Нұрмұратов с нұрекеева С. С., Сағымбаев Е. Оқырмандарға ұсынылып отырылған бұл антологияның ерекшелігі «Өзін-өзі тану»
жүктеу/скачать 6,93 Mb.
|
| Адам және оның қасиеттері туралы
Атаңның баласы болма, Адамның баласы бол. Жақсы адам – елдің ырысы, Жақсы жер – жанның тынысы. Адам болатын бала Алысқа қарайды. Кісі болар баланың Кісіменен ісі бар. Кісі болмас баланың Кісіменен несі бар. Әдептілік, ар-ұят – Адамдықтың белгісі. Тұрпайы мінез, тағы жат – Надандықтың белгісі. Ақылсыз адам айқайлай келеді, Жан-жағын жайпай келеді. Ақылды адам жай-жай келеді, Жан-жағына байқай келеді. Бар барын жейді, Ұятсыз арын жейді. Адамгершілікке арналған үш сауал бар: Шөлге құдық қазған бір сауап, Өзенге көпір салған бір сауап, Жолға ағаш еккен бір сауап. Еңбек - адамның көркі, Адам - заманның көркі. Ат жақсысын мақта, Адам жақсысын жақта. Жасық адам жасына жетпей қартаяр, Асыл адам жасына жетпей марқаяр. Он адам жүрген жерде із қалады, Жүз адам жүрген жер - соқпақ, Мың адам жүрген жерде жол қалады. Қағазға тіл бітірген - қалам, Жансызға жан бітірген - адам. Адам ойға тоймас, Бөрі қойға тоймас. Темір сырын отта танытады, Адам сырын жоқта танытады. Жаман адам кетсе, Дүние кеңіп қалғандай. Жақсы адам кетсе, Дүние кеміп қалғандай. Жақсы сыйлағанның құлы, Жаман қорыққанның құлы. Жақсының соңынан көп ереді, Жаманның соңынан шөп ереді. Бітер істің басына, Жақсы келер қасыңа. Сырласуға дос жақсы, Сыйласуға жат жақсы. Өзін ғана ойлаған, Жамандықтың белгісі. Өзгені де ойлаған, Адамдықтың белгісі. Ақылды өзінен көреді, Ақылсыз ағайыннан көреді. Ақымақ ішкен-жегенін айтады, Ақылды көрген-білгенін айтады. Көргенді кісі, көргенін айтар. Көргенсіз кісі, бергенін айтар. Біреуге ор қазба, өзің түсесің. Басыңа іс түссе, Жақсы көмек етеді, Жаман күліп кетеді. Жақсы өз басынан көреді, Жаман жолдасынан көреді. Жақсылыққа жақсылық, әр кісінің ісі. Жамандыққа жақсылық, ер кісінің ісі. Жақсыға қылған жақсылық Өміріңде тозбайды. Жаманға қылған жақсылық Бір күнгідей болмайды. Құдықтан су ішкен, Қазғанға рахмет айтады. Ағашты көлеңкелеген, Еккенге рахмет айтады. жүктеу/скачать 6,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|