Ұсынылатын əдебиеттер: 1.
Сəрсенбаев Т.С. Ұлтаралық қарым-қатынастар саясаты мен мəдениеті. А.,2000ж.
2.
Сəрсенбаев Т.С. Ұлттық сана-сезім мен ұлттық қадір-қасиет. А.,1990ж.
3. Қазақстан-2030. А., 2001ж.
4.
Борбасов С.М. Қазақстандағы ұлттық процестер жəне ұлт саясаты. Семей, 1995.
5.
Сыздықова С.М. Қазақстан: адамның жеке басы мен еркіндігін қорғау саясаты. А., 2010.
–211 б.
4- тақырып. Саяси билік: мəні мен жүзеге асыру механизмдері Дəріс мақсаты: 1.
Биліктің мəні, оны анықтаудағы түрлі əдістер.
2.
Саяси биліктің негізгі элементтері.
3.
Қазақстанның билік жүйесін демократияландыру.
Негізгі ұғымдар: Атқарушы билік, билік, биліктің тармақталуы, брифинг, вето, вотум, демогогия,
заң шығарушы билік, интерпеляция, конституциялық сот, конфликтология, қысымшы
топтар, легитимділік, лобби, лояльдық, нигилизм, обструкция, оппазиция, парламент,
парламенттік республика, санкция, саяси бостандықтар, сенат, сот билігі, толеранттық,
узурпация, ультиматум.
Дəріс мазмұны: Саясаттануда саяси билік теориясы негізгі орын алады. Ол саясатпен тығыз
байланысты жəне саясаттың, саяси институттар мен барлык саясат əлемінін мəнін
түсініп-білуге мүмкіндік береді. Себебі,саясаттың негізгі мəселесі —билік, ал мазмұны
— билік үшін күрес жəне билікті жүргізу. Американың əйгілі əлеуметтанушысы Талкотт
Парсонс (1902—1979) экономикалык жүйеде акша кандай орын алса, саяси жүйеде билік
те соншалықты орын алады деген. Билік жөнінде ғалымдар арасында əр түрлі
аныктамалар мен тұжырымдамалар бар. 1.
Телеологиялық анықтама; 2.
Бихевиористік анықтама; 3.
Инструменталистік анықтама; 4.
Структуралистік анықтама; 5.
Конфликтілік анықтама жəне т.б. Сонымен, біз билік туралы ғалымдардың арасында
ортак пікір, анықтама жок екенін байкадық. Дегенмен, ғылым болғандыктан аныктама
беріледі. Мысалы, "Философиялык энциклопедиялык сөздікте" билік туралы былай
делінген: "Сөздің жалпы мағынасында билік өз еркінде жүзеге асыруға кабілетгілік пен
мүмкіндік, адамдардын жүріс-тұрысы, іс-əрекетіне қайсы бір амал-əдістер — бедел,
құқық күштеу аркылы шешуші ықпал жасау" ("Философский энциклопедический
словарь ". М., 1983, 85-бет). Біздінше,
