Оқулық I том Ш. С. Калиева, Н. А. Симохина, Т. К. Сагадатова клиникалық фармакология жəне ұтымды

113 
жетістікке жету мүмкіндіктері биік болмаса) емдеу курсын 
жүргізуге немесе бөлек іс-шараларға рұқсат сұрамас бұрын 
пациентке келесі ақпаратты ұсынуы қажет: 

Беріліп тұрған емнің мәні; 

Ұсынылған шаралардың пайдасы мен қаупі, ең қолайсыз 
нәтижелердің қауіптілік дәрежесі (өлім немесе ауыр мүгедектік); 

Баламалы ем-шара әдісі, қатерлер, қолайсыз нәтиженің 
қауіптілігі; 

Тоқтатылған немесе басталмаған емнің зардаптары; 

Табысты ықтималдылықтың болуы, сол табыстың орындалуы; 

Қайта қалпына келтіруде айтарлықтай қиындықтың болуы 
және пациенттің қалыпты жағдайына келуінің ұзаққа созылуы; 

Басқа да қосымша мәліметтерді жауап-сұрақ түрінде өз 
тәжірибесінен қосып мазмұнын келтіруі керек. 
Ақпарат пациентке түсінікті болатындай, оған түсінікті тілде 
айтылуы керек. Қабылданған шешімнің құзыреттілігіне келгенде 
жиі мына жағдайларда пациенттің құқықсыздығында (балалар, 
өздеріне жауап бере алмайтын психикалық ауытқулары барлар, есі 
ауысқандық, қартайғандағы ұмытшақтық т.б.) пайда болады. Бұл 
кезде шешімді ресми қамқоршылары немесе жанашырлары 
қатысуымен қабылдайды. Салыстырмалы түрде үйсіз адамдар үшін 
шешімді осы үшін әдейі уәкілетті, әлеуметтік қызметкерлер 
қабылдайды. Егер отбасында немесе қамқоршысы бірдей шешімге 
келмесе, онда шешімді сот қабылдайды. Еріктілік - хаттамалық 
келісімге немесе бас тартуға шешім қабылдап қол қоюы кезінде 
қандай да бір сыртқы қысым (қауіп, пара беріп сатып алу, 
кіріптарлық қаржы шарттары) болмайтын жағдайды айтамыз.
Қазақстан Республикасындағы нормативті құжаттары 
Қазақстан 
Республикасында 
клиникалық 
зерттеулердің 
этикалық сұрақтары келесі құжаттарда көрсетілген:
1.
Қазақстан Республикасының Кодексі «Халық денсаулығы 
және денсаулық сақтау жүйесі жайлы» 2009 жыл 18 қыркүйек №193 
- IV (өзгерістер мен толықтырылулар 27.04.2012 ж.) (74 бап
«Клиникалық зерттеу және (немесе) фармакологиялық және дәрілік 
заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық 
техниканың сынақтары», 180 бап «Этика сұрақтары бойынша 
комиссия», 
181 
бап 
«Фармацевтер 
мен 
медициналық 
қызметкерлердің құқығы мен міндеттері»). 

114 
2.
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің
«Клиникалық зерттеу және (немесе) фармакологиялық және дәрілік 
заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық 
техниканың сынақтарын жүргізу Ережелерін бекіту жайлы» 2009 
жыл 19 қараша №744 бұйрығы (өзгертілген 28.09.12 жыл). 
3.
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 
«Медико-биологиялық 
тәжірибелерін 
клиникаға 
дейінгі 
(клиникалық емес) және клиникалық зерттеулерді жүргізу 
Ережелерін бекіту жайлы» 2009 жыл 12 қарашадан бастап №697 
бұйрығы. 
4.
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 
«Клиникалық зерттеулерді медициналық техникамен жүргізуге 
рұқсат берудің» Мемлекеттік реттеу қызметтерін бекіту туралы» 
2012 жыл 5 қараша №767 бұйрығы. 
5.
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 
«ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің бұйрығына толықтырулар 
енгізу 2010 жыл 31 наурыз №222 бұйрығы «Денсаулық сақтау 
саласында клиникаға дейінгі және клиникалық зерттеу жүргізуге
құқығы бар клиникаға дейінгі және клиникалық базалар тізімін 
бекіту жайлы» 2013 жыл 1ақпан № 59 бұйрығы.
6.
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 
«Этика сұрақтары бойынша Орталық комиссияның Құрамы мен 
жағдайын бекіту туралы» №125 бұйрығы 2014 жыл 6 наурыз. 
7.
Қазақстан 
Республикасының 
Мемлекеттік 
стандарты 
«Тиісінше
клиникалық тәжірибе» ҚР СТ 1616-2006. 

жүктеу/скачать 14,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: