мен католиктік шіркеудің абсолюттік ыкпалына карсы шыккан Я. Гус козғалысынан, католиктік шіркеудің жасырын пигылына және кымбатка түсетін шіркеулік иерархия шығынын қыскарту максатында католиктік христиан дінінің мәдени-ғұрыптык эрекетіне карсы шықкан М. Лютер козғалысынан басталды. Кальвинистік козғалыс католицизмнің культі мен ғұрыпгык іс-эрекетін едэуір карапайымдандырып, ал оның рухани- идеологиялык плюрализмі эр түрлі протестанттык секталардың қалыптасуына ыкпал етгі. Реформация элемге жаңа катынас жасайтын тұлғаның жаңа типін калыптастыруға идеялык негіз дайындай отырып, адамның жаңа 107
әлеуметтік прогресс сатысына шығуына мүмкіндік жасады. Парменидтің «болмыс» категориясы адамдардың күнделікті, практикалык өмірінде жүзеге асырылып отыратын накты іс-әрекеттері мен ойларының философиялық тұрғыда түсіндірілуі ғана емес, сонымен катар ол батыстык адамға тән дүниетанымдык жэне аксиологиялык принциптерден де бұрын оның накты өмірлік бағдарлары мен кажеттіліктерін бейнелейтін накты да айкын экзистенциалдык негіздер болып табылады. Осылайша Парменид болмыс мәселесін философияның ең басты мэселесі ретінде негіздеп кана коймай, оның болмыс туралы ілімі метафизика үшін мүмкіндіктер ашты, яғни адамға да, адамзатка да бағынбайтын материалдык та, материалдык емес те болмыс туралы, табиғи мәнділіктердің соңғы идеалдык себептері туралы жэне акыры аягында барлык өмірде бар нәрселер туралы айтуға мүмкіндік беретін ілімге жол ашты. Абсолюттік Рух, Құдай, рухани мэнділіктер мен монадтар туралы ілімдер осы метафизикалык пэнге жаткызылады жэне