Жаратылыстану ғылымдары факультетінің деканы

 

Л

.

Н

. 

Гумилев

 

атындағы

 

Еуразия

 

ұлттық

 

университеті

 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

 

Басылым

: 

алтыншы

 

 

22 

ЕҰУ

 

Ф

 703-08-16. 

Пəннің

 

оқу

-

əдістемелік

 

кешені

. 

Алтыншы

 

басылым

 

 

ê

H

х

.

р

.

=( 

ê

H

FeO

+

ê

HCO

2

) – 

ê

 H

гес

Q

= ( -272 – 3394) –210 = +84 

кДж

 

  4. 

Энтропия

 

туралы

 

түсінік

. 

 

Көптеген

 

химиялық

 

реакциядар

 

жылу

 

сіңіре

 

не

 

шығара

 

жүретінін

 

білеміз

. 

Бұл

 

химиялық

 

реакция

 

жүруінің

 

белгісі

. 

Бірдей

 

температурада

, 

бірдей

 

қысымда

 

қозғалмалы

 

бөгеті

 

бар

 

ыдыста

 

аргон

 

жəне

 

азот

 

бар

 

делік

. 

Бөгет

 

ағысы

  (

өзгермей

) 

Т

.

р

.

э

. 

өздігінен

 

араласады

. 

Ал

 

оларды

 

бөлу

 

үшін

 

э

 

керек

. 

Басында

  

реттілік

 

бар

 

еді

, 

кейін

 

жүйеде

 

ретсіздік

 

пайда

 

болады

. 

Қорытынды

: 

энергиясы

 

өзгермей

 

өздігінен

 

жүретін

 

процесстер

 

жүйеде

 

реттілік

 

азайып

, 

ретсіздік

 

көбейетін

 

бағытта

 

жүреді

. 

Сондықтан

 

реттілігі

 

азайып

, 

ретсіздік

 

көбейетін

 

бағытта

 

жүреді

.  

 

Сондықтан

 

реттілігі

 

азайып

, 

ретсіздігі

 

көбейген

 

жүйені

 

сипаттайтын

 

энтрапия

  (S) 

деп

 

аталатын

 

жаңа

 

ТД

 

функция

 

енгізілді

.  

 

Энтрапия

 

химияда

 

кең

 

қолданылып

 

оған

 

ретсіздік

 

шамасы

 

деген

 

арнайы

 

ат

 

тағады

.  

Сонымен

 

этрапия

 

заттардың

 

бөлшектерінің

 

тығыздығын

 

көрсетеді

 

жəне

 

жүйедегі

 

ретсіздікті

 

анықтайды

. 

Жүйеде

 

энтрапия

 

мына

 

жағдайда

 

көбейеді

: 

1.

 

Заттар

 

кристалл

 

күйден

 

суық

 

күйге

; 

2.

 

Сұйық

 

күйден

 

бу

 

күйге

; 

3.

 

Газдардың

 

көлемі

 

ұлғайса

; 

4.

 

Химиялық

 

реакция

 

кезінде

 

газ

 

тəрізді

 

зат

 

пайда

 

болса

; 

5.

 

Мұз

 

суға

, 

су

 

буға

 

айналса

 

т

.

б

. 

Заттардың

 

мольдік

 

энтрапиясын

 

стандартты

 

жағдайда

 

анықтайды

 

ê

S

0298

Дж

/

моль

.

К

. 

Химиялық

 

реакцияның

 

энтрапиясы

  

ê

S

х

.

р

. 

= 

S

S

шығ

.

 – 

S

S

баст

.

 

Кез

-

келген

 

химиялық

 

реакция

 

тепе

-

теңдік

 

күйге

 

ауысуға

 

тырысады

. 

Энтальпиялық

 

фактор

 =

һ

 

энтропиялық

 

факторы

.  

ê

Н

 = T

ê

S 

 

T – 

абсолюттік

 

температура

 T = t

0

+ t 

   

 

егер

 

ê

H>0 

болса

 T-

тұрақ

. 

Реакция

 

жүреді

.  

   

 

ê

S>0 

болса

 

өздігінен

 

жүрмейді

. 

Бұдан

 T 

ê

H

х

.

р

.

 

қай

 

температурада

 

жүретінін

 

анықтайды

.  

 

ê

S

х

.

р

.

 

5. 

Гиббс

 

энергиясы

 

 

Химиялық

 

реакция

 

жүру

 

екі

 

күш

 

қатарынан

 

əсер

 

етеді

. 

Бірақ

 

реттілікті

 

жасауға

 (

Н

) 

екінші

 

ретсіздікті

 (S) 

жасауға

 

тырысады

. 

Егер

 t=const, p=const, 

болғанда

 

жалпы

 

əсер

 

етуші

 

ê

G 

белгілейді

. 

Оны

 

изобаро

  – 

изотермиялық

 

потенциал

 

дейді

. 

Ол

 

екеуінің

 

айырмасына

 

тең

.  

 

ê

G=

ê

H – T

ê

S 

 

Гиббс

 

энергиясы

 

заттардың

 

табиғатына

, 

санына

 

жəне

 t-

ға

 

байланысты

 

болады

.  

 

ê

G

х

.

р

.=

S

ê

G

шығ

. 

зат

 - 

S

ê

G

баст

.

 

 

Химиялық

 

процесс

 

өздігінен

 

жүру

 

үшін

 

Гиббс

 

энергиясы

 

азаю

 

керек

 (

ê

G).  

 

а

) 

ê

G<0 

процесс

 

өздігінен

 

жүруі

 

мүмкін

 

 

б

) 

ê

G>0 

процесс

 

өздігінен

 

жүрмейді

 

 

в

) 

ê

G=0 

онда

 

тепе

–

теңдік

 

болады

.  

жүктеу/скачать 2,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: