бүл адамдардың нақты істері мен кылықтары, әрекеттері. Әлемдегі индивидтер объективті Рух объективациясының эр түрлі тарихи формалары ретінде өмір сүреді. Барлық коғамдық форма-түзілімдер, сол сияқты өнер, дін, философия абсолюттік рухтың формалары болып табылады, ал оның субстанционалдык болмысын әрбір индивид өзінің жеке иелігіне айналдырады, оның әрекетінің тәсілдері мен ойлау образдарын иемденеді. Нақты элемдегі адам болмысының мэні Гегельдің ойынша мәденилену ретінде, өзінің табиги жэне индивидуалдык шектеулілігін, партикулярлық жэне жеке мүдделерді игеріп, оны жалпылыкка дейін көтеру үдерісі ретінде көрінеді. Әлемдегі адам болмысы мақсат коя білу жэне оған жету қабілеттерімен, тек ішкі- рухани тұргыда еркіндікке ие болу ғана емес, койылған мақсаттарды жүзеге асыра отырып, накты-практикалык түрғыда да еркіндікке ие болумен сипатталады. Еркін рух өзінің жүзеге асуын нақты өмірден, тарихтан, объективті рух саласынан табуы тиіс. «Еркіндік,- дейді Гегель,- танылган кажеттілік болып табылады». Адам ақыл-ойдық көмегімен элемді, оның зандарын тани отырып, оны өзгертуге кабілетті, әлемді бағындыруға өз күші мен куат-жігерін жүмсай отырып, өз үстемдігін орнатуға кабілетті. Адамның өзі өзгертіп құрған элемі еуропалыктың элемі болып табьшады жэне ол ѳзге халыктар үшін Канон болып саналады. Бұл элем «адам өзінің сана-сезіміне толык колы 112
жеткен, ешкандай бѳгет, кедергі жок деп саналатындай ѳзіндік сенімнің дэрежесіне ие болған, жэне, сондыктан барлык нэрселерден өзінің катысын көре алатын акыл-ойдың элемі болып табылады. Сондыктан