Диора
11. Өсімдіктерді микроклонды көбейтуде фитогармондардың маңызын түсіндіріңіз
Барлык физиологиялык процестерді реттейтін фитогормондар болгандыктан , олар коректік ортанын манызды компоненттері . Клеткаларға бөліну және дифференциялану ушiн әсіресе ауксин мен цитокинин кажет . Тек кана ісік клеткалары мен калып таскан►улпалар гормондары жок ортада есе алады . Калыптаскан каллусклеткалары гормондарды кажет етпейдi , олар гормондаргапрототрофты келеді , себебі өздерін - ездері камтамасыз ете алады . Алгашкы каллусты шыгару ушiн және оны өсіру үшін мына ауксиндер пайдаланылады : В - индолилсiрке кышкылы ( ИСК ) , В - нафтилсiрке кышкылы ( НСК ) , 2,4 - дихлорфеноксисірке кышкылы ( 2,4 - Д ) . Ауксиннін табиғи турi ИСК клеткаларда онай тотыксызданады . Сондыктан оны ортага көп мөлшерде косады , немесе көбiнесе жасанды турлерiнде ( НСК , 2,4 - Д ) косады . Алғаш кы каллус алу ушiн әдетте ауксиннын концентрациясы жогары болу кажет . Кейiн каллусты есiру ушiн ортадагы ауксин мөлшерiн темендетедi . Кинетин ( 6 - фурфуриламинопурин ) клеткалардын белiнуiне ете кажет , мiндеттi турде коректік ортага кiретiн компо нент болып есептеледі . Сондай - ак , активтілігі цитокинин дер катарына БАП ( 6 - бензиламинопурин ) жатады . БАП кен пайдаланылады , кептеген коректік ортанын курамына кіреді .
12. Колтык бүршіктердіц меристемасының дамуын индумиялау әдісін сипаттаңыз
Қолтық бүршіктің өсуін активтендіру және қолтык, өркенін қолдану, өсімдіктерді вегетативтік жолмен көбейтудің ең кең таралған әдістерінің бірі. Тұтас өсімдіктерде қолтық бүршіктерінің өсуі апикалдық басымдылык арқылы тежеледі. Қолтық меристемаларының өсуін ынталандыру үшін, сабақтың үшын алып тастайды немесе қолтық бүршігін цитокининдермен өндейді.
Қоректік ортаға цитокининдерді енгізу жанама бүршіктердің жаңануына әсер етеді және сан жағынан өте көп қолтық өркендерінің дамуын ынталандырады. Қолтық бүршіктердің отырғызуға дайындайтын өсімдіктерге 10000 лк болатын жарық түсіреді, яғни ондай өсімдіктердің көпшілігіне ең қолайлы температура шамамен 25°С тең болады.
Сонымен, қолайлы жағдайлар толық жасалғаннан кейін, пайда болған каллус белсенді түрде бөліне бастайды да, бүршікке немесе эмбриондге бастама береді. Бүршіктен дамып жетілген, тамырланған өркен мсіі микрокалемшелеу жұмыстары жүргізілсе, онда ол көбейту коэффиииентін айтарлыктай арттырады. Өркендерді тамырландыру, ол тұтас өсімдік өсіріп алудың басты шарты.
Ұрық тәрізді құрылымдар - эмбриондар, бүршіктерге карағанда сабақ пен тамырдың апекстерінің бір мезгілде дамуын қамтамасыз етеді. Каллустық жасушалардың ұрық жасушаларына айналып, одан кейін олардан эмбриоидтардың түзілуі, фитогормондар арқылы реттелетін процесс. Егер, каллустардың маманданбаған жасушаларының эмбриондық жасушаларына айналуына ауксиндер кл-хт болса, ал эмбриондык жасушалардан эмбриоидтар түзілуі үшін фитогормондардың кажеті жоқ. Сондықтан, ауксин концентрациясыортада толығымен немесе тіпті жоқ болуы керек. Дегенмен, бұлережені де мүлдем шындық деп қабылдауға болмайды, себебі кейбірөсімдіктер түрлерінде сомалық эмбриогенезді индукциялауцитокининдер мен иббереллшідердің катысуы арқылы жүзеге асады. Сомалык эмбриогенезорхидея және цитрус тұқымдастарынажататын өсімдіктерді микрокөбейту үшін кеңінен колданылады.
Сөйтіп, каллустардан өсімдіктер өсірудің екі жолы да -эмбриоидтарпайда болуы және органогенезі - өте тиімді, кейбір жағдайлардаөсімдіктерді микрокөбейтудің жалғыз мүмкін жолдары, мысалы, зәйтүн пальмасы үшін %
Достарыңызбен бөлісу: |