Жануарлар мен өсімдіктер экологиясы (оқу құралы)
жүктеу/скачать 1,97 Mb. Pdf көрінісі
|
кітап 2
| «
Толеранттық заң». Бұл заңды дамытқан 1913 жылы американ ғалымы В.Шелфорд. Экологиялық фактордың минимумы ғана емес, оның максимумы да шектеуші фактор бола алады, ал олардың арасындағы аутқу диапазоны толеранттылық шамасын (латын тілінен аударғанда tolerantia- шыдау, төзім) яғни ағзаның белгілі бір факторға төзімділігін анықтайды. 1.Организмдер басқа факторлармен салыстырғанда бір факторға кен толеранттылық шегін көрсете алады. 2.Барлық факторларға кен толеранттылық көрсететін 113 организмдер жиі кездеседі. 3.Егер бір фактордың деңгейі толеранттылық шегінің сыртына шықса, басқа фактордың да толеранттылық шегі өзгеруі мүмкін. 4.Ортаның оңтайлы шарттарымен пайдалануға б әсек елестік, жыртқыштылық, паразитизм сияқты арақатынастар кедергі жасайды. 5.Организмнің көбею кезеңінде біртоп факторлар шектеуші фактор болып табылады. Жануарлар түрлерінің жойылуына келесі антропогендік факторлар себепті: тура жою (к әсіп жануарлары, терісі, еті, майлары т.б үшін ауылайды. ауылшаруашылықта зиянкестермен күрестехимиялық заттарды қолданғанда (онда тек зиякестер ғана қырылып қоймайды, сонымен бірге адамға пайдалы жануарлар да қырылады); ухудшение условий жизни животных в результатеормандарды жою, далаларды жырту, батпақтарды құрғату, плотиналар салу, құрылыстарды көтеру, қалалар салу, атмосфераның, судың, топырақтың ластанулары т.б. осының б әр і де жануарлар тіршілігінің жағдайын төмендетеді де, н әт ижесінде жануарлар қырылыа бастайды. жүктеу/скачать 1,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|