Оқулық. Алматы, 518 бет
жүктеу/скачать 26,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Індеттану кітап
- Бұл бет үшін навигация:
- Қоздырушысы
- Індеттік ерекшеліктері.
| 9.15. Микроспория
Микроспория ( Microsporosis ) - терінің қабынып, экссудат бөлініп, беті қабыршақтанып ошақтануы арқылы ерекшеленетін жүқпалы ауру. Қоздырушысы - M icrosporum туыстастығына жататын саңырауқұлақ- тар. Әр түрлі жануарларда негізгі ауру қоздырушылары: жылқыда - М. eguinum, ит пен мысықта, терісі бағалы аңдар мен кемірушілерде - М. canis (синонимі - M .lanosum ), шошқада - М .папит . Бүдан басқа эр түрлі жануар- ларда (жылқыда, бүзауда, ит пен мысықта, тышқан туыстастарда) кездесе беретін M .gypseum. Микроспорияның қоздырушылары үсақ (2-3 мкм) споралар түзеді. Олар патматериалдан алынған жағындыларда ретсіз, жүн талшығының түбірін қоршай орналасады. Жүн талшығының ішінде де кездесе береді. Споралардан басқа, эдетте жүн талшығының шеткері жағында, мицелиялардың түзу, бүтарланған септаларын жэне бөлінген жіпшелерін көруге болады. Микроспорумның өсіндісін алу үшін сусло-агар, Сабуро ортасы пайда- ланылады. Қоздырушысы 27-28°С-та 3-8 күн өткенде өсін береді. Олардың эр түрінің өзіне тэн морфологиялық ерекшеліктері болады. Төзімділігі. Қоздырушы зақымданған жүн талшығында 2-5 жыл, то- пырақта екі айға дейін сақталады. Қолайлы жағдайда топырақта өсіп-өнеді. Вегетативтік түрі формальдегидтің 1-3% ерітіндісінде 15 мин, 5-8% сілті ері- 241 тіндісінде 20-30 мин. өледі. Басқа факторларға төзімділігі трихофитияның қоздырушысымен тақылеттес. Індеттік ерекшеліктері. Микроспориямен мысық, ит, жылқы, терісі бағалы аңдар, шошқа, тышқан, егеуқұйрық, теңіз тышқаны ауырады. Қолда (зоопаркте) ұсталған жабайы жануарлардың ауырғаны сипатталған. Сиыр, қой-ешкі өте сирек ауырады. Микроспория адамға жұғады. Кез келген жаста- ғы жануарлар ауырады. Бірақ, жас төлдің туған мезгілінен бастап сезімтал- дығы аса жоғары болады. Терісі бағалы аңдардың аналығымен бірге бүкіл ұясы ауырады. Жылқы негізінен 2-7 жас аралығында, шошқа 4 айға дейін жиі шалдығады. Ауру жылдың кез келген маусымында байқалады. Сөйтсе де терісі бағалы аңдарда көктем мен жазда, жылқыда, ит пен мысықта күз-қыс-көктем кезінде, шошқада көктем мен күзде жиі байқалады. Ауру негізінен жекелеген жануарларда кездеседі, кейде індет түрінде (әсіресе, терісі бағалы аңдарда) қаулайды. Инфекция қоздырушыысның бастауы - ауырған жануарлар. Індет оша- ғының сақталуына әсіресе, үйсіз бұралқы иттер мен мысықтардың қаупі зор. Олар сонымен қатар, адамға, эсіресе балаларға ауру жүқтыруы мүмкін. Ауру жануарлар айналасын үстінен түскен жүн талшықтарымен, қабыршақ, қайыз- ғақтарымен ластайды. Былғанған заттар ауру қоздырушысының аса қауіпті тарату факторлары қызметін атқарады. Жануарларға микроспория ауырғандармен тікелей жанасқанда немесе тарату факторлары арқылы (құрал-саймандар, жүмыс киімі, төсеніш, көң, қора-жайдағы заттар) жүғады. Микроспория қоздырушыларының табиғаттағы қоймасын сақтауда әсіресе, M.gypseum саңырауқүлағын алып жүруші кеміру- шілердің қатысы айтарлықтай. жүктеу/скачать 26,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|