Клара Қабылғазина
жүктеу/скачать 2,41 Mb. Pdf көрінісі
|
Тіршілік.pdf
| Тіршілік
хорошо?» деген шығарманың авторы қандай данышпан! Өз елiнiң, өз халқының, өз дәуiрiнiң сұрқылтайын қандай керемет суреттеген! Не деген шындық! Мiне, реализм! – ойлар легi лықсып, кемелiне келiп толғанда көлiк те келдi. Үй иесiне телефон соғып, мұның келгенiн бiлген Пұсырман көңiл айта келдi. Ауыл, ел жайын баяндап, iшi босаған, құлазыған көңiлi сәл басылған Ақжан үйдiң тамағын iшсiн деп, қонағын жiбермей отырған үстiне Айнаш кiрдi: – Уау, бармысың?! Барып жатып алдың ғой, сағындырып… – Жатпасқа болмады… Әкемнiң қырқын өткiзiстiм… Оның үстi не ағайынмен араласпағаныма да көп болған… Тағы да, «қалаға асы ға- тындай менi не күтiп тұр» деген ой да болды… Ендi, мiне алдарың- дамын… Айтқандай, сендер бiр-бiрлерiңдi танымайсыңдар ғой… – Жоқ, – дедi асыға Пұсырман, ендi сәл болмаса таныса алмай қалатындай ұмтылып. – Олай болса, бұл қыз менiң ауылдасым, Айнаш деген сұлуымыз. – Мен, Пұсырман, – деп Айнаштан бұрын қолын созды жiгiт. – Есiмiңiз қызық екен?!… – Солай қойған ғой… – Пұсырманның есiмi жайлы кейiн әңгiмелермiз, Айнаш, дастар- ханға келiңдер, – деп Ақжан жарқылдап, көңiл кiрбеңiнiң бұлты сөгiлiп, өзiн iздеп келген достарын қуана қарсы алуға кiрiстi. Пұсырман алғаш танысқаннан Ақжанды әпкесiндей қарсы алып, солай қабылдағанынан болар, әйтеуiр, бiрер жас ерекшелiгiн ерек- ше сыйлап, туыстардай болып кеткен-дi. Ал, Айнашқа деген iлтипаты ерек ше болып отыр. Қыз өзiне ұнап қалған сыңайлы. Ешкiмге ғашық болып көрмеген балаң жiгiт, өңi алабұртып, әншейiнде көп сөй ле мей- тiн, ендi тiптi сөзуар болып алған. Бар мақсаты Айнашты өзiне қарату сияқты. Жас жiгiттiң басындағы жайды сезiнiп, Айнаш та сыңғырлай, қоңыраулата күлiп, аппақ тiстерiн жарқ еткiзгенде, бет ұшындағы шұңқыршағы ойнап, үйiрiлiп шыға келедi. Өзiнiң осы сәтiнiң жiгiт атаулының бәрiне ұнайтынын, тiптi сұлуланып кететiн де бiлiп алған едi. Әйел жанының бiр жұмбағы – ұнаған үстiне ұнай түссем екенiн сез дiр гiсi келмегендей, әредiкте қарлығаштың қанатындай иiлiп тұрған қап-қара қастарын түйiстiре қояды. Ұзақ отырыс, ұнамды әзiл-қалжың аяғы әнге ұласты. Пұсырман гитарада ойнап, ән салатынын көрсеттi. Жасөспiрiм кезiнде балалар үйiндегi тәрбиешi апайын өзiнiң сүйгенiн, сүю деген сезiмдi алғаш рет сезiнгенiн, кейiннен ол қыз тұрмысқа шығып кеткен соң, сол сезiм 160 Клара Қабылғазина қайта оралмас деп жүрген жiгiт өз бойындағы өзгерiстi жақсылыққа жорыды. Өзiн жақсы көрер де ешкiмi болмағандығына налитын, кейде бiреудi жақсы көрiп, тiрек, қорған болып жүрудi армандап кей түндерi ұйықтамай да шығатын. Қонақтарын шығарып салған Ақжан ертең жұмыс iздеп бiраз жерге барып қайтпақты жоспарлап қойды. Ертеңгiсiн алдымен ғылыми институттың есiгiн ашты. Бөлiм меңгерушiсi болып отырған өзiнен сәл-ақ ересек болар, әйтпесе құралпас жiгiтттiң қарнының тоқтығы бетiнен-ақ бiлiнiп тұр екен. Семiздiктен қозы қарын бөлектенiп шығып, майдан жылтыраған, бүйрек беттерi сызданып, әлемнiң бiр шетiнiң билiгi қолына тигендей дәрежеде көрінеді. Әкесi ме, көкесi ме, әйтеуiр, бiр көтергiш кранның көмегiмен осы дәрежеге жетiп отыр ма екен?! Бұның ойында, қолы бұндайға еңбекпен немесе қиындықпен жеткендер бүйтпесе керек. Өйткенi, олар қадiр бiледi. Ал, мынаның iсiнiп-кебiнгенiне қарағанда қозғаушы күшi – «мықты бiр жүндес бiлектiң» бары айқын. «Далада жатқан жұмыс қайсы, өзiң не сөйлеп тұрсың?» дегендей емеурiн бiлдiрiп, айналғыш креслосын терiс бұрды. Жас адамның сызданып, кеудесiн көтерiп, майға бөккенiн мақтаныш етiп отырғаны көзге қораш көрiнгенiмен Ақжан ештеңе дей алмай керi қайттты. Өзiнiң бiр курстас қызы беделдi газетте бас редактордың орын- ба сар лығын атқарады деп естiген едi. Оған да алып-ұшып келген көңiлi су сепкендей басылды. Баяғы Балнұр жоқ, япырым-ай, жастық нышаннан қалсашы бiрдеңе бетiнде. Қабақты тарс түйiп, қысқа сөйлеп, зеку, бұйыру сияқты әдеттерiнен ләззат алғандай. Дембелше денесi толығып, кексе әйелдерге ұқсап-ақ қалған екен. Есiктен кiрген бойы тұрып қалған Ақжан ыңғайсызданып, қолдарын қайда қоярын бiлмей әбден қысылды. Абырой болғанда «кiмсiң, танымадым» де- ген жоқ. Иегiн көтерiп, «отыр» дегендей ишара бiлдiрiп, телефонға жармасты. Әлдекiмдермен әлдебiр мәселелердi сүт пiсiрiм сөйлестi. Әңгiмелерiнiң төркiнiнен ұққаны – «Бәленбай дөкейдiң әйелi соңғы жылдары прозамен айналысып жүрген көрiнедi. Соны орысшадан аударып, шығаруымыз керек. Ұят болады, әйтпесе, дырдай газетттiң құлағын ұстап отырып оны ескермесе болмайды», болды. Аржақтағы «оны қайдан табамын?» деген-ау шамасы. Мынау бұрқылдап: «қайдан тапсаң да тап, тез аудартып әкел» дедi. – Мiне, масқара! Дөкейдiң әйелiнiң шатпағын басу керек, ауда- ру керек, тап» деп жатқанын қара! Жаны ауырып, ел күйзелiсiн өз қайғысындай көрiп, соны жөндесек деп жазып жүргендер жазғанын |