдер.
Досбол жiгiт аІасы болІан шаІында ³арт батыр 
Још³арІа с±лем бере келiптi. Сонда батыр т¾рып: 
«ШыраІым, осы сен Жиренше шешенбiсiґ, ±лде Алдар 
кµсемiсiґ?» – дептi. Досбол табан астында: «Тµбеге би, 
тµскейге мал толІанда, мен Жиренше шешенмiн, ал 
жанІа зор, жаІаІа ³ол жеткенде, Алдар кµсемiн!» – де-
ген екен. (
«Ел аузынан» кiтабынан
)
166-жатты²у.
Кµшiрiп, тµл сµздердi тауып, тыныс 
белгiлерiн тїсiндiрiґдер.
1. Кедердiґ ±ґгiмесiне риза болып отырІан Мадра-
зим: – Ендi, ата менiґ де сiзге бiр с¾рауым бар, – дедi 
жїгiрiп барып ³¾лаІына, – демалыс їйi ³алай, ¾нады 


137
ма сiзге? 2. Ол: «Мен кiмнiґ перзентiмiн, бай³адыґдар 
ма?» дегендей ³омдана тїсiп жан-жаІына ³арап ³ойды. 
3. – Сенi кїттiрiп ³ойдым-ау? – дедi ауыз їйден жеґiлдеу 
киiнiп кiрген Владимир Иванович жадыраІан кейiппен, – 
жеґгеґ тµркiндеп кеткен, ³ызымыз т¾рмыс³а шы³³ан, 
¾лымыз Ташкентте о³ып, їйленiп, ж¾мыс³а орнала-
сып, Бїкiлода³ты³ Іылыми-зерттеу ма³ташылы³ инс-
титутында Іылыми ³ызметкер болып жїр. 4. Јасиет: 
«Мен iстей салайын осыныґ барлыІын», – деп орнынан 
³озІалайын десе ³айтарып тастайтынын бiлiп, ³ысы-
лып отыра бердi ыґІайсыз кµрiнсе де. 5. «Менi сынап 
³алжыґ їшiн айтып отырІан болса керек», – деп ойла-
ды iшiнен. (
С. Бѕхар.
)
ДИАЛОГ
Кµркем ±дебиетте екi я одан да кµп адамдардыґ 
тiкелей бiр-бiрiмен сµйлескен сµзi берiледi. Ондай екi 
кiсiнiґ бiр-бiрiмен тiкелей сµйлескен сµзiн диалог деймiз.
Диалогта ±рбiр кiсiнiґ сµзiнiґ алдынан сызы³ша 
³о йылады да, жаґа жолдан бастап жазылады. Мысалы:
Байма³ан иттi елеместен сµйлеп т¾р:
Жолдас Ахмет Борантаев, сiз ±скерде болдыґыз ба?
– Жо³.
– Мичуриндi де о³ыІан жо³сыз ба?
– О³ымасам да, хабарым бар.
– ўажап! Ўскерде болмаса да, ±скери т±ртiптi бiледi. 
(
ў. Мѕст
.)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   111




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет