б) Аулада үйрек пен қаздар ж айы лы п жүр. Аулада барлып.і
неше ңұс ж айы лы п жүр?
2 ) М длімет т ері арт ық жай есептер:
Мысалы:
а) Самат 10 дәптер, ал Қанат одан 4 дәптер арты қ сатып алды
Ж анат 5 дәптер сатып алды. Қанат неше дәптер сатып алды?
б) Ш алғында 4 қоян, 5 ақтиын секіріп ойнап ж үр, оларға тагы
да 2 ңоян келіп қосылды. Ш алғында барлығы неше қоян ойнаи
жүр?
3/1-ш і есептіц сцрагына жауап бергенде ш ы ққан сан 2-ші
есептің берілген мэлімет т ерінің бірі болатын жай есептер жц
бын шыгару:
Мысалы:
а) Қыз баланың 3 үй қояны бар, ал ұл балада одан 2-і артық. ол
баланың қояны қанш а?
б) Қыз балада 3 үй қояны, ер балада 5 үй қояны бар. Балаларда
барлығы қанш а қоян бар?
М ұғалім, мүндай екі есепті бір есеппен алмастыруға болады
дейді.
"Қыз балада 3 үй қояны , ал ер балада одан 2-уі артық. Бала
ларда барлығы қанш а қоян бар?"
4)
Берілген шартқа сцрақ қою.
Ш ыршаны безендіру үш ін оқуш ылар 10 қы зы л ж алау жәік*
8
көк ж алау қиып алды.
Таныстыру үшін тәжірибе көрсетіп отырғандай, үш
санды
қамтитын қүрама есепті шығарудан бастаған дүрыс.
Мүғалім есептің берілгенін оқиды."М амасы алма ағашынаи
әуелі 5 алма, кейін 3 алма үзіп алды, ол
6
алманы балаларына
берді. Өзінде қанш а алма қалды.
Талдау:
Есепте не белгілі? /М амасы әуелі 5 кейін 3 алма үзіп алғаны /
Тағы не белгілі?
/ 6
алманы балаларына бергені?/
Нені білу кг
рек? /М амасында қан ш аалм а қалғанды ғы н/. Есептің қысқаш;і
белгілеуін ж азай ы қ . Ол үш ін есептің м азм үны ндағы негізгі
сөздерді қарайы қ.
2 5 6
Есептіц берілгеніндегі негізгі сөздер.
Үзіп
алғаны -
Бергені -
Қалғаны -
Тақт ага жазу, сцрау арцылы негізгі сөздерді т олт ы ру.
Сонымен мамасы неше алма үзіп алды? (5 және 3)
Үзіп ал ған ы - 5 және 3
Бергені -
6
Қалғаны - ?
ІІеш еуін балалары на берді (
6
) қ ал ған ы белгілі ме? Ж оқ.
Белгісізді немен белгідейміз? Сұрақ белгісімен.
Есепті иллю ст рациялау.
Ол үшін алма ағаш ының суретін,
8
.ілманың суретін және себетті қолдану керек.
гГақтаға бір оқушы шығып ағаш тан алмаларды үзіп (
8
) себет-
к«‘ салады. Әуелі 5 және 3 алманы, содан кейін
6
алманы алып
Оплаларға береді. Қалған алма ж абы қ тұрады, оларды әзірге са-
і т у ғ а болмайды. Мамасында қанш а алма қалғанын бірден білуге
оола ма? (болмайды) Неліктен? (Барлығы қанш а алма үзіп алға-
п м м білмейміз? Оны табуға бола ма? (Болады) қандай амал қол-
дапамыз? (қосу)
Қысқаиіа белгілеудің тцсына жазуга болады.
Үзіп алғаны 5 және 3
5 + 3
Бергені -
6
(5 + 3) -
6
Қалғаны - ?
Бнді есептің сұрағына жауап беруге бола ма? (Болады). Қан-
дай амал қолданамыз? (Азайту)
'Гақтага жазу
(5 4- 3) -
6
= 2
Тексеру:
1
) Себетте қалған алманы санау.
2
) Болжау, үзіп алғаннан қалғаны аз бола ма, әлде көп бола ма?
3) Кері есеп қүрастыруға, мысалы:
мамасы алма ағаш ынан
оуелі 5, кейін 3 алма үзіп алды, бірнеше алманы балаларынабер-
геннен кейін мамасында 2 алма қалды . Мамасы балалары на
ікмие алма берді? т.с.с
Достарыңызбен бөлісу: